عملیات اجرایی ساخت جدید نیروگاههای برق کشور با فناوری سیکل ترکیبی مقیاس کوچک (DG) با حضور وزیر نیرو با هدف کاهش اتلاف انرژی در سطح شبکه برق کشور، روز گذشته کلید خورد تا در آینده نزدیک شاهد افزایش تولید برق در کشور باشیم، اما باید دید که در این میان بخشخصوصی چه جایگاهی خواهد داشت و آیا مایل است در این حوزه با وجود مشکلات کنونی پیشگام باشد. به همین دلیل نظر صالحی، نایب رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران و عضو هیاتمدیره سندیکای برق را در این خصوص جویا شدیم.
به نظر شما راهاندازی نـیـروگـاههای سیكل تركیبی در افزایش تولید برق کشور تا چه اندازه میتواند موثر باشد؟
بدون شک باید فعالیت نیروگاهها برای تولید برق تغییر یابد و نیروگاهها بهصورت سیکل ترکیبی باشد. این کار بازدهی تولید برق را افزایش میدهد و در حقیقت ظرفیت از 30درصد به 50درصد قابل افزایش است زیرا بازدهی الکتریکی از یک چرخه ساده کارخانه نیروگاه برق، بدون استفاده از اتلاف گرما به طور معمول راندمانی بین 25 تا 40درصد دارد، در حالی که همان نیروگاه با سیکل ترکیبی راندمان الکتریکی حدود 60درصد دارد و هماکنون برای تولید برق سوخت زیادی میشود اما از آنجا که منابع سوخت در نیروگاههای سیکل ترکیبی، ترکیبی از توربین بخار و توربین گازی است و باید نیروگاههای موجود نیز به این سوخت تغییر یابد.
بخشخصوصی چگونه میتواند با وجود مشکلات متعددی که دارد برای تغییر نیروگاه خود گام بردارد؟
براساس بند «ق» قانون بودجه سال 93 این اجازه به بخشخصوصی داده شده تا در صورتی که بتواند راندمان تولید را از میزان سوخت مصرفی بالا ببرد، سرمایه سوختی مورد نیاز را از وزارت نفت تامین کند که این اقدام انگیزه خوبی برای این بخش است در حقیقت با این مصوبه فرصت برای سرمایهگذاری در این مسیر فراهم شده است.
چه زمانی میتوان امیدوار بود که سرمایهگذاران بخش خصوصی در واحدهای بزرگ به راهاندازی نیروگاههای سیکل ترکیبی قدم بردارند؟
پاسخ تمامی مشکلات در بخش تولید برق، آن هم در بخشخصوصی، به اقتصاد انرژی بستگی دارد. چگونه میتوانیم از بخش خصوصی بخواهیم که در این حوزه با جدیت تمام وارد کار شود زمانی که در بخش تعیین نرخگذاری برق نقشی ندارد. سرمایهگذار با امید فراوان برای سرمایهگذاری در تولید برق وارد میشود اما بعد از مدتی با مشکلات بسیاری مواجه میشود که مهمترین آن پرداخت مطالبات خود از دولت است. متاسفانه برای برق قیمت واقعی تعیین نشده و این بخش به دلیل سرمایهگذاری کلانی که داشته ناچار شده در این صنعت همچنان حضور داشته باشد.
چه زمانی مشکلات بخش خصوصی حل می شود؟
این مشکلات زمانی حل میشود که اقتصاد انرژی کشور واقعی شود تا سرمایهگذار با انگیزه وارد کار بشود. بخش خصوصی با هزینه بسیار برق تولید و به وزارت نیرو واگذار میکند اما وزارت نیرو در مقابل چه کاری انجام میدهد؟ جز اینکه هزینه تولید را در فرآیند طولانیمدت پرداخت میکند. قیمت انرژی برق باید واقعی شود یا حداقل دولت سوبسید آن را به این بخش بهطور کامل پرداخت کند. پیش از این، قیمت بهصورت تعیین شده و تکلیفی بود اما هماکنون به این صورت نیست. یکی دیگر از انتظارات ما این است که دولت (وزارت نیرو) دیرکرد پرداخت خود را نیز به این بخش پرداخت کند. براساس برنامه، سهم بخشخصوصی در تامین برق مصرفی کشور بیش از 50درصد است اما عملا شرایط بهگونهای رقم خورده که این سهم کاهش یافته است.
راهحل شما برای بهبود وضعیت موجود برای تولیدکنندگان بخش خصوصی برق چیست؟
دولت دست از انحصار صادرات برق بردارد و این امکان را برای بخشخصوصی فراهم کند که برق را به سایر کشورها صادر کند. این کار از چند منظر قابل دفاع است. نخست اینکه برای این بخش ایجاد انگیزه خواهد کرد تا با توان بیشتر و ظرفیت بالا تولید برق داشته باشد زیرا بخش خارجی هزینه را به طور کامل و نقدی پرداخت خواهد کرد. دوم اینکه به دلیل دریافت هزینه تولید برق از بخش صادرات، دیرکردهای دولت به این بخش کمتر به وضعیت اقتصادی و کاری ضربه وارد میکند زیرا به نوعی هزینهها تامین میشود. بخش خصوصی ظرفیت بالایی دارد تا بتواند برق تولیدی خود را انتقال دهد البته بهشرط اینکه وزارت نیرو این اجازه را بدهد.