با توجه به افزایش نگرانی های جامعه جهانی نسبت به سلامت فردی، گرایش زیادی در بین مردم جهان نسبت به مواد لبنی و فرآورده های پروتئینی دیده می شود، خصوصا شیر و فرآورده های آن به عنوان یک غذای سالم توجه زیادی را در سطح جهان به خود جلب کرده، بنابراین طبق نظر کارشناسان اقتصادی انتظار می رود در سال های آینده نیز تقاضای قابل توجهی نسبت به فرآورده های لبنی در جهان دیده شود.
طبق گزارش سایت marketsandmarkets پیش بینی می شود بازار جهانی فرآورده های لبنی در فاصله سال های 2015 تا سال 2020 با نرخ رشد سالانه 5.6درصد به ارزش 59.8میلیارد دلار برسد. عواملی مانند افزایش آگاهی مردم نسبت به مسائل بهداشت و سلامت، همچنین تنوع زیادی که در زمینه محصولات لبنی دیده می شود از مهم ترین عوامل گسترش این بازار به شمار می روند.
محصولات متنوعی مانند انواع ماست ها و شیرهای طعم دار، بستنی های متفاوت، دسرهای یخ زده، پنیرهای مختلف و. . . از جمله فرآورده های جدید تجارت لبنیات در سطح جهان به شمار می روند که توجه بسیاری از مصرف کنندگان را به سوی خود جلب کرده اند و بازار پررونقی را برای مواد لبنی رقم زده اند.
تولیدات متنوع فرآورده های شیری مانند ماست های مختلف، شیرهای طعم دار و. . . به عنوان یکی از میان وعده های سالم در بین مردم جهان شناخته شده اند و بسیاری از مصرف کنندگان جهانی این محصولات، به ارزش غذایی و سلامت این مواد خوراکی پی برده اند.
صادر کنندگان عمده لبنیات در جهان و چالش های پیش روی آنها
اتحادیه اروپا، آمریکا، استرالیا، آرژانتین و نیوزیلند پنج تولیدکننده عمده فرآورده های لبنی در سطح جهان به شمار می روند. در اتحادیه اروپا، ایرلند و هلند دو تولیدکننده برجسته لبنیات به شمار می روند و 2.8درصد افزایش تولید در زمینه محصولات لبنی داشته اند که برابر با 2میلیارد لیتر شیر است.
از طرفی مسائلی مانند تحریم های تجاری روسیه و کاهش تقاضای چین به عنوان یکی از بزرگ ترین مصرف کنندگان لبنیات جهان، باعث شده است که صادرات لبنی اتحادیه اروپا با چالش هایی مواجه شود و در مقابل، صادرات آمریکا، به عنوان یکی از تولیدکنندگان بزرگ لبنیات، رشد بیشتری پیدا کند، به طوری که کمتر از 10درصد از لبنیات آمریکا به چین و روسیه صادر می شود.
همچنین آب و هوای خشک استرالیا و افزایش قیمت آب برای کشاورزان نیز تا حدی تولید لبنیات را در این کشور با چالش مواجه کرده و تقریبا رشد تولیدات لبنی این کشور در سال جاری بین یک تا 2 درصد بوده است. از طرفی با کاهش تقاضای مصرفی چین، بازار عرضه و تقاضای لبنیات در نیوزیلند نیز تا حدی کاهش یافته است.
اما به طور کلی باید گفت که پنج تولیدکننده مذکور از صادرکنندگان عمده لبنیات جهانی به شمار می روند، به طوری که تا سال 2014 هر ماه حدود نیم میلیون تن شیر را تولید می کردند. در این میان، دیگر کشورهای وارد کننده محصولات لبنی در جهان به استثنای روسیه و چین حدود10درصد تا سال 2013 افزایش رشد واردات داشته اند.
صادرات پنیر اتحادیه اروپا در سال 2015 (یک نمونه عینی)
همان گونه که گفته شد، اتحادیه اروپا از تولیدکنندکنندگان عمده محصولات لنبی در جهان به شمار می رود که در این گزارش، به عنوان نمونه نرخ صادرات پنیر این کشورها به برخی از بزرگ ترین کشورهای مصرف کننده این ماده غذایی بیان می شود. تا سال 2015 صادرات پنیر اتحادیه اروپا به دیگر کشورهای عمده مصرف کننده این ماده غذایی 10درصد افزایش داشته است.
در این میان ایالات متحده آمریکا به عنوان مقصد اصلی صادرات پنیر اتحادیه اروپا به شمار می رود که در سال مذکور 17درصد افزایش واردات را برای این محصول داشته است. ژاپن نیز با افرایش 50درصدی نسبت به سال 2014، دومین واردکننده بزرگ پنیر اتحادیه اروپا به شمار می رود. همچنین سوییس، عربستان سعودی و کره جنوبی نیز از واردکنندگان عمده پنیر تولید شده در کشورهای اتحادیه اروپا به شمار می روند.
از طرفی ایالات متحده آمریکا، عربستان سعودی و مصر از واردکنندگان عمده کره اتحادیه اروپا نیز محسوب می شوند. طبق آمارهای ارائه شده، عمان با داشتن یک سهم 25درصدی بزرگ ترین واردکننده محصولات لبنی اتحادیه اروپا در سال 2014 تشخیص داده شده و الجزایر و نیجریه در مقام های بعدی قرار
دارند.
وضعیت صادرات لبنیات در نیوزیلند
کشور نیوزیلند نیز از تولیدکنندگان عمده لبنیات جهان در کنار استرالیا به شمار می رود که با وجود چالش های اخیر در زمینه مصرف جهانی لبنیات، کماکان مقام خود را به عنوان یکی از صادرکنندگان عمده این محصولات در سطح جهان حفظ کرده است. جالب است بدانید نیوزیلند در سال 2015 موفق به افزایش صادرات لبنی خود شده است که از این میان 18درصد رشد برای صادرات پنیر داشته است، درحالی که حجم تولید کره در این کشور بین 3 تا 4درصد کاهش یافته است.