در دنیای امروز که هر روز شکل تازه ای از ارتباطات اقتصادی به وجود می آید و افراد و شرکت ها و مؤسسات با یکدیگر در ارتباط هستند و تغییرات مالی آنها بر یکدیگر تأثیر دارد و روز به روز این فعالیت ها پیچیده تر می شود این عوامل باعث می شود که نقش حسابداری به عنوان فراهم کنندگان اطلاعات مالی با استفاده از استانداردهای حسابداری برای استفاده کنندگان بیشتر مشخص شود. نیاز روزافزون موسسات و سازمان ها به اطلاعات صحیح و بهنگام جهت به کارگیری در فرآیند تصمیم گیری مدیران، مقوله ای اجتناب ناپذیر است.
در این راستا سیستم اطلاعات مدیریت، منبع اصلی ارائه اطلاعات به شمار می آید. سیستم اطلاعات حسابداری به عنوان مهم ترین زیرمجموعه این سیستم، اطلاعات مالی متنوعی را در اختیار استفاده کنندگان این نوع اطلاعات، خصوصا «مدیران هر سازمان» قرار می دهد. به طور کلی اطلاعات حسابداری باید از ویژگی های خاصی برخوردار باشد تا در فرآیند تصمیم گیری مورد استفاده قرار گیرد. ویژگی های کیفی این گونه اطلاعات نظیر مربوط بودن و قابلیت اتکا از جمله خصیصه هایی است که بر میزان به کار گیری اطلاعات به موقع تأثیر می گذارد.
در هر سازمانی،مدیریت، مسئول پاسخگویی درباره عملکرد سازمان است و در برابر طرف های داخلی و خارجی سازمان، مسئولیت دارد. برای جوابگویی به تمامی مدعیان داخلی و خارجی، مدیران به اطلاعات مربوط، به موقع، دقیق و کافی نیاز دارند و هرگونه مسامحه یا بی دقتی در ارائه این اطلاعات به طرف مقابل، می تواند موجب بروز مشکلاتی در امر اداره سازمان یا به دردسر افتادن خود مدیران شود.
سهامداران، دولت، مشتریان، تأمین کنندگان کالا و خدمات و حتی کارکنان شرکت (به عنوان شخصیت های حقیقی مستقلی که با سازمان قرارداد انجام کار بسته اند) در خیل استفاده کنندگان خارجی اطلاعات سازمان به شمار می روند. در داخل سازمان نیز قسمت های مختلف، بسته به نوع فعالیت شان، اطلاعاتی از مدیران دریافت می کنند. علاوه بر اطلاعاتی که مورد مطالبه طرف های داخلی و خارجی سازمان است، اطلاعات بسیار بیشتری نیز مورد نیاز خود مدیران برای تصمیم گیری ها و انتخاب های درست و آگاهانه است.
نیازهای اطلاعاتی مدیران نیز به خاطر پیچیده تر شدن روز به روز شرایط محیطی و محاطی شرکت ها و سازمان ها، تنوع و پیچیدگی بیشتری یافته و امروزه استفاده کننده اصلی اطلاعات یک سازمان، خود مدیران هستند. نکته حائز اهمیت این است که در اکثر سازمان ها، بخش عمده ای از اطلاعات مورد بحث در قلمرو اطلاعات مالی است و به همین دلیل اهمیت و نقش برجسته این قبیل اطلاعات در افزایش توان جوابگویی و تصمیم گیری مدیران کاملا مشهود است.
استفاده كنندگان از اطلاعات حسابداری شامل دو گروه هستند.
1- استفاده كنندگان داخلی: كه این گروه عمدتا افرادی هستند كه مدیریت موسسه و كسب وكار را برعهده دارند.
2- استفاده كنندگان خارجی: این گروه در بیرون از مؤسسه و سازمان كسب و كار بوده و دارای منافع مالی بالفعل یا بالقوه در مؤسسه هستند. مانند اعتباردهندگان و طلبكاران، گروهی دیگر از علایق مالی غیرمستقیم (مانند سازمان ها و نهاد های مالیاتی و سازمان تامین اجتماعی) برخوردار هستند.
مهم ترین شاخه های حسابداری عبارتند از حسابداری صنعتی، حسابداری مالی، حسابرسی، حسابداری دولتی و حسابداری مدیریت که هر یک با توجه به نیازها، کاربردهای خاص خود را خواهند داشت. با این حال حسابداری مدیریت از اهمیت بیشتری برای شرکت ها برخوردار است. این شاخه از حسابداری در اواخر قرن نوزدهم به عنوان رشته ای خاص توسط فردریك تیلور مطرح شد.
مدیریت علمی به طور بسیار خلاصه، روش برخورد منظم و منطقی با مسائل سازمان ها به منظور یافتن مناسب ترین راه برای انجام هر كار است و بر كسب اطلاع دقیق و كامل از آنچه می گذرد و نتایجی كه بر اثر هرگونه تغییر حاصل می شود تأكید دارد. این نوع از مدیریت نیاز زیادی به اطلاعاتی از قبیل بهای تمام شده محصولات و خدمات، مقدار تولید، هزینه اجزای مختلف تولید، قیمت فروش محصولات و خدمات و ظرفیت منابع مختلف نظیر ظرفیت تولیدی ماشین آلات و تجزیه و تحلیل این اطلاعات داشت.
این جریان، نیاز به اطلاعات و به خصوص اطلاعات مالی را فزونی بخشید. افزایش استفاده مدیران از اطلاعات مالی موجب شد كه روش های هزینه یابی تولیدات، خدمات و فعالیت ها بهبود و توسعه یابد و اطلاعات مفصل تری از جنبه های مختلف مالی فعالیت ها فراهم آید.
توصیه های حرفه ای از مدیران موفق
- یک حسابدار متخصص در آینده می تواند مدیر مالی یک سازمان یا شرکت شود یعنی می تواند به مدیریت یک شرکت ایده بدهد که منابع موجودش را در چه راه هایی سرمایه گذاری کند تا استفاده بهینه کند یا اگر شرکت به منابع مالی جدید نیاز داشت یک مدیر مالی براساس دانش آکادمیک خود می تواند بگوید که از چه طریقی باید تأمین مالی کرد. به همین خاطر وجود حداقل یک نفر برای این امر حیاتی است و تمامی شرکت ها لازم است نسبت به آن توجه لازم را داشته باشند.
- یکی از وظایف حسابدار، پیشنهاد روش های کاهش هزینه، افزایش درآمد و بهبود سود است که بدون شک برای هر شرکتی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. با توجه به نکات ذکر شده حسابدار از الزامات شرکت است و به همین خاطر لازم است در انتخاب آن دقت عمل داشته باشید.