باد موافق تقاضا به بادبان تولیدکنندگان

خبرهای منتشر شده نشان می‌دهد که دولت برای کاهش نرخ تسهیلات تولیدکنندگان این‌بار راهکار کاهش غیر دستوری را در دستور کار قرار داده است. اواخر هفته گذشته سخنگوی دولت در اظهار نظری گفت: دولت در بودجه سال 95 بالغ بر 1000 میلیارد تومان برای پرداخت مشوق‌های صادراتی و تفاوت پرداخت تسهیلات ارزان قیمت قائل شده است. معاون رئیس‌جمهور با اعلام این خبر افزود: ما در این باره تجهیز منابع کرده‌ایم و آماده پرداخت تسهیلات ارزان قیمت و تفاوت نرخ سود به این واحدها هستیم تا آنها فعال و سودآور شوند.

خبری که نشان می‌دهد دولت برای کاهش نرخ تسهیلات برای تولید‌کنندگان این بار راهکار کاهش غیر‌دستوری سود بانکی را در دستور کار قرار داده است. پیش از این برخی کارشناسان اقتصادی پرداخت یارانه تسهیلات را برای واحد‌های تولیدی یکی از راه‌های تحرک در اقتصاد ایران عنوان کرده بودند. اقدامی که شاید بتواند گره کور تولید در سال‌های اخیر را باز کند. برای بررسی موضوع، پای صحبت‌های دکتر محمد صادق عوضعلی‌پور از کارشناسان اقتصادی نشستیم که در ادامه پیش رو دارید.

راهکاری برای حل معضل نقدینگی

دکتر محمد صادق عوضعلی‌پور از کارشناسان اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» با اشاره به عملکرد مثبت دولت در مسیر حمایت از تولید افزود: پرداخت یارانه به تولید که در دستور کار دولت در سال جاری قرار گرفت دو هدف اصلی را دنبال می‌کند، اول آنکه دولت قصد دارد واحد‌های تعطیل شده را دوباره احیا کند و هدف‌گذاری دیگر واحد‌های نیمه تعطیل است که با ظرفیتی پایین‌تر از ظرفیت واقعی خود فعالیت دارند. با توجه به اینکه یکی از مشکلات اصلی واحد‌های تولیدی و صنعتی در کشور موضوع کمبود نقدینگی است بنابراین تزریق نقدینگی و تسهیلات ارزان قیمت می‌تواند بخشی از مشکلات این بنگاه‌ها را مرتفع کند. به این ترتیب تسهیلات با نرخ سود پایین در اختیار تولید‌کنندگان قرار می‌گیرد و مابه‌التفاوت سودتسهیلات را دولت پرداخت می‌کند.

وی با تاکید بر اینکه آمار‌های موجود نشان می‌دهد که چه تعداد از واحد‌های تولیدی در حال حاضر در کشور فعالند و با چه ظرفیتی تولید می‌کنند و چه واحد‌هایی به تعطیلی کشیده شده‌اند، عنوان کرد: دولت باید از همه ابزار‌های موجود برای شناسایی دقیق این واحد‌ها و حمایت از تولید‌کننده واقعی استفاده کند.

عوضعلی‌پور این طرح را با پرداخت یارانه به تولید متفاوت دانست و افزود: تزریق نقدینگی می‌تواند سمت عرضه اقتصاد را تحریک کند و توان تولید را به واحد‌های تولیدی بازگرداند اما باید برای سمت تقاضای اقتصاد هم برنامه‌ریزی شود تا با افزایش قدرت خرید مصرف‌کنندگان تقاضای لازم در بازار به وجود آید.

این کارشناس اقتصادی افزود: هر چند با پیش‌بینی رشد 4 تا 5 درصدی برای اقتصاد ایران در سال جاری می‌توان توقع داشت که بخشی از مشکلات سمت تقاضای اقتصاد حل شود اما باید این موضوع به‌صورت جدی نیز در دستور کار دولت قرار گیرد. مشکل اصلی بسیاری از این واحد‌های تولیدی که تا مرز تعطیلی پیش رفته‌اند در بخش فروش است بنابراین باید بپذیریم که با کاهش قدرت خرید مصرف‌کننده برای بخشی از کالاهای تولید تقاضایی وجود ندارد هم آمار‌های اقتصادی هم این مسئله را نشان می‌دهند و هم در فضای عمومی جامعه این موضوع قابل لمس است.

اولویت با بخش‌های اثرگذار باشد

وی با اشاره به امکان انحراف در تسهیلات اعطایی تاکید کرد: در طرح‌های زود بازده هم این تجربه وجود داشت که برخی از آمار‌ها حتی تا انحراف 70 درصدی از تسهیلات از اهداف تعریف شده را بیان می‌کنند. بنابراین باید تمهیداتی اندیشیده شود تا میزان انحراف از اهداف اصلی این طرح به حداقل برسد دولت با اقدامات نظارتی می‌تواند از بروز چنین انحرافاتی پیش‌گیری کند وتوان و پتانسیل بالقوه این کار در دولت وجود دارد بنابراین باید با شناسایی بخش‌های واقعی اقتصاد و واحد‌هایی که واقعا به دلیل کمبود نقدینگی دچار مشکل شده‌اند انحرافات را به حداقل رساند. توجه داشته باشیم که هیچ سیاست صد‌‌درصدی در اقتصاد وجود ندارد، بنابراین دولت باید تمام تلاش خود را برای تحقق اهداف مورد نظر این طرح به کار گیرد.

عوضعلی‌پور گفت: یک راهکار این است که دولت اولویت‌بندی مناسبی برای اعطای تسهیلات در نظر بگیرد اساسا بخش‌هایی که بیشترین اثر‌گذاری را بر اقتصاد دارند در اولویت‌های نخست قرار می‌گیرند.

این کارشناس اقتصادی در خصوص پیش‌بینی رشد برای سال جاری اقتصاد ایران افزود: طبیعتا وضعیت اقتصاد در سال جاری نسبت به سال گذشته بسیار مطلوب‌تر خواهد بود و ما می‌توانیم با استفاده از پتانسیل‌های موجود و ظرفیت ‌های خالی موجود در اقتصاد و تحرک در این بخش‌ها به رشد حدود 5 درصد برسیم.

وی تاکید کرد: با توجه به وضعیت فعلی تسهیلات بانکی نرخ سود این تسهیلات با رقم تورم همخوانی ندارد و استفاده از این تسهیلات برای تولید‌کنندگان توجیه اقتصادی ندارد، بنابراین یارانه تسهیلات به تولید می‌تواند نقدینگی قفل شده در اقتصاد را دوباره به جریان بیندازد و به فضای تولید کمک کند. البته دولت نرخ تسهیلات ارزان قیمت را 10درصد در نظر گرفته است بنابراین مابه‌التفاوت آن تا میزان سود تسهیلات را به‌صورت یارانه پرداخت خواهد کرد.

* ارتباط با کارشناس: abahram73@yahoo.com