نقش تبلیغات در رونق صنعت گردشگری ایران / بهره‌ برداری تبلیغاتی از نشنال‌ جئوگرافیک

انتشار خبر قرارگیری ایران در صدر 16 کشور توصیه شده بخش Travelerنشریه معتبر National Geographic هیجان عجیبی را میان کاربران شبکه‌های اجتماعی مختلف به پا کرده‌ است. بسیاری از کشورها برای رسیدن به این مقام مدت‌ها در تلاش هستند ولی ایران به گفته اغلب فعالان حوزه گردشگری بدون هیچ تلاش و تبلیغاتی به این رتبه مهم در این نشریه معتبر رسیده است. رتبه‌ای که مطمئنا آینده صنعت گردشگری را در ایران دستخوش تحولات خواهد کرد. در نتیجه این خبر می‌تواند سرآغاز تبلیغات در حوزه گردشگری و جذب توریسم برای کشورمان باشد.

تبلیغاتی که نباید به همین مرحله ختم شود و باید فعالان این حوزه در تلاش برای اجرای شیوه‌های قوی‌تری باشند تا علاوه بر جذب گردشگر باعث ماندگاری آنها نیز شوند. «فرصت امروز» پس از انتشار این خبر سراغ اشکان بروج، مدرس و مشاور بازاریابی گردشگری رفته است. بروج در این گفت‌وگو علاوه بر پاسخگویی به سوالات مختلف، شیوه‌های تبلیغاتی متفاوتی را درباره این موضوع پیشنهاد می‌دهد.

خبری که از طرف نشریه نشنال جئوگرافیک منتشر شده، چقدر اهمیت دارد و چه تاثیری روی جذب گردشگر برای ایران در سال آینده میلادی خواهد گذاشت؟

خبر منتشر شده بسیار پراهمیت است. نشریه نشنال جئوگرافیک یکی از منابع معتبری است که بسیاری از افراد برای مسافرت و گردشگری به آن مراجعه و بر حسب اطلاعات این نشریه منطقه توریستی خود را انتخاب می‌کنند. این خبر نویدبخش ورود مسافران تازه‌ای به کشورمان در سال آینده است. مسافرانی که برخلاف گذشته به‌صورت انفرادی به سفر و ماجراجویی می‌پردازند یعنی افرادی که در قید و بند تور نیستند و لذتی از خدماتی که تورها به آنها می‌دهند، نمی‌برند.

بیشتر این افراد برحسب مطالعات و اطلاعات به‌دست آورده از نشریات تخصصی این حوزه تصمیم به سفر می‌گیرند. بخشی از این افراد خانه‌های روستایی، کمپ زدن و اقامت در فضای آزاد را بیشتر از قرار‌گیری در هتل‌های مجهز ترجیح می‌دهند. درنتیجه انتشار این خبر ورود موج جدیدی از مسافران را به کشور اطلاع می‌دهد.

چقدر ایران می‌تواند از انتشار این خبر برای جذب گردشگر استفاده و بهره‌برداری تبلیغاتی کند؟

انتشار خبرهایی از این دست در نشریات معتبر به نوعی بهترین تبلیغ برای جذب گردشگر به کشورمان است. تبلیغاتی که ایران برای آن هزینه‌ای نپرداخته است. این موضوع را در نظر بگیرید که برخی از کشورها مدت‌ها تلاش می‌کنند به لیست این نشریه وارد شوند. حال ایران بدون هیچ دغدغه و فعالیتی این رتبه را کسب کرده، پس باید تلاش کند که از موقعیت پیش آمده بهره کافی را ببرد. شاید بتوان خبر منتشر شده را به نوعی تبلیغات دهان به دهان برای جذب توریسم به کشورمان دانست.

درنتیجه زمینه برای بهره‌برداری شرکت‌های فعال و بسیاری از کسب وکارهای دیگر برای حضور فعال‌تر در این حوزه فراهم شده‌ است. چنین شرکت‌هایی باید شروع به تبلیغات در نشریات بین‌المللی و تهیه فیلم‌های تبلیغاتی با موضوعات مختلف کنند. باید چهره‌ای که نشریه نشنال جئوگرافیک از ایران ساخته را شرکت‌ها و فعالان این حوزه پرورش دهند. در تبلیغات حوزه گردشگری در ابتدای راه هستیم. هنوز از ایران یک فیلم تبلیغاتی خوب ساخته و در سایت‌ها و فضاهای اجتماعی مختلف منتشر نشده است.

درحالی که فیلم‌هایی با این مضامین در مورد کشورهای همسایه ایران در شبکه‌های اجتماعی به وفور مشاهده می‌شود. فیلم‌های کوتاهی که توسط بخش خصوصی ساخته و منتشر می‌شوند. ایران هنوز در ابتدای راه است، کشور ما نه برندی به نام خود ثبت کرده و نه شعار و اسلوگانی تعریف کرده است. در این باره حتی مشخص نیست که رنگ برند ایران چیست؟ باید در این زمینه فعالیت‌های گسترده‌ای شروع شود.

بخش خصوصی نباید به امید بخش دولتی بماند و باید به تنهایی شروع به کار کند چون اگر به امید بخش دولتی بماند، هیچ اتفاقی را در این حوزه شاهد نخواهد بود. با نگاه بازاریابی به گردشگری، اگر این صنعت خدمات محور را به دو بخش عرضه و تقاضا تقسیم کنیم، کشور ما با بخش تقاضا مشکلی ندارد، مشکل اصلی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم، بخش عرضه است.

کشور ما امکانات و شرایط لازم و مناسب را برای ورود سیل عظیم 5 یا 6 میلیونی گردشگران ندارد و تا این شرایط فراهم نشود، برد تبلیغاتی چنین خبرهایی برای ما حتی می‌تواند مخرب باشد. اگر شرایط عرضه‌کنندگان خدمات گردشگری برای این تقاضا فراهم نشود و مسافران با خاطر و تصویر بد خدمات ضعیف گردشگری از کشور بروند، تغییر این تصویر به مراتب بسیار سخت‌تر از ساختن تصویر مثبت آن است.

بخش خصوصی برای ورود به تبلیغات و جذب گردشگر چه شیوه‌هایی را باید اجرا کند؟

در حال حاضر تبلیغات این حوزه توسط نشریات و نمایشگاه‌های بین‌المللی صورت می‌گیرد. در واقع شرایط برای ورود فراهم است، باید بخش خصوصی و دولتی به دنبال فراهم آوردن زیرساخت‌ و روساخت‌های مناسب و به‌روز ورود مسافران خارجی باشند. این روزها به هر سایت خبری یا اطلاع‌رسانی گردشگری که مراجعه می‌کنید، ایران را به‌عنوان یک مقصد گردشگری مهم معرفی می‌کند، در نتیجه وقتی تقاضا باشد، باید لوازم لازم نیز برای عرضه مناسب ایجاد شود تا مشتریان دل‌زده نشوند.

علاوه بر مواردی که گفتم، تامین منابع انسانی تخصصی نیز در این زمینه از اهمیت زیادی برخوردار است.برای این موضوع؛ ایران با مشکلات زیادی روبه‌رو است و باید درصدد رفع آنها برآییم. به نظرم بهترین تبلیغ در حال حاضر راضی نگه‌داشتن مسافران فعلی است یعنی مسافران را راضی راهی کنند تا آنها با خود مسافران جدیدتری را بیاورند. اگر مسافران ناراضی به کشورهای‌شان برگردند، تلاش شرکت‌ها در جهت تبلیغات بی‌نتیجه خواهد ماند و چه بسا تبلیغات این حوزه به ضد تبلیغی علیه ایران نیز تبدیل شود.

بخش خصوصی در راستای جذب گردشگر باید سراغ تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی برود. این تولید محتوا باید به زبان‌های مختلف باشد. چنین شرکت‌هایی بهتر است از گردشگران خارجی نیز به‌عنوان رسانه تبلیغاتی استفاده کنند. برای مثال در شهرها و مقاصد پرگردشگر و پرطرفدار تورهای ورودی، از طریق راهنمای این تورها، محتوای تصویری به‌صورت عکس و فیلم به زبان‌های مختلف تهیه کرده و آن را از طریق رسانه‌های اجتماعی در دنیای مجازی پخش کنند.

اجرای کمپین‌های برنامه‌ریزی شده نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد. آنها باید در محتوای تولیدی خود روی امن جلوه دادن فضای داخلی ایران متمرکز شوند. متاسفانه چهره منفی از کشورمان در خارج ایجاد شده که برای شروع فعالیت‌های تبلیغاتی در زمینه جذب توریسم باید تصور مسافران را نسبت به این چهره تغییر داد.برای نمونه شرکت‌های خصوصی می‌توانند، آگهی‌های تبلیغاتی جذابی را در شبکه‌هایی که از ایران خبرهای منفی می‌دهند، منتشر کنند. تبلیغات در این حوزه هرچند منسجم‌تر باشد، نتیجه بهتری خواهد داشت. در این حوزه باید بخش دولتی نیز به کمک بخش خصوصی بیاید و فعالیت‌های این حوزه را به افراد متخصص و کاردان بسپارند.

شبکه‌های اجتماعی در تبلیغات این حوزه چه نقشی بازی می‌کنند؟

شبکه‌های اجتماعی نقش بسیار مهمی را در این زمینه ایفا می‌کنند. کمپین‌هایی که برای این شبکه‌ها طراحی می‌شوند باید توسط متخصصان این حوزه برنامه‌ریزی شوند. انتشار چهار عکس یا تصویر در این شبکه‌ها تاثیری نخواهد داشت. در اکثر کمپین‌های موفقی که در این حوزه به شکل ویروسی و گسترده منتشر شده‌اند، جنبه سرگرمی و تفریح برجسته بوده است. باید کمپین‌ها فاکتورهایی داشته باشند که مخاطبان را به سمت خود جذب کنند.

کمپین‌های این حوزه باید با ظرافت خاصی نوشته و برنامه‌ریزی شوند. تک‌تک کلمات و محتوای تولید شده اهمیت دارد. در این زمینه شعار و اسلوگان فوق‌العاده مهم است. برای طراحی کمپین‌های این حوزه باید مخاطب‌شناسی و برای هر کشور شعار و برنامه‌ریزی مجزایی طراحی شود. اینکه کمپینی با سروصدای زیادی اجرا شود ولی نتایج آن بررسی نشود، فایده‌ای نخواهد داشت. فعالان این حوزه در نظر بگیرند که در حال حاضر مطالبی به زبان‌ انگلیسی با هشتگ ایران‌هراسی و ایران هسته‌ای به سرعت در حال انتشار است.

درنتیجه محتوای تولیدشده توسط آنها باید به‌گونه‌ای باشد که در برابر این مفاهیم قرار بگیرد و بتوانند جلوی نشر بیشتر منفی‌بافی‌ها درباره ایران را بگیرد. شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان یک رسانه قدرتمند در این زمینه فعالیت می‌کنند، رسانه قدرتمندی که از نظر فعالان بخش خصوصی و دولتی داخلی کم‌اهمیت شمرده می‌شود.

کشورهای همسایه یا هم‌سطح ایران چه شیوه‌های تبلیغاتی را در زمینه جذب گردشگر انجام می‌دهند؟

در حال حاضر کشورهای همسایه ایران مانند ترکیه مدت‌هاست فعالیت‌های منسجمی اجرا می‌کنند. این کشور تمام برنامه‌های تبلیغاتی که اجرا می‌کند، یکدست و هم راستاست و به نوعی انگار تمامی ارگان‌ها با یکدیگر همزمان اقدامی را در جهت جذب گردشگر انجام می‌دهند. علاوه بر ترکیه، آذربایجان نیز در این حوزه تبلیغات گسترده‌ای شروع کرده است. این کشور در حال حاضر در اروپا اقدامات جالبی برای جذب گردشگر انجام می‌دهد برای مثال اسپانسر باشگاه اتلتیکو مادرید شده و کمپین‌های گسترده و هماهنگی را در جهت جذب گردشگر به این کشور آغاز کرده است.

تایلند نیز در این حوزه مثال‌زدنی است. این کشور 10 سال است که فعالیت‌های تبلیغاتی در حوزه جذب گردشگر اجرا می‌کند. حرکت این کشور آرام ولی حساب شده و منسجم است و مشخص است که برای آن برنامه‌ریزی دقیقی داشته است. فعالیت‌های این کشور باعث شده که هر ساله رتبه بهتری در جذب گردشگر به‌دست بیاورد. با تمام این توصیفات کشور ما در زمینه تبلیغات گردشگری در وضعیت مناسبی قرار ندارد و هنوز بخش خصوصی و دولتی به یک نقطه‌نظر مشترک نرسیده‌اند.

هنوز نه برندی برای کشورمان طراحی شده و نه لوگو و رنگ و نه اسلوگانی تعریف شده است. مشکلات این حوزه بسیار است و برای رسیدن به یک جایگاه مشخص باید وقت و هزینه زیادی با همراهی متخصصان و افراد خبره در این زمینه صرف شود تا بتوان از خبرهایی مانند خبر منتشر شده در نشنال جئوگرافیک بهره‌برداری تبلیغاتی درستی کرد.