در جدیدترین گزارش توسعه انسانی سازمان ملل، واحد ضریب جینی ایران37.4 محاسبه شده است / دنیا در آستانه خطر بی ثباتی در نتیجه کاهش بهره وری

صندوق بین المللی پول  (IMF) هشدار داده است که دنیا به دلیل کاهش شدید بهره وری ناشی از بحران مالی سال 2008 جهان، در آستانه خطر بی ثباتی و آشفتگی قرار دارد.

به گزارش فایننشال تایمز، کریستین لاگارد، رئیس این صندوق گفت: اگر روند رشد بهره وری همانند دوران پیش از بحران ادامه می یافت اکنون این شاخص در کشورهای پیشرفته اقتصادی جهان 5درصد بالاتر بود.

وی افزود: ادامه کاهش بهره وری در یک دهه آینده می تواند به طور جدی موجب کاهش استانداردهای جهانی زندگی شود. این روند ثبات مالی و اجتماعی برخی از کشورها را نیز به خطر خواهد انداخت.

با توجه به اهمیت بهره وری از نظر بهبود استانداردهای زندگی، کاهش این شاخص در اقتصادهای پیشرفته و نوظهور پس از بحران مالی 2008 به شدت مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. برخی از کارشناسان معتقدند پیشرفت بلند مدت اقتصادهای قدرتمند به خصوص در زمینه های صنعت و برق در قرن بیستم به اوج خود رسیده، اما گروهی دیگر می گویند در این آمارها تأثیرات فناوری های جدید مثل تلفن های هوشمند در نظر گرفته نشده است.

با این وجود اقتصاددانان صندوق بین المللی پول بر این باورند که بحران مالی نسبت به گذشته نقش بسیار بزرگ تری را در کاهش بهره وری داشته است و حتی شرایط نامطلوبی را در آینده نزدیک ارزیابی می کنند. آنها موج جدیدی از پیشرفت های فناوری به خصوص در زمینه هوش مصنوعی را یکی از روزنه های امید برای حل مشکلات پیش رو می دانند.

کارشناسان صندوق بین المللی پول در گزارش اخیر خود نوشته اند: هوش مصنوعی و دیگر فناوری ها می تواند کمک بزرگی به بهبود شرایط کند اما پیش بینی زمانی آن دشوار است. تا آن زمان رشد بهره وری در اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه بعید است به نرخ بالاتری نسبت به دهه 1990 یا اواسط دهه 2000 برسد.

کارشناسان اقتصادی می گویند بزرگ ترین دلیل کاهش اخیر بهره وری، عقب مـــاندگی سرمایه گذاری های تجاری و همچنین تخصیص نادرست سرمایه در پروژه های کم خطر است که از بحران مالی 2008 و دیگر شوک های اقتصادی اروپا و دیگر نقاط دنیا ناشی می شود. این امر موجب کاهش پیشرفت های فناوری و سرمایه گذاری های کم خطر و در نتیجه کاهش بهره وری شده است.

این عوامل علاوه بر این، بر چالش های بلند مدت دیگر مثل افزایش سن نیروی کار نیز افزوده و بهره وری را در بسیاری از اقتصادهای قدرتمند دنیا کم کرده است.

از این رو صندوق بین المللی پول معتقد است که دولت ها باید بیشتر روی آموزش و مسائل زیربنایی سرمایه گذاری کنند و به مقابله با تمایلات پوپولیستی برخی از رهبران جهان در رابطه با حمایت گرایی تجاری و جلوگیری از مهاجرت بپردازند.

در نتیجه لاگارد رئیس صندوق بین المللی پول با تأکید بر تلاش دولت ها برای افزایش سرمایه گذاری روی آموزش و تشویق نوآوری در زمینه های مختلف، اخطار جدی داده است که سطح استانداردهای زندگی در سراسر جهان افت خواهد کرد مگر اینکه دولت ها با افزایش سرمایه گذاری، کاهش مقررات دست و پا گیر و تشویق تحقیق و توسعه، اقدام فوری در جهت افزایش بهره وری انجام دهند.

لاگارد خاطر نـــشان کرد که سیاست گذاران نباید دست روی دست بگذارند و منتظر بنشینند تا نوآوری موجب افزایش بهره وری شود و به بهبود استانداردهای زندگی به جا مانده از بحران مالی جهانی کمک کند.

37.4 واحد ضریب جینی ایران در جدیدترین گزارش توسعه انسانی سازمان ملل

همچنین برنامه توسعه سازمان ملل متحد، در گزارش سال 2016 خود، ضریب جینی در ایران طی سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ را ۳۷.۴ اعلام کرد.

ضریب جینی ارقامی بین 0 تا 100 را در برمی گیرد که هرچه این رقم بیشتر باشد، شکاف و نابرابری درآمدی بیشتر در یک کشور را نشان می دهد.

ایران میان 143 کشوری که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته اند از نظر میزان ضریب جینی در رتبه 68 قرار گرفته است که بدین ترتیب شکاف درآمدی در ایران طی این دوره کمتر از 75 کشور از جمله آمریکا، اندونزی، روسیه و ترکیه بوده است.

در گزارش قبلی این سازمان ضریب جینی ایران برای سال های 2005 تا 2013 بالغ بر 38.3 اعلام شده بود.

براساس این گزارش، اوکراین با ضرب جینی 24.1 کمترین نابرابری درآمدی را دارد و آفریقای جنوبی با ضریب جینی 63.4، بالاترین شکاف درآمدی را به خود اختصاص داده است.

در گزارش اخیر سازمان ملل، شکاف درآمدی در برخی از کشورهای صنعتی و توسعه یافته بیشتر از ایران یا تقریباً در سطح ایران است.در این میان آمریکا با ضریب جینی 41.1 شکاف درآمدی بیشتری نسبت به ایران دارد.

روسیه، مالزی، ترکیه، مکزیک، برزیل، تایلند، اندونزی، مراکش، گرجستان، سریلانکا و چین برخی از کشورهای دیگری هستند که شکاف درآمدی آنها بیشتر از ایران است و برخی از کشورها همانند نروژ، آلمان، هلند، ژاپن، فرانسه، انگلیس، ایتالیا، اسپانیا و یونان شکاف درآمدی کمتری نسبت به ایران دارند.

سازمان ملل در این گزارش همچنین نمره ایران در شاخص نابرابری انسانی را که بر پایه آمار سال 2015 تهیه شده، 31.5 اعلام کرده است.

میزان نابرابری در آموزش در ایران طی سال 2015 بالغ بر 37.3 درصد و نابرابری در درآمد نیز 46.6 درصد برآورد شده است که نسبت به سال قبل از آن تغییری نداشته است. متوسط نابرابری در امید به زندگی نیز طی سال های 2010 تا 2015 بالغ بر 10.6 درصد اعلام شده است.