یارانه تولید از سوی برخی کارشناسان اقتصادی بهعنوان عامل ایجاد فساد در کشور معرفی شده است. مهمترین دلیلی که این دسته از کارشناسان برای «عامل فساد» خواندن این نوع یارانه عنوان کردهاند به «شیوه پرداخت» آن برمیگردد. این نوع یارانه که از دولت دهم شروع شده همواره با مشکل «کمبود نقدینگی» هم روبهرو بوده و در عمل به اهدافی که برایش تعیین شده نرسیده است، تا آنجا که بسیاری از گروهها مانند گروه صنعت اعلام کرده که تاکنون ریالی از این یارانه دریافت نکرده است.
محمد رضا مرتضوی، دبیرخانه صنعت، معدن و تجارت در گفتوگو با «فرصت امروز» درباره پرداخت یارانه به تولیدکنندگان میگوید: تاکنون به تولید و صنعت کشور حتی یک ریال هم یارانه پرداخت نشده که تنها دلیل این عدم پرداخت نبود بودجه و نقدینگی کافی در بودجه کشور است. اما از نظر من اگر بودجه لازم هم وجود داشته باشد، در زمان پرداخت شرکتهای تولیدی دولتی نسبت به بخش خصوصی در اولویت هستند و میتوان گفت به دست تولیدکننده نیازمند واقعی نخواهد رسید.
دبیرخانه صنعت، معدن و تجارت توضیح میدهد: شروع پرداخت یارانه نقدی به واحدهای تولیدی از زمان دولت احمدینژاد آغاز شد. در همان زمان با توجه به پیشبینیها و برنامهریزیهایی که صورت گرفته بود، به دلیل عدم وجود نقدینگی کافی، امکان پرداخت وجود نداشت. در دولت یازدهم به دلیل برنامهریزیهای صورت گرفته امکان پرداخت وجود دارد اما نیازمند ایجاد شرایطی خاص در کل اقتصاد کشور است. از نظر من این شرایط از خرداد سال جاری فراهم خواهد شد. اگر از فرصتها به درستی استفاده کنیم به طور حتم میتوانیم کمک بسزایی به تولید کشور داشته باشیم.
مرتضوی «ایجاد آرامش اقتصادی» در کشور را مهمترین خواسته فعالان بخش تولید دانسته و توضیح میدهد: ما بهعنوان تولیدکننده خواستاریم تا به جای دریافت یارانه نقدی برای تولید کشور، در اقتصاد کشور آرامشی برای تولیدکنندگان ایجاد کنند تا بتوانند به سود و اهداف مورد نظر خود دست یابند. اما متاسفانه در حال حاضر بانکهای ما به جای کمک به تولید فقط به دنبال دریافت بهره از تولیدکنندگان هستند. من به شخصه بهعنوان یک تولیدکننده یارانه تولید را دروغی بیش نمیدانم که مطلبی برای سرگرم کردن تولیدکنندگان و رسانهها است و تنها آدرسی غلط برای توجیح کمکاریها و ضعفهای بانکهای کشور است.
دبیرخانه صنعت، معدن و تجارت در ادامه با بیان اینکه دولت از ابتدای پرداخت یارانهها تاکنون به بخش تولید بدهکار است، ادامه داد: این پول تاکنون پرداخت نشده و در آینده هم پرداخت نخواهد شد.
دولت پول بانکها را پرداخت نمیکند
کامران ندری، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق نیز در گفتوگو با «فرصت امروز» درباره صحیح یا غلط بودن روند پرداخت یارانه به تولید کشور میگوید: مشکل اصلی در چگونگی کارآمدی این یارانه است زیرا اثرحمایتی از تولیدکنندگان ندارد و همه را بهصورت یکسان نگاه میکنند و فسادانگیز بودن یا نبودن این نوع یارانه تولید بستگی به شکل اجرای آن دارد.
ندری توضیح میدهد: این یارانهای که به تولید پرداخت میشود جبران افزایش قیمت حاملهای انرژی طی این سالها است و از سایر اشکال پرداخت یارانه فساد کمتری خواهد داشت، اما اگر به تولیدکنندگان واقعی هم به مانند خانوارها یارانهای مشخص پرداخت شود، میتواند کمک بسزایی به تولید کشور داشته باشد.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) درباره تغییر شکل پرداخت یارانه تولید با وامهای ارزان قیمت افزود: وامهای ارزان قیمت هم ایده خوبی برای کمک به تولیدکنندگان است اما مشکل اصلی در این است که بانکها پول لازم را به تولیدکنندگان پرداخت میکنند اما دولت این پول را به بانکها پرداخت نمیکند که این موضوع از جمله دلایل عدم تمایل بانکها برای پرداخت تسهیلات ارزانقیمت است.
این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: از نظر من بهترین کار ایجاد شرایطی برای ثبات در اقتصاد کلان کشور است و از سویی باید تورم نیز تا نزدیکی 3 الی 4 درصدی مهار شود. از سویی دیگر باید با معافیتهای مالیاتی و حمایت از طریق پرداخت بخشی از نرخ بهره به کمک تولیدکنندگان بیایند.
تامین منابع لازم از طریق سرمایه خارجی
هنگــامی که در اخبار پــرداخت یــارانـه تــولیــد گشتی میزنیم، طبق اعلام پایگاه اطلاعرسانی دولت در خردادماه 1394 یکی از بخشهایی که به آن یارانه پرداخت شد 9کارخانه سیمان مازوتسوز بود که رقمی نزدیک به 835,048میلیارد ریال به این کارخانهها پرداخت شد.
در همین زمینه عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن گروه کارفرمایان صنعت سیمان در گفتوگو با «فرصت امروز» درباره اینکه پرداخت یارانه فسادانگیز است یا خیر؟ اظهار کرد: در صنعت سیمان که این بحث وجود ندارد و اغلب کارخانههای خصوصی سیمان مازوت سوز 88 میلیارد تومان یارانه خود را در دو مرحله دریافت کردند.
دبیر انجمن گروه کارفرمایان صنعت سیمان ادامه داد: به دلیل اینکه اکثر کارخانهها به دلیل هزینههای آب و برق و گاز، مالیات و... با کمبود نقدینگی مواجه هستند باید وامهای بلندمدت و ارزان در اختیار آنها قرار داده شود. متاسفانه با درخواست انجمن مبنی بر اختصاص مدت زمانی برای تنفس پرداخت بدهیهای مالیاتی، اقساطهای ریالی و ارزی و... بود که با انجام آن موافقت صورت نگرفت.
او ادامه داد: از نظر من اگر پرداخت یارانه به شیوهای به تولیدکنندگان سیمان مازوتسوز پرداخت صورت گیرد به طور حتم نه تنها فسادی ندارد بلکه میتواند با مشورت انجمن تولیدکنندگان نیازمند شناسایی و یارانه در نظر گرفته شده را دریافت کنند. شیخان درباره عدم وجود بودجه لازم برای پرداخت یارانه توضیح داد: با توجه به اینکه با کمبود بودجه مواجه هستیم و وجود تمایل سرمایهگذاری خارجی در کشور، باید منابع لازم را از طریق جذب این سرمایهها تامین کنیم.
* ارتباط با کارشناس: sanazkolahdooz@yahoo.com