چالش ها و راهکارهای حوزه استارت آپ های کمک به افراد ناتوان

حوزه کسب و کار گستردگی زیادی دارد. امروزه کارآفرینان برای کسب موفقیت به دنبال ایده‎پردازی در حوزه های کمتر شناخته شده کسب و کار هستند. یکی از این حوزه ها مربوط به تجهیزات کمکی برای افراد دارای ناتوانی های جسمی است. استارت‎آپ آیرا در زمینه تولید تجهیزات بینایی برای کمک به افراد نابینا و کم بینا فعالیت دارد. زمینه اصلی فعالیت این شرکت تولید ابزارهای کمکی برای افراد دارای ناتوانی در زمینه بینایی به منظور سازگاری هرچه بهتر با تکنولوژی های مدرن است. به عنوان مثال، چک کردن ایمیل برای افراد نابینا دشواری های زیادی دارد. ابزار صوتی آیرا با کمک به چنین افرادی گام موثری برای زندگی راحت تر آنها برداشته است. بدون شک سرویس آیرا ارزش بسیار زیادی دارد. نکته منفی در این میان قیمت بالای خدمات آنهاست. این شرکت در ازای ارائه سرویس 120 دقیقه ای در ماه مبلغ 124 دلار از کاربران دریافت می کند. به این ترتیب در عمل سودمندی این سرویس تحت تاثیر قیمت بالایش قرار می گیرد.

فین تارنر، کارشناس ارشد حوزه ایده‎پردازی، در توییتر خود اینگونه نسبت به قیمت بالای سرویس آیرا واکنش نشان داده است: «آیرا سرویس خوبی است. با این حال قیمت آن بیش از حد گران است. آیا مسئولان این استارت‎آپ با مشکلات مالی افراد دارای ناتوانی‎های مختلف آشنایی ندارند؟» گرایسون استوگسدیل، کاربر ارشد گروه تکنولوژی‎های حمایتی فیس‎بوک نیز نظر مشابهی در این زمینه دارد: «بدون شک هر سرویسی مزیت های خاص خود را دارد. با این حال آیرا با چنین سطحی از قیمت به نظر یک شوخی تلخ است. به راستی چه کسی توانایی پرداخت این هزینه را خواهد داشت؟»

به نظر بسیاری از افراد ایده استارت‎آپ آیرا در عین کاربرد فراوان بسیار گران است. امروزه 80 میلیون نفر در اروپا با ناتوانی های جسمی مختلف دست و پنجه نرم می کنند. براساس پیش‎بینی پارلمان اروپا این رقم تا سال 2024 به 120 میلیون خواهد رسید. نکته جالب در این میان توجه اندک کارآفرینان به بازار تولید ابزارهای کمکی برای این افراد است. بنا بر گزارش موسسه Coherent Market Insights تا سال 2024 ارزش بازار خدمات کمکی به افراد ناتوان به بیش از 26 میلیارد دلار خواهد رسید. با این حساب افزایش شمار استارت‎آپ ها در این حوزه جای تعجب نخواهد داشت.

یکی از نکات عجیب در حوزه خدمات به افراد ناتوان قیمت بالای اغلب استارت‎آپ هاست. به این ترتیب افراد دارای ناتوانی جسمی با مشکلات زیادی در زمین پرداخت هزینه سرویس ها مواجه خواهند بود. به طور کلی ویژگی اصلی مشتریان، به ویژه مشتریان این حوزه، دقت در خرید خدمات مختلف است. این امر موجب ناکامی بسیاری از برندهای فعال با سطح قیمت بالا خواهد شد.

مطلب مرتبط: راهنمای رشد سریع استارت آپ در مراحل اولیه

براساس گزارش موسسه Eurostat در سال 2013 نزدیک به 30درصد از جمعیت افراد ناتوان جسمی در اروپا با مشکلات مالی مواجه بوده اند. این رقم در مقایسه با نرخ 22درصدی فقر در کل اروپا بیانگر شرایط دشوار مالی مشتریان هدف استارت‎آپ-های این بازار است. به گزارش سازمان رسیدگی به امور افراد ناتوان در اروپا امروزه فقط 47درصد از افراد دارای انواع ناتوانی دارای شغل هستند. با مقایسه ای ساده میان این نرخ اشتغال و میزان 72درصدی اشتغال افراد سالم به خوبی کمبود مالی افراد ناتوان قابل فهم خواهد بود.

بدون تردید آیرا تنها برند فعال در زمینه خدمات به افراد ناتوان به سطح قیمت سرسام‎آور نیست. نکته مهم، ضرورت ارائه سطح قیمت پایین تر برای موفقیت در این بازار است.

جدیدترین نوآوری در زمینه سرویس های کمک به افراد ناتوان در حوزه شنوایی و راه رفتن صورت گرفته است. بر این اساس افراد دارای ناتوانی در شنوایی امکان استفاده از سمعک های فوق پیشرفته را دارند. علاوه بر این، برای افراد دارای ناتوانی کامل در زمینه شنوایی دستیارهای ویدئویی مخصوص نیز روانه بازار شده است. به این ترتیب تمام صحبت های دیگران در قالب علائم کاربردی یا متن برای آنها به نمایش در خواهد آمد. در زمینه کمک به افراد ناتوان حرکتی ویلچرهای مخصوص برای استفاده مناسب از پله ها طرحی شده است. این ویلچرها بدون نیاز به نصب تجهیزات خاص در راهروها امکان عبور و مرور افراد ناتوان را فراهم می سازد. نکته مهم درخصوص این خدمات قیمت بالای شان است. در اینجا هم اعتراض اصلی کارشناس ها سطح بالای قیمت خدمات است. یکی از کاربران ناتوان در توییتر اینگونه نسبت به قیمت بالای خدمات ابزار پیشرفته شنوایی اظهار اعتراض کرده است: «واقعا چرا سمعک های جدید اینقدر گران است؟ یک سمعک نسبتا ساده با اندکی امکانات جانبی بین 3 تا 4 هزار یورو قیمت دارد. هیچ‎کس توان خرید این سمعک ها را نخواهد داشت. این تجهیزات باید قیمت منطقی تری داشته باشد.»

در زمینه ویلچرهای هوشمند نیز اوضاع بهتر از سایر بخش ها نیست. براساس اظهارنظر جرارد دلای در توییتر وی برای تهیه ویلچر مخصوص فرزندش با بار سنگین مالی مواجه است. جرارد قیمت یک ویلچر هوشمند برای استفاده مناسب از پله ها را 3 هزار دلار عنوان کرده است. با توجه به بررسی که در زمینه سطح قدرت خرید خانواده های افراد ناتوان داشتیم، کمتر خانواده ای توانایی خرید چنین محصولاتی را خواهد داشت.

همکاری با برندهای بزرگ برای کاهش هزینه ها

در طول یک دهه اخیر تلاش های زیادی برای کمک به افراد ناتوان از سوی کارآفرینان صورت گرفته است. یکی از استارت‎آپ های جالب در این زمینه Be My Eyes نام دارد. این اپ بدون استفاده از تکنولوژی های پیشرفته فقط افراد نابینا را با داوطلبان کمک به آنها آشنا می کند. به این ترتیب افراد نابینا امکان بهره‎مندی از کمک داوطلبان آن هم بدون نیاز به پرداخت هرگونه هزینه ای را خواهند داشت. این استارت‏آپ ابتدا به صورت یک خیریه کار خود را شروع کرد. با این حال پیشرفت سریع آن موسس اش را به فکر کسب درآمد نیز انداخت. بر این اساس اکنون بخش کمک-های ویژه نیز در این اپ وجود دارد. افراد نابینا با درخواست کمک ویژه امکان استفاده از خدمات شرکت های تخصصی در زمینه کمک به افراد نابینا را خواهند داشت. همکاری با شرکت های بزرگی نظیر مایکروسافت، گوگل، بانک اسکاتلند و هالیفاکس فرصت کاهش سطح قیمت خدمات را به استارت‎آپ Be My Eyes داده است. استراتژی اصلی این استارت‎آپ استفاده از کمک برندهای بزرگ در مسیر ادامه کارش به جای دریافت حق عضویت از کاربران است. همین امر Be My Eyes را بدل به یکی از مشهورترین استارت‎آپ های چند دهه اخیر در زمینه کمک به افراد نابینا کرده است.

الکساندر جنسن، مدیر ارشد تجاری Be My Eyes، در مورد کسب و کارشان اینگونه اظهارنظر می کند: «من فکر می‎کنم دلیل قیمت بالای خدمات کمک به افراد ناتوان را می دانم. این امر به خاطر تصمیم های غلط ما در زمینه ایجاد جهانی نامناسب برای افراد ناتوان شکل گرفته است. به هیمن خاطر افراد ناتوان باید دستگاه های چند هزار دلاری برای زندگی بهتر تهیه کنند.» به عقیده الکساندر امکان دستیابی به سود مناسب از طریق همکاری با برندهای بزرگ برای کاهش سطح قیمت ها وجود دارد.

چگونه سطح قیمت ها را کاهش دهیم؟

یکی از حقایق تلخ در دنیای واقعی سطح بالای قیمت تجهیزات ویژه افراد ناتوان است. به عنوان مثال، تکنولوژی نوین در زمینه کمک به افراد کم‎شنوا یا ناشوا نزدیک بین 1400 تا 2200 پوند قیمت‎گذاری شده است.

متاسفانه هرگونه نوآوری تازه ای در زمینه کمک به افراد ناتوان از همین الگو پیروی می کند. اپ OrCam در سال 2018 برای کمک به افراد کم‎بینا طراحی شد. استفاده از این اپ همراه با دستگاه مخصوص اش هزینه 4200 پوندی برای افراد در پی دارد. بدون تردید با وجود چنین سطح قیمت هایی امکان بهره‎مندی همه افراد از خدمات مناسب فراهم نخواهد شد. به عقیده روبن ایسبیفسکی، طراح اپ OrCam، دلیل قیمت بالای خدمات در حوزه افراد ناتوان محدودیت بازار است: «بازار افراد ناتوان دارای محدودیت-های فراوانی است. وقتی در یک بازار کوچک مشغول تولید محصول هستیم، میزان فروش ما اندک خواهد بود. به همین دلیل شرکت‎های این حوزه مجبور به تعیین سطح قیمت بالا هستند. در غیر این صورت امکان جبران هزینه ها و ادامه به کار نخواهد بود.» در ادامه روبن به اهمیت کاهش سطح قیمت ها برای دسترسی همه افراد به محصولات این عرصه اشاره می کند. به نظر وی راهکار حل این چالش در همکاری نزدیک با موسسات خیریه و سازمان های جهانی نهفته است. علاوه بر این رایزنی با شرکت-های بیمه دولتی نیز در اغلب اوقات موجب کاهش هزینه نهایی برای افراد دارای ناتوانی می شود.

یک استارت‎آپ گران دیگر

استارت‏آپ سوئیسی Scewo در تلاش برای تولید نخستین نسل از ویلچرهای هوشمند برای سهولت استفاده از پله ها از سوی افراد ناتوان است. این استارت‎آپ که در سال 2017 تاسیس شد، به طور تخصصی در زمینه ارائه خدمات جانبی به افراد دارای ناتوانی های مختلف فعالیت دارد. موسس این استارت‎آپ برنارد وینتر است. تجربه ناتوانی برادر برنارد تاثیر عمیقی بر روی وی داشته است. به همین دلیل پس از پایان دوران تحصیل دانشگاهی به تولید تجهیزات کمکی در این زمینه روی آورده است. متاسفانه تجهیزات تولیدی شرکت Scewo نیز سطح قیمت بالایی دارد. به گفته تابیتا روئگ، مسئول بازاریابی شرکت، آنها از سطح بالای قیمت محصولات شان آگاهی دارند: «بدون تردید بسیاری از افراد در سوئیس امکان خرید این محصولات را ندارند. هدف اصلی ما در حوزه بازاریابی نمایش پوشش بیمه محصولات مان است. به این ترتیب هزینه نهایی برای مشتریان به طور قابل ملاحظه ای کاهش خواهد یافت.»

اگرچه هنوز توافق نهایی میان شرکت Scewo و بیمه دولتی سوئیس صورت نگرفته است، اما براساس پیش‏بینی ها قیمت 30 تا 40 هزار فرانکی این ویلچرها در صورت حمایت دولتی به یک چهارم خواهد رسید.

تاثیر نوآوری و فناوری بر کاهش سطح قیمت ها

برخی از مردم درک مناسبی از هزینه های تولید تجهیزات برای افراد دارای ناتوانی های مختلف دارند، با این حال هنوز هم اغلب مردم نسبت به سطح بالای قیمت تجهیزات مختلف ناراضی هستند. اگرچه بسیاری از موسسه های خیریه و اپ های رایگان امکان ارائه خدماتی مشابه برند Scewo و OrCam با هزینه پایین تر را دارند، اما هنوز هم خدمات حوزه افراد ناتوان یک امر لوکس محسوب می شود.

مطلب مرتبط: چالش های راه اندازی یک استارتاپ

امروزه بازار کسب و کار در حوزه کمک به افراد ناتوان دستخوش تغییرات زیادی شده است. افزایش حمایت های دولتی، بین‎المللی و نقش‏آفرینی سازمان-های خیریه موجب کاهش هزینه های سنگین برای افراد ناتوان شده است. در این میان نقش نوآوری و تولید محصولات تازه انکارناپذیر است. اگرچه هنوز هم سطح کلی قیمت ها بالا ارزیابی می شود، اما استفاده از تکنولوژی های تازه موجب کاهش محسوس قیمت نهایی محصولات شده است. به این ترتیب با استفاده هرچه بیشتر از فناوری های جدید و همکار سازمان های دولتی و جهانی امکان گسترش دامنه ارائه خدمات به افراد نیازمند وجود خواهد داشت.

یکی از چالش های اصلی در برابر برندهای فعال در زمینه تولید تجهیزات برای افراد ناتوان توضیح دلیل قیمت بالای محصولات شان است. اعتمادسازی و تلاش برای کاهش قیمت ها نقش مهمی در افزایش دامنه مشتریان خواهد داشت. به این ترتیب فعالیت برند ما در حوزه ای انسانی همراه با سود مطلوب خواهد بود.