امروزه به لطف اینترنت مردم در سراسر جهان ارتباط بسیار نزدیک تری با یکدیگر دارند. زندگی روزمره و بسیاری از امور مختلف نیز با ورود تکنولوژی های جدید سهولت بیشتری یافته است. به عنوان مثال به فرآیند ارسال کارت پستال برای تبریک تولد یک دوست فکر کنید. تا پیش از دوران کنونی به طور معمول افراد اقدام به خرید کارت پستال، نگارش متنی روی آن و سپس ارسال از طریق پست می کردند. اکنون ماجرا به طور کلی فرق کرده است. با استفاده از شبکه های اجتماعی یا حتی سرویس های ایمیل به سادگی و در نهایت زیبایی امکان ارسال پیام برای دوستان وجود دارد. به طور مشابه، پدیده خرید لحظه آخری نیز در زندگی بسیاری افراد حذف شده است. با ظهور و گسترش فروشگاههای اینترنتی حجم وسیعی از مردم آن را به شیوه های سنتی خرید ترجیح می دهند. شاید تا همین دو دهه پیش تصور امکان خرید محصولات مختلف از طریق اینترنت عجیب به نظر می رسید، با این حال اکنون تجارت آنلاین بدل به یکی از سودآورترین کسب و کارهای دنیا شده است. مزیت اصلی خرید اینترنتی امکان دریافت محصول موردنظر تنها چند ساعت پس از ثبت سفارش است. افزایش سرعت تحویل سفارش ها حتی رستوران ها را نیز به فعالیت آنلاین جلب کرده است. امروزه شمار بسیاری از رستوران ها سفارش های خود را به صورت آنلاین دریافت می کنند. همه این تغییرات بیانگر کاهش فشار و استرس مشتریان در فرآیند خرید است. فروشگاه های اینترنتی با پذیرش مسئولیت ارسال به موقع سفارش ها پیروزی چشمگیری بر فروشگاه های سنتی یافته اند.
فراموشی فروشگاه های خیابانی
در حالی که امکانات گسترده خرید اینترنتی نظر هر فردی را جلب خواهد کرد، تاثیر آن بر روی کسب و کارهای دنیای واقعی مرگبار است. ایده نتفلیکس مبنی بر راهاندازی کانال تلویزیونی آنلاین شرکت بلاک باستر را به طور کامل از عرصه رقابت خارج کرد. ظهور اسپاتیفای نیز سیستم توزیع موسیقی به نام HMV را کاملا محو ساخت. به این ترتیب ما دیگر حتی نام این برندها را هم به یاد نمی آوریم. امروزه روند رو به رشد فروشگاه آمازون در حال ایجاد بحران و چالش های اساسی برای بسیاری از فروشگاه های خیابانی است. به این ترتیب عرصه کسب و کار روز به روز برای آنها سخت تر می شود.
مطلب مرتبط: مدرن سازی کسب و کار سنتی
بدون شک در عرصه کسب و کار ترندهای متعددی ظهور و افول پیدا می کنند. این یک امر طبیعی است، با این حال گسترش سریع فروشگاه های آنلاین امری فراتر از یک ترند ساده است. فناوری اینترنت در طول دو دهه اخیر تمام وجوه زندگی ما را تغییر داده است. نکته جالب اینکه پس از گذشت دو دهه هنوز هم تغییرات در الگوی زندگی ما ادامه دارد.
از نظر بسیاری از کارشناس ها ظهور فروشگاه های آنلاین بزرگ به معنای پایان کار فروشگاه های خیابانی و فیزیکی است، با این حال در طول چند سال گذشته روند افزایش فعالیت و سودآوری فروشگاه های خیابانی تعجب بسیاری از افراد را برانگیخته است. بدون تردید چنین امری کاملا در تضاد با پیشبینی های موجود صورت می گیرد. آنچه روند رو به رشد تمایل مردم به خرید از فروشگاه-های خیابانی نشان می دهد، آغاز دوباره رقابت میان فروشگاه های آنلاین و آفلاین است، بنابراین شاید تجدیدنظر در پیشبینی های گذشته ضروری باشد.
پرسش اصلی در مواجهه با پدیده افزایش اقبال عمومی به فروشگاه های فیزیکی تلاش برای تایید صحت آن است. آیا واقعا چنین امری در حال روی دادن است؟ اگر همه ماجرا حاصل تلاش بازاریابی فروشگاه های آفلاین برای جلب نظر مشتریان باشد، چه؟ در این صورت همه چیز مانند یک بازی بزرگ و غیرواقعی خواهد بود. اجازه دهید در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع و راستیآزمایی ظهور دوباره فروشگاه های خیابانی بپردازیم.
آمارهای رسمی
براساس یافته های تازه محققان حوزه کسب و کار اوجگیری دوباره فروشگاه های خیابانی درست به نظر می رسد. به این ترتیب فروشگاه های واقعی در تلاش برای بازپسگیری جایگاه از دست رفته شان خواهند بود.
در ماه مه سال جاری مطالعه ای از سوی موسسه ویزا بیانگر شروع به کار 34500 فروشگاه آفلاین مستقل در سراسر آمریکا آن هم در طول چند سال گذشته بود. این امر در مقایسه با سال 2017 رشد 4.5درصدی تاسیس فروشگاه های سنتی را نشان می دهد. نکته جالب اینکه فروشگاه های سنتی بودجه نسبتا کلانی برای رقابت با رقبای آنلاینشان در نظر گرفته اند. هدفگذاری اغلب فروشگاه های سنتی نیز رقابت مستقیم با غول های عرصه خردهفروشی آنلاین مانند آمازون است.
نکته جالب در مورد نتایج پژوهش موسسه ویزا تایید آن از سوی جامعه آماری وسیعی است. پس از پایان پژوهش ویزا نتایج به دست آمده به اطلاع تعداد مشخصی از مردم در آمد. واکنش آنها به این نتیجه کاملا جالب بود. آنها هیچ تعجبی از روند افزایش علاقه به خردهفروشی های سنتی نکردند. به هنگام پرسش پیرامون دلیل عدم تعجب افراد 34درصد به علاقه شان برای خرید از فروشگاه-های خیابانی و 60درصد به حضور در فروشگاه های فیزیکی در طول یک هفته گذشته اشاره کردند. به این ترتیب صحت ترند افزایش محبوبیت خردهفروشی-های فیزیکی کاملا صحیح به نظر می رسد.
متاسفانه همه اخبار و اطلاعات در مورد فروشگاه-های خیابانی امیدوارکننده نیست هنوز هم شمار علاقهمندان به خرید حضوری از طرفدارهای الگوی مدرن خرید کمتر است بنابراین میزان سود برندهایی مانند آمازون هنوز هم چند برابر خردهفروشی های فیزیکی ارزیابی می شود. در این میان موسسه ویزا فقط به روند رو به رشد علاقهمندی مشتریان به خرید حضوری اشاره می کند.
خرید فقط با یک کلیک
یکی از دلایل اصلی اقبال عمومی به فروشگاه های حضوری روند فعالیت مستقل خردهفروشی ها در دنیای آنلاین است. به این ترتیب اکنون فروشگاه های سنتی نیز در تلاش برای ارائه خدمات به صورت آنلاین هستند. این امر به ویژه در زمینه تحویل محصولات به مشتریان کاملا کاربردی خواهد بود. به این ترتیب دیگر خبری از تاخیرهای چند روزه در تحویل سفارش های بزرگ (مانند مبلمان و وسایل منزل) نخواهد بود. چنین امری تغییر ذهنیت مشتریان را سبب می شود. یکی از دلایل اصلی جهتگیری مردم به سوی خرید آنلاین تعهد خردهفروشی های این عرصه به تحویل سریع و ایمن سفارش ها بود. به این ترتیب با پیروی از استراتژی مشابه امکان بهبود وضعیت برای خردهفروشیهای خیابانی نیز وجود خواهد داشت.
داشتن نمای آنلاین حرفه ای کمک زیادی به برندهای فعال در زمینه فروش حضوری می کند. این امر امکان نمایش لذت خرید آنلاین را خواهد داد. مشکل اصلی بسیاری از فروشگاه های سنتی ناتوانی در زمینه انتقال همین امر لذتبخش است. بیشک اغلب ما هنوز هم علاقهمند به حضور در فروشگاه های بزرگ و کوچک هستیم. این امر برای ما احساسات و خاطرات زیادی را تداعی می کند. به علاوه، برخی از محصولات به صورت حضوری امکان خرید راحت تری دارند. نیاز مشتریان در چنین وضعیتی فعالیت بازاریابی مناسب فروشگاه های حضوری است. به این ترتیب آنها برای امتحان دوباره تجربه قدیمیشان ترغیب خواهند شد.
در طول سال های اخیر یکی از جنبه های مهم رقابت فروشگاه های حضوری با رقبای آنلاین تحویل رایگان سفارش ها بوده است. بر این اساس فروشگاه های آنلاین به منظور افزایش جو رقابتی اقدام به تحویل آنلاین محصولات می کنند. این امر میزان رقابت را به طرز شگفتانگیزی افزایش داده است. بدون تردید چنین اقداماتی تاثیرگذار خواهد بود. با این حال اکتفا به آن مطلوب به نظر نمی رسد.
تلاش برای ارائه خدمات آنلاین بهتر از سوی فروشگاه های حضوری یکی از محورهای اصلی فعالیت سارا استرافورد، صاحب خردهفروشی کوچک در زمینه مد و لباس، به نظر می رسد. خردهفروشی سارا در شهر ساندرلند قرار دارد. یکی از چالش های اصلی وی مقابله با روند رو به رشد خرید آنلاین است. وی در مصاحبه با سایت Business Advice شرایط فعالیت فروشگاهش را اینگونه عنوان می کند: «زمانی جلب توجه مردم در خیابان برای موفقیت مغازه ها کافی بود، با این حال دنیای کسب و کار به سرعت تغییر کرد. به همین دلیل من یک دهه پیش مجبور به توقف فعالیت شرکتم به دلیل افزایش سرسامآور هزینه های اجاره واحد تجاری و کاهش درآمدها شدم.» این امر به دلیل توسعه روزافزون کسب و کارهای آنلاین روی داد. اتفاقی مشابه برای بسیاری از برندهای دیگر نیز رخ داد. به این ترتیب شمار قابل توجهی از کسب و کارها با مشکلات عمده در زمینه بهبود وضعیت شان مواجه شدند.
راهکار سارا استرافورد برای خروج از بحران ورود به عرصه فروش آنلاین در کنار فعالیت حضوری بود: «اکنوم من بسیاری از محصولاتم را به صورت آنلاین به فروش می رسانم. فعالیت در حوزه آنلاین علاوه بر سود سرشار موجب افزایش مراجعه مشتریان به فروشگاهمان نیز شده است. به این ترتیب فعالیت مناسب در فضای آنلاین سود قابل توجهی برای هر کسب و کار حضوری خواهد داشت.»
ترکیب فروش حضوری و آنلاین
بسیاری از فروشگاه های سنتی به منظور رقابت با برندهای آنلاین به راهکارهای مشابه سارا استرافورد روی آورده اند. ایده هایی نظیر ارائه هدیه های ارزشمند، طراحی سایت و اکانت رسمی در شبکه های اجتماعی و تلاش برای ارائه محصولات شرکت در قالب گزینههای متنوع از جمله تلاش های موفق شرکت ها محسوب می شود. امروزه پدیده تازه دنیای آنلاین حضور فروشگاه های سنتی به عنوان ترکیبی از الگوی فروش حضوری و آنلاین است. ایده اصلی در اینجا ساده و اثیرگذار است. بر این اساس در صورت جلب نظر مشتریان به صورت آنلاین و فروش محصولات به آنها امکان تاثیرگذاری بر روی آنها برای حضور در فروشگاه افزایش خواهد یافت. به عقیده بسیاری از صاحبان خردهفروشیهای حضوری مشتریان به هنگام حضور در فروشگاه ها تمایل بیشتری به خرید نشان می دهند. این امر به هیچ وجه با تجربه خرید آنلاین قابل مقایسه نیست. به همین خاطر هنوز هم شعبه های حضوری فروشگاه ها حفظ شده است.
کُنُر هیوی، یکی از کارآفرینان موفق در زمینه ایجاد تحول در کسب و کار سنتی اش است. وی درست در زمانی که اغلب کارشناس ها و مشاورهای کسب و کار به پایان دوران فروشگاه های حضوری اعتقاد داشتند، کار خود را شروع کرد. در ابتدا بسیاری از افراد تجربه او را همراه با شکست پیشبینی می کردند. با این حال کُنُر با استفاده از شیوه-های خلاقانه و ترکیب فروش آنلاین و حضوری موفق به توسعه جایگاه شرکتش شد. براساس مصاحبه وی با یکی از روزنامه های محلی سطح درآمد شرکت کُنُر از سال 2009 تا به حال به شدت افزایش یافته است: «سال 2009 شروع سودآوری مطلوب شرکت بود. کار ما با سود 400 هزار پوندی شروع شد، با این حال اکنون بیش از 1.1میلیون پوند در سال سود خالص به دست می آوریم. فعالیت به عنوان مدیر خردهفروشی موجب افزایش سطح خلاقیت در من شد. بیتردید این امر با هیچ رقم و عددی قابل ارزیابی و سنجش نیست.»
مطلب مرتبط: آینده تولیدکنندگان در توسعه فروش آنلاین
در ابتدای راه کُنُر مبلغ 80 هزار پوند بر روی افزایش آگاهی و مهارت خود از کسب و کارهای آنلاین سرمایهگذاری کرد. بیتردید در آن زمان این مقدار از سرمایهگذاری آن هم برای یک کسب و کار کوچک دیوانگی محسوب می شد. با این حال کُنُر برنامه منسجمی در ذهن داشت. به این ترتیب در طول دوران فعالیت کُنُر در زمینه یادگیری نکات تازه دنیای کسب و کار بسیاری از اید های تازه به ذهنش رسید. به عقیده وی همان دوران سنگ بنای موفقیت بعدی اش محسوب می شود.
جمع بندی
شاید حق با کُنُر هیوی باشد. امروزه فعالیت به عنوان یک فروشگاه حضوری نیازمند آگاهی از شیوه-ها و تکنیک های متعددی است. علاقه مجدد مشتریان به حوزه خرید حضوری و تلاش خردهفروشی ها برای رقابت هرچه نزدیک تر با رقبای آنلاین نوید دوران درخشانی را می دهد. به نظر من سهم خردهفروشی های فیزیکی از بازار در طول سال های آتی بیشتر خواهد شد. این امر فرصت سرمایهگذاری و فعالیت بهینه بیشتری برای این برندها ایجاد خواهد کرد.
نکته مهم در اینجا توجه به فروشگاه فیزیکی مان به عنوان یک ایده جذاب است. افزایش شمار خردهفروشی های آنلاین نباید موجب ترس و کنارکشیدن ما شود. با اندکی خلاقیت و ترکیب امور با یکدیگر همچنان امکان حضور موفق در این عرصه وجود خواهد داشت.