شرکت های چند ملیتی؛ قهرمانان پرش از موانع

فرض کنید قرار است جای مقدمه و موخره مطلبی که می خوانید عوض شود، در این صورت خط آخر این مقاله دقیقا همین جمله خواهد بود: «و بر همین اساس است که شرکت های چند ملیتی هنوز هم قهرمانان پرش از موانع اقتصادی بین الملل هستند.» درست حدس زدید؛ قرار است به بررسی نقش موثر شرکت های چند ملیتی در اقتصاد بپردازیم، اما این بررسی از زاویه قدرت ریسک پذیری این شرکت ها و پذیرش زوایای جدیدی است که شاید بسیاری از شرکت های سنتی تر از مواجهه با آنها دل خوشی ندارند.

سرعت بالاتر در دریافت اطلاعات

شرکت های چند ملیتی یک مزیت آشکار نسبت به سایر سازمان های اقتصادی دارند. این مزیت، بالا بودن سرعت دریافت اطلاعات از اقصی نقاط جهان است. درواقع در حالی که سایر شرکت ها و سازمان ها برای گرفتن نبض اقتصاد جهانی به مقالات و اطلاعات دست دوم مراجعه می کنند، شرکت های چندملیتی از نفوذ خود در بازارهای بین الملل کمک گرفته و با جدیدترین تحولات اقتصادی همگام می شوند.

به همین دلیل است که بسیاری از شرکت های چندملیتی نه تنها بر تکنیک های مواجهه با نوسانات بازار تسلط بیشتری دارند، بلکه با قدرت بالاتری نسبت به فرودهای ناگهانی بازار روبه رو می شوند. به گزارش نشریه اکونومیست، پس از تحولات سیاسی چند ماه اخیر، چشم امید بسیاری از فعالان اقتصادی به شرکت های چندملیتی معتبر جهان دوخته شده است.

درواقع تحولاتی مثل برگزیت، انتخاب ترامپ، مسائل سوریه، کره شمالی و. . . از یک سو و نزدیک بودن انتخابات در اسپانیا، ایتالیا، آلمان، ایران و. . . از سویی دیگر، زمینه های فعالیت های اقتصادی را تا حدی ملتهب کرده اند که بسیاری از سرمایه گذاران پذیرفته اند ریسک موجود در بازار یک بیماری مزمن است؛ نوعی بیماری که خواه ناخواه باید با آن جنگید.

در چنین شرایطی به نظر می رسد شرکت های چندملیتی گلادیاتورهایی باسابقه تر از دیگران هستند. اینها موضوعاتی هستند که این روزها برای تعداد زیادی از مفسران اقتصادی به دغدغه تبدیل شده  است و حتی نشریه South Africa’s Rand Daily Mail در مقاله ای جدید و نه چندان خوشبینانه اقتصاد جهان را در معرض یک خطر بسیار جدی فرض کرده است.

اما درمیان تمامی این مسائل، شرکت های چندملیتی چندان آسیب پذیر به نظر نمی رسند. شرکت هایی که عمده فعالیت های خود را در کشورهای درحال توسعه و آینده دار متمرکز کرده اند و به مدد اطلاعات مفید خود از فضای کسب و کار، موقعیتی روشن تر از سایرین دارند.

3 دهه قدرت و جلب اعتماد مداوم

نگاهی به آمارهای صندوق بین المللی پول نشان می دهد اغلب شرکت های چندملیتی برای قریب به سه دهه پیاپی اخیر، فعالیت هایی رو به رشد و مثبت را در بازارهای کشورهای در حال توسعه ترتیب داده اند، مالزی، هند، تایلند و برخی دیگر از کشورهای آسیایی سال هاست که میزبان فعالیت های این نوع شرکت ها هستند؛ فعالیت هایی که برای دو طرف سودی قابل توجه به ارمغان آورده و در نهایت منجر به خلق نوعی زبان دیپلماسی اقتصادی مشترک شده است. 

شاید یکی ازعمده موفقیت شرکت های چندملیتی در بازارهای در حال توسعه و پرریسک آسیا و آفریقا پذیرش محدودیت ها باشد. بسیاری از کشورهای در حال توسعه به دلیل ضعف در زیرساخت های اقتصادی و ناآشنایی با برخی تکنیک های اقتصادی بین الملل با محدودیت هایی روبه رو هستند که می تواند فعالان اقتصادی بی تجربه را مایوس کند. نوسان های عمیق در بازارهای تجاری از دیگر موارد ریسک زا و پرخطری است که برای برخی فعالان اقتصادی و کارآفرینان به مثابه کابوس تلقی می شود.

با این همه، شرکت های چندملیتی به واسطه آشنایی با فرهنگ اقتصادی چندوجهی و محدودیت های بازارهای در حال توسعه به یک نکته ارزشمند و کلیدی دست یافته اند. آنها متوجه شده اند که برای موفقیت در بازارهای پرچالش آسیایی به جای مواجه شدن با تک تک مشکلات، می توان از روی آنها پرید.

بسیاری از شرکت های چندملیتی در دو طیف اصلی به شکلی هوشمندانه و موازی سرمایه گذاری می کنند؛ نخست در حوزه حمایت از شرکت های نوپایی که نیاز به حامیان مالی دارند و دوم در حوزه سرمایه گذاری در بازارهای بورس و اوراق بهادار معتبر و رسمی.  فعالیت اول باعث می شود شرکت های چندملیتی در اقتصاد بلند مدت کشورهای در حال توسعه ریشه دار شده و آینده خود را تضمین کنند.

فعالیت دوم کمک می کند بخشی از سرمایه در گردش این نهادها در فعالیت های اقتصادی پویا صرف شده و به نوعی چندبرابر شود. افزون بر همه اینها، شرکت های چندملیتی که بالغ بر 10سال سابقه کار دارند، از نفوذ و موقعیت قابل توجهی برای همکاری با نهادهای نیمه دولتی و دولتی در کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه برخوردارند.

درواقع تداوم همکاری این شرکت ها با دولت های مذکور زمینه را برای جلب اعتماد دو طرف فراهم می کند. این روزها بسیاری از شرکت های چندملیتی برای ادامه حیات و دوام خود به فعالیت های ریسک پذیر و نوین نیز می پردازند و در تلاشند دامنه فعالیت های خود را وسعت دهند. پس بیراه نیست اگر به عبارت ابتدایی مقاله مان بازگردیم و بگوییم: «و بر همین اساس است که شرکت های چند ملیتی هنوز هم قهرمانان پرش از موانع اقتصادی بین الملل هستند.»

ارتباط با نویسنده: paryabehnam66@gmail.com