ایجاد الگوهای اثرگذار برای زنان در نپال

نام نپال این روزها بسیار شنیده می‌شود. این تکرار اما نه به واسطه اورست بلندبالا و نه به خاطر دستاوردی بزرگ در این کشور فقیر است بلکه زلزله تنها دلیلی است که نپال را به صدر خبرهای جهان رسانده است. زلزله‌ای بزرگ که وحشیانه همه چیز را در این کشور فقیر نابود کرده، هزاران انسان را به کام مرگ کشانده و بسیاری دیگر را از آینده مبهم پیش‌رو ترسانده است. حالا بار روی دوش زنان نپالی سنگین‌تر از پیش شده است. برداشتن آوارهای زلزله و زندگی را از نو ساختن کار زنانی است که اکنون چشم‌شان بازتر از پیش شده و می‌خواهند با استقلال مالی و راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک زندگی را جور دیگری بسازند. نمی‌شود انکار کرد که وقتی درهای بیشتری به روی زنان گشوده می‌شود، الگوهای اثرگذار آنها نیز اهمیت و ارزش پیدا می‌کند. 

وقتی روبیتا راجکارنیکار با گشت‌و‌گذاری در مناطق روستایی نپال متوجه شد که زنان آنجا با مفهوم استقلال مالی آشنا نیستند، تصمیم گرفت دست به‌کار شود. او خیلی زود برای کمک به زنانی که دسترسی‌شان به آموزش منابع درآمدی مستقل محدود است، درخواست کمک مالی کرد. راجکارنیکار مدیریت کارگاه‌های آموزشی را که هدف‌شان آموزش زنان نپالی در حوزه مدیریت مالی، مهارت‌های شغلی و آشنایی با منابع حقوقی و درآمدی است برعهده دارد. هدف این طرح یک گروه 75 نفره روستایی از زنان نپالی بود که از هرگونه آموزش رسمی محروم بودند و چالش‌های بزرگی در راه یافتن کار داشتند.

در بسیاری از جوامع فقیر، دیدگاه پدرسالارانه و کمبود فرصت‌های آموزشی، زنان را از ساختن یک زندگی منع می‌کند. راجکارنیکار فکر کرد که یکی از عمده‌ترین موانع توانمندسازی اقتصادی زنان کمبود الگوهای واقعی اثرگذار برای زنان در یک جامعه است. او در این‌باره چنین می‌گوید: «هدف اصلی من از درخواست این کمک مالی توانمندسازی و افزایش استانداردهای زندگی این زنان بود.»

او ابزار امیدواری می‌کند که این زنان بتوانند با تشویق سایر همتایان خود، آنها را به سمت‌وسوی تلاش برای کاهش وابستگی اجتماعی به مردان بکشانند. از نظر وی تلاش خستگی‌ناپذیر زنان برای توانمندسازی اقتصادی خود مهم‌ترین راه برای رسیدن به این هدف است. راجکارنیکار همچنین کارگاه‌های آموزشی را برگزار کرد که در آن به زنان نپالی مدیریت مالی، مهارت‌های شغلی و آشنایی با منابع حقوقی و درآمدی را آموزش می‌داد. راجکارنیکار احساس کرد که تنها تعداد کمی الگوی اثرگذار دارای نتایج مثبت در جامعه رشد کرده است و از طرفی از شوق و ذوق زنان نپالی برای الگو شدن آگاه بود. آنها واقعا دل‌شان می‌خواست به خانواده خود کمک کنند اما از نداشتن مهارت، منابع و اعتمادبه نفس کافی برای رسیدن به این هدف رنج می‌بردند.

همین باعث شد راجکارنیکار یک بار دیگر دست به کار شده و به فکر تربیت زنان دیگری برای تبدیل شدن به الگوهای اثرگذار باشد. او به زنان مهارت‌های کارآفرینی و قابل عرضه در بازار از جمله دوخت پارچه و گلدوزی را آموخت. او با کمک سازمان‌های محلی دسترسی به منابع حقوقی و درآمدی و نیز وام‌های کم و بدون بهره را برای زنان امکان‌پذیر ساخت.

امروز راجکارنیکار می‌تواند تازه‌ترین اثر طرح و تلاش خود را ببیند. زنانی که با شرکت در برنامه‌های آموزشی گوناگون به دنبال افزایش دانش اقتصادی و آگاهی از حقوق قانونی خود در نپال بودند، حالا در سراسر کشور درحال دادن آموزش‌هایی کاربردی به زنان دیگر هستند، در حالی‌که دسته‌ای دیگر انگیزه لازم برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک یا کار در کارخانه‌ها را پیدا کرده‌اند. بسیاری از کسانی که توسعه مهارت‌ها را آموزش دیده‌اند حالا جوایز مربوط به بهبود استانداردهای زندگی را درو می‌کنند و از بابت آموزش بهتر فرزندان‌شان خیال‌شان راحت است.
ایجاد حس مثبت نسبت به خود از جمله دستاوردهایی است که راجکارنیکار به آن اشاره می‌کند و از اینکه زنان توانستند با کشف استعدادهای خود و تقویت مهارت‌های‌شان رضایت از خویشتن را کسب کنند، خوشحال است.

از نظر راجکارنیکار بزرگ‌ترین موفقیت این طرح و تلاش این بود که زنان شرکت‌کننده در این طرح حالا خود الگوهایی برای خانواده‌های‌شان هستند. این زنان «عزم و اراده برای موفقیت و مهم‌تر از آن، ایمان به حس زنانگی خویش» را نشان دادند.