بازار سنتی ناچار به استفاده از فناوری است

این روزها بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی از جمله اپلیکیشن های درخواست خودرو مثل اسنپ و تپسی زیر فشار هستند و هر روز خبری درباره آنها منتشر می شود. اتحادیه اتومبیل کرایه در حال حاضر نگران رشد اپلیکیشین های درخواست خودرو است و از سوی دیگر کاملا به مزایایی که برای مصرف کننده نهایی ایجاد کرده واقف است.

کاربری آسان، شفافیت و ایجاد رضایت برای مشتریان مزایایی هستند که این اپلیکیشن ها ایجاد کرده اند و معمولا در دیگر بخش های صنعت تجارت الکترونیک این ارزش ها برای مشتریان ایجاد شده و به همین دلیل است که رشد 21 درصدی تجارت الکترونیک در ایران و دیگر کشورهای منطقه آینده درخشانی را برای این صنعت پیش بینی می کند.

تجارت الکترونیک در اوایل سال 1990 آغاز شده و حالا هنوز هم درگیری بر سر قانونی بودن فعالیت های تجاری در فضای آنلاین همچنان ادامه دارد. به طور مثال در گذشته این درگیری ها زمانی شدت گرفت که کسب و کارهای آنلاین مالیات پرداخت نمی کردند. همین طور وقتی نگرانی درباره امنیت اطلاعات وجود داشت؛ نگرانی که هنوز هم وجود دارد.

به طور مثال 20 سال پیش افراد اندکی جرات می کردند تا شماره کارت اعتباری خود را در یک فرم آنلاین وارد کنند. به هر حال با همه این نگرانی ها هیچ یک نتوانستند فرآیند رشد تجارت الکترونیک را متوقف کنند. بیش از دو دهه از این نگرانی گذشته و کسی نتوانسته رشد فروش در این حوزه را انکار کند. این روزها تجارت الکترونیک به یکی از بخش های ضروری زندگی مردم حتی برای مردم ایران تبدیل شده است.

این روند بازگشت ناپذیر بیشتر به خاطر این است که تجارت الکترونیک دارای مزایای بسیاری نسبت به معاملات در بخش سنتی است و هزینه های اضافی را محدود کرده و بهره وری را افزایش داده است. کارایی بیشتر در سیستم ها و نحوه اجرا در نهایت به حذف شدن سیستم های کند و ناکارا منجر می شود. این تقریبا قانونی اجتناب ناپذیر در فرآیند تکاملی صنایع است.

دلایل خرده فروشان سنتی که الان خواهان مسدود شدن ارائه خدمات در بستر تجارت الکترونیک هستند و می گویند که این سیستم امن نیست و بر کسب و کار آنها تاثیر منفی دارند درحال حاضر به نظر خیلی از مردم ساده اندیشانه به نظر می رسد. آنها خواستار تعطیلی اسنپ و تپسی هستند و شاید پشتوانه قانونی هم داشته باشند اما طرز فکر آنها با سنتی های دو دهه قبل در اروپا تفاوت چندانی ندارد. 

اگر احتمالا دولت تصمیم بگیرد زیر فشار بازار سنتی و خواسته اتحادیه آژانس ها قانونی برای محدودیت یا منع فعالیت اپلیکیشن های درخواست خودرو، وضع کند در نهایت آژانس داران باید فکری اساسی برای ایجاد رضایت در مشتریان و برآوردن انتظارات آنها بکنند. آنها باید فکری به حال بهره وری و کارایی خود کنند، چرا که دیگر مشتریان طعم استفاده راحت از اپلیکیشن های کارا را چشیده اند و می دانند که چه مزایایی دارند.

تنها دلیلی که در دو دهه اخیر تجارت الکترونیک به شدت در حوزه حمل و نقل رشد کرده است، فراگیر شدن روزافزون تلفن های هوشمند بوده که بسیار سریع تر از کامپیوترها در اختیار مردم قرار گرفتند. اگر به رشد آمازون و اوبر نگاه کنیم، آمازون بعد از گذشت 20 سال توانسته فراگیر شود، چراکه دسترسی به آن از طریق کامپیوترهای شخصی بود درست برعکس اوبر که در چند سال اخیر رشد قابل توجهی داشته، چراکه از طریق تلفن همراه برای همه کاربران قابل دسترس بوده است.

اگر اتحادیه آژانس  ها و تاکسیرانی کار کردن با اپلیکیشن های درخواست خودرو را نفی کنند، باید به فکر چاره ای برای استفاده از تکنولوژی در جهت ایجاد کارایی در سیستم خود باشند. فناوری به کسب و کار آنها کمک خواهد کرد در ابتدا برای یافتن مکان دقیق مسافر برای رانندگان و سهولت کار برای آنها و در نهایت برای دریافت خدمات بهتر؛ قیمت های مناسب تر و ارائه کردن اطلاعات دقیق درباره خودرویی که قرار است در اختیار مسافر قرار گیرد. همه این شیوه ها نو ولی ضروری هستند برای ایجاد رضایت در مشتریان و رانندگان. به نظر من موثرترین راه و حتی شاید بتوان به جرات گفت تنها راه برای بقا در این بازار استفاده از اپلیکیشن درخواست خودرو یا مسافر برای هر دو سوی فعال در این بازار است.

 پذیرفتن این اپلیکیشن ها و همکاری با آنها می تواند هم برای آژانس دارها و هم برای صاحبان اپلیکیشن منافع داشته باشد. با همکاری این دو بخش می توان رضایت مشتریان را افزایش داد و راه حلی برای شراکت در سهم بازار برای هر دو سو پیدا کرد.

برای اینکه این اتفاق به بهترین شکل رخ دهد لازم است فعالان تجارت الکترونیک و اتحادیه های سنتی در کنار یکدیگر بنشینند و با مذاکره درباره آینده صنعت حمل و نقل شهری و منافع مصرف کنندگان نهایی و سهم از بازار با هم گفت وگو کنند. باید در ابتدا به منافع مشتری فکر کرد، چرا که بدون در نظر گرفتن خواست و منافع آنها هیچ کسب و کار و اپلیکیشنی در طولانی مدت باقی نخواهد ماند. 

شاید بهترین تصمیمی که دولت می تواند برای بهبود شرایط مسافران، کسب و کارهای نوپا و بازار سنتی اتخاذ کند؛ وضع قوانینی در حمایت از مصرف کنندگان یعنی مسافران و رانندگان باشد. حمایت از ساختار سنتی تنها به کندی و رخوت در بازار منجر خواهد شد. دولت می تواند دریچه ای برای این گفت وگو و ایجاد منفعت برای همه ذی نفعان را در بازار ایجاد کند.

دکترای امور مالی و از بنیان‌ گذاران گروه اینترنتی ایران