وزیر صنعت، معدن و تجارت در بیست و یکمین نشست هیأت نمایندگان اتاق ایران صادرات را محوری ترین برنامه دولت عنوان کرد. او در تبیین مسیر رسیدن به این هدف و با بیان یک خواسته از بخش خصوصی گفت: اتحادیه ها در اغلب کشورهای پیشرفته یک رکن هستند و ما هم باید در این زمینه به اتحادیه های صادراتی بیشتر بها بدهیم.او هیأت نمایندگان را به همراهی دعوت کرد و گفت: بیایید در زمینه صادرات هیچ تصمیمی نگیریم، مگر اینکه اتحادیه صادراتی مرتبط در کنارمان باشد.
محمدرضا نعمت زاده رشد اتحادیه ها را برای توسعه صادرات یک ضرورت دانست و خطاب به فعالان اقتصادی حاضر در اتاق ایران گفت: ما حضور بیشتر اتحادیه ها را می خواهیم اما آنها باید خودشان پیشگام شوند و شروع کنند، بدون آنها از دست کارمند دولت کاری برنمی آید، دولت می تواند امور را تسهیل کند. اگر در این خصوص نیاز به اصلاحاتی وجود دارد ما آماده همفکری و همکاری هستیم.
او نیاز به توسعه صادرات را در جوامع یک اندیشه دانست و با اشاره به شکل گیری این اندیشه در کشورهای توسعه یافته گفت: ساختار فکری آنها این است که اگر صادرات نکنند نابود می شوند، باید ببینیم برای جامعه ما این فرهنگ و بینش به وجود آمده است.
او با اشاره به یک ساله شدن برجام گفت: ما در این مدت با شما فعالان بخش خصوصی کارهای مشترکی انجام و با کشورهای مختلفی ارتباط مان را گسترش دادیم.
وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره فعالیت های معدنی در کشور گفت: در حوزه معادن ظرفیت بالایی وجود دارد و ما معتقدیم در زمینه معادن بیشتر باید کار کنیم، اطلاعات اکتشافاتی که انجام شده بسیار کلی است و باید اطلاعات دقیقی در این حوزه به دست بیاوریم .
به گزارش «فرصت امروز» نعمت زاده در توضیحات بیشتری گفت: ما با سازمان انرژی اتمی و توجه ریاست این سازمان به ضرورت اکتشافات معدنی توانستیم تفاهم نامه ای برای اکتشافات مشترک امضا کنیم. با این تعریف که مواد رادیواکتیو را سازمان انرژی اتمی و غیر آن را ما برداشت کنیم که ایمیدرو در حال انجام این کار است.
به گفته نعمت زاده، پهنای معادن پیش از این در اختیار دولت بود و درحال حاضر80درصد پهنا برای بهره برداری از معادن آزاد شده تا بخش خصوصی بتواند اکتشاف کند.
او در بخش دیگری از سخنانش به چالش های میان توسعه صنعت و حفاظت از محیط زیست اشاره کرد و گفت: در بسیاری از کشورها برداشت های معدنی با رعایت ضوابط محیط زیستی انجام می شود و ما نباید برای استفاده از یک مزیت طبیعی آن یکی را راکد بگذاریم.
او به منطقه معدنی بهرام گور اشاره کرد و گفت: محیط زیست اجازه فعالیت معدنی را در این منطقه نمی دهد در حالی که من از آنجا بازدید کردم سراسر بیابان است و تعدادی هم گونه جانوری آنجا هستند و الزاما فعالیت معدنی نمی تواند زیست این منطقه را تهدید کند شاید هم در حفظ آن تاثیر گذار باشد.
غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران در این نشست نیز بر صنعت و صادرات تمرکز کرد و از وضعیت این دو حوزه حرف زد. او تدوین نقشه راه در قالب استراتژی توسعه صنعتی از رموز موفقیت کشورهایی دانست که توسعه صنعتی را تجربه کردند.
به گفته این مقام ارشد اتاق ایران، بدون تعیین اولویت ها و تعیین مکان یابی ها و ظرفیت سنجی در یک اقتصاد نمی توان به سمت توسعه صنعتی و رشد تولیدات صادرات محور حرکت کرد.
او با اشاره به ویژگی هایی یک نقشه راه تولید گفت: این نقشه به سرمایه گذار داخلی و خارجی، اولویت ها و فرصت های سرمایه گذاری در کشور را نشان می دهد، همچنین مشخص می کند چه حمایت هایی از بخش های تعیین شده صورت خواهد گرفت و این اطلاعات به سرمایه گذار پیام می دهد که اگر به دلایل مختلف در بخشی وارد شود که نیاز کشور نیست یا در آن بخش با مازاد ظرفیت روبه رو هستیم، باید بداند که انتظار حمایت های خاص نداشته باشد، چون در حال حاضر مازاد ظرفیت یکی از معضلات تولید است.
او با نگاهی به وضعیت تولید در کشور از آن انتقاد کرد و گفت: متاسفانه تصور درستی نسبت به اولویت بندی در کشور وجود ندارد و واحدهای متعددی بدون برنامه ریزی و بدون در نظر گرفتن ظرفیت مورد نیاز شکل گرفته اند و توان ایجاد تغییر در اقتصاد را ندارند.
به گفته شافعی، صنایع مورد نیاز در کشور باید مشخص شده و سپس تمامی سیاست گذاری ها براساس اولویت های این صنایع تعیین شوند.
مقام ارشد اتاق ایران بی توجهی به اولویت بندی ها را مانع از توسعه صادرات دانست و گفت: تعیین اولویت صنعتی به هم اندیشی نیاز دارد؛ یعنی اقتصاددانان، نخبگان، استراتژیست ها، متخصصان محیط زیست، برنامه ریزان و متخصصان بخش خصوصی گرد هم آمده و نقشه راه را با همکاری طیفی از این افراد تهیه کنند. چنین کاری از عهده یک سازمان یا وزارتخانه به تنهایی برنمی آید.
به گفته شافعی، صنایع اولویت دار بیشتر متکی به مزیت های نسبی در بخش هایی نظیر نفت، گاز و پتروشیمی هستند.
او توضیح داد: ایران چنانچه بخواهد براساس مزیت نسبی پیش برود، هرگز نباید وارد عرصه های دیگری شود و باید به تولید محصولات با ارزش افزوده پایین ادامه دهد، درحالی که خلق مزیت باید جایگزین مزیت نسبی شود و کشور باید در برنامه های خود به خلق مزیت جدید توجه کند؛ بنابراین تفکر موجود در مورد تکیه بر مزیت نسبی پیشرفت های جدیدی در پی ندارد. شافعی سپس خطاب به دولت این پرسش را مطرح کرد که دولت چه برنامه ای برای تدوین استراتژی توسعه صنعتی به دور از نگاه رانتی در دستور کار دارد، هرچند می دانیم در این بخش کارهایی انجام شده ولی آیا اجماعی در این مورد شکل گرفته یا خیر؟
شافعی در بخش دیگری از سخنانش به موضوع صادرات پرداخت و کانون آسیب پذیری در صادرات را عدم تنوع دانست و گفت: اقتصاد به صادرات نفت و گاز منوط شده که با کوچک ترین تلاطمی چه در داخل و چه در خارج از کشور، همه متغیرهای کلیدی کشور تحت تاثیر قرار می گیرد.
به گفته شافعی، تنوع بخشی به صادرات و رهایی از صادرات تک محصولی، یکی از ارکان مقاوم سازی اقتصاد است. شافعی ادامه داد: چنانچه کشور تنوع لازم را در تولیدات صادرات محور دیده بود، در دوران تحریم میزان لطمه ها تا این حد نبود.
به گفته این مقام ارشد بخش خصوصی و براساس گزارش سازمان توسعه تجارت، 53 درصد از ارزش صادرات غیرنفتی کشور در 10 ماه سال 1395 به میعانات گازی، پتروشیمی و گاز طبیعی اختصاص داشته است.
شافعی با استناد بر این گزارش گفت: بخش دیگر صادرات غیرنفتی کشور مربوط است به صادرات محصولات با ارزش افزوده پایین، با این شرایط نمی توان انتظار رشد اقتصادی داشت.
او در ارائه راهکار برای حل این مشکلات گفت: باید برای صادرات، تولید با ارزش افزوده بالا در نظر گرفته شود که برای این منظور نگاه تولیدمحور لازم و ضروری است و تا زمانی که اقتصاد کشور متکی بر تولید نباشد، صادرات غیرنفتی رونق نمی گیرد.
به گفته شافعی، تولید از کانون های مختلف آسیب دیده و لازم است حمایت های خاصی از تولید صادرات محور در دستور قرار گیرد و صادرات زمانی موفق است که پشتوانه قوی داشته باشد و تولید از فناوری روز استفاده کند.
شافعی در پایان سخنانش باز هم دولت را مورد سوال قرار داد و پرسید: دولت برای تقویت تولید صادرات محور چه برنامه ای دارد؟ و آیا برای این منظور در دستگاه های دولتی به ویژه نهادهای مالی، پولی و ارزی کشور، هماهنگی وجود دارد؟
به گزارش «فرصت امروز» صبح یکشنبه بیست و یکمین نشست هیأت نمایندگان اتاق ایران با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شد.
در این نشست علی لشگری، فریال مستوفی، از اعضای هیأت نمایندگان به عنوان سخنرانان پیش از دستور سخنرانی کردند. همچنین پدرام سلطانی، نایب رئیس اتاق ایران با ارائه گزارشی به موضوع تقسیم کار در بخش خصوصی پرداخت. ابوالفضل روغنی، سیدرضی حاجی آقامیری، بهرام شکوری و خسرو عرفان، رؤسای کمیسیون های اتاق ایران گزارش های شان را ارائه دادند.