یکی از مثبت ترین مقاله های آینده نگری که در خصوص چشم انداز دو سال متوالی 2017 و 2018 منتشر شده، مقاله ای است که در وب سایت صندوق بین المللی پول موجود است. براساس اطلاعات این مقاله، چشم انداز اقتصادهای پیشرفته جهان در سال های 2017 و 2018 میلادی، منعکس کننده فعالیت تا حدودی قوی تر در نیمه دوم هر دو سال است.
جالب است که با وجود ظهور ترامپ در ایالات متحده و عدم وجود چشم اندازی روشن در خصوص تأثیر رفتارهای وی بر اقتصاد این کشور و سایر کشورهای منطقه، رفتارهای دولت ایالات متحده در چشم انداز بین المللی اقتصاد جهان به عنوان یک محرک مالی نامحسوس پیش بینی شده است. بخشی دیگر از احتمال رشد و پیشرفت اقتصاد جهان در سال های 2017 و 2018 به احتمال رشد اقتصادی بازارهای در حال توسعه جهان در طول این دو سال باز می گردد.
آسمان اقتصاد گاهی ابری خواهد بود
این فرضیه های صندوق بین المللی پول در شرایطی مطرح می شود که برخی فعالان اقتصادی حاضر در منطقه خاورمیانه و یا آگاه به شرایط کشورهای در حال توسعه معتقدند بازارهای تولید و صادرات کشورهای در حال توسعه طی ماه های اخیر روند روبه رشد قابل توجهی را پشت سر نگذاشته اند.
بر همین اساس است که منتقدان نگرش مثبت صندوق بین المللی پول معتقدند این کشورها چشم انداز مثبتی درپیش ندارند و حتی با گذشت زمان در تنگناهای مالی شدیدتری قرار خواهند گرفت. افزون بر اینها، تا مدتی پیش انتظارها درخصوص رشد اقتصادی چین در سال های آتی بسیار بالا بود، درحالی که اخیراً در یک بازنگری جدید مشخص شده چشم انداز رشد اقتصادی برای چین چندان روشن نیست.
جالب است که در کنار این اظهارنظر مقامات اقتصادی چین، پیش بینی می شود برخی اقتصادهای رو به رشد جهان مثل هند، برزیل و مکزیک نیز درجاتی از عدم رشد پایدار یا در جازدن اقتصادی را تجربه کنند.
کار، کار آمریکایی هاست
اما پیش بینی های منفی درمورد آینده اقتصاد بین الملل اغلب رویکردی مخالف با نقطه نظرات صندوق بین المللی پول در مورد نقش ترامپ دارند. عمده این نظریات بر پایه منفی بودن تبعات حضور ترامپ در اقتصاد ایالات متحده می چرخند. درواقع این پیش بینی براساس فرضیاتی ترکیبی تشکیل شده است؛ ترکیبی که از سیاست های مبتنی بر تغییر دولت جدید ایالات متحده و سرریز شدن ظرفیت اقتصاد جهانی در برابر رفتارهای دولت ترامپ شکل گرفته است.
یکی از نکات مثبت در خصوص رشد اقتصاد جهانی در سال های 2017 و 2018، نقش کارمندان سازمان های مختلف در کشورهای در حال توسعه است. درواقع در بخشی از گزارش صندوق بین المللی پول می خوانیم: درحال حاضر، کارکنان سازمان های تازه تأسیس نقشی مهمی را در رشد اقتصاد کشورهای مختلف ایفا می کنند. منابع انسانی نیروهای محرک مالی مهمی هستند که می توانند بخش عمده ای از بار رشد اقتصادی بین الملل را به دوش بگیرند.
این نقش در دو بعد کوتاه مدت (تحقق اهداف فعلی کشورها) و بلندمدت (رشد تدریجی سیاست های پولی و پروژه محور کشورهای در حال توسعه) است. جالب است که اگر از همین زاویه به رشد اقتصاد جهانی نگاه کنیم، این نگرش بی ارتباط با دیدگاه مقامات فعلی ایالات متحده و تأکیدشان بر توجه به قشر کارمند اهل این کشور نیست.
درواقع این طرح مطابق با طرح بلندمدت توسعه ایالات متحده موسوم به steepenin است؛ طرحی که قرار است در قالب طرح توسعه چندمرحله ای، منجر به افزایش قیمت سهام این کشور و افزایش قدرت دلار برای حمایت از اقتصاد داخلی شود؛ موضوعی که به نظر می رسد از انتخابات ماه نوامبر تاکنون تا حد زیادی میسر شده است. درواقع به رغم نوسانات اولیه ارزش دلار پس از التهابات اولیه انتخابات، این روزها وضعیت دلار در شرایط ایده آلی قرار گرفته است.
بوی نفت از اقتصاد جهان جدا نمی شود
در کنار تمام سیاست زدگی های اقتصادی این روزها، بخشی از پیش بینی WEO به قیمت و وضعیت نفت در جهان مرتبط است. چند سال اخیر را می توان پرتنش ترین سال ها برای اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت ارزیابی کرد؛ سال هایی که طی آن قیمت جهانی نفت روندی رو به افول را طی کرد و روزبه روز از قدرت مالی کشورهای عمده صادر کننده نفت کاسته شد، اگرچه اخیراً کشورهای بزرگ و شناخته شده صادر کننده، در پی توافقی مشترک تلاش کردند به یک تصمیم جمعی و منطقی برای محدود کردن نرخ صادرات خود برسند اما باز هم نمی توان اطمینان داشت این توافق تأثیر لازم را بر اقتصاد کشورهای صادرکننده داشته باشد.
ارتباط با نویسنده: paryabehnam66@gmail.com