زمان مناسب برای آموزش قوانین به کودکان

یکی دیگر از چالش های مهم در فرزندپروری آموزش قوانین به کودکان است. کودکان نیز همچون والدین و بزرگ ترها باید مجموعه قوانین، احترام به قانون و محدودیت ها را یاد بگیرند و آن ها را اجرا کنند. والدین باید به فرزندان خود بیاموزند که همیشه زندگی مطابق میل آن ها نیست و قطعاً در طول عمر خود با شکست ها و ناکامی روبرو خواهند شد. آموزش قوانین به کودکان، پیروی از آن ها و پذیرش اصول و قوانین اهمیت زیادی دارد که هر کودک از سنین پایین در خانواده خود یاد می گیرد.

وقتی کودک وارد زندگی اجتماعی می شود با قوانین و شاید محدودیت های بیشتری روبرو خواهد شد؛ اگر والدین از همان ابتدا الگوی خوبی برای فرزندان خود باشند و در عمل و رفتار خود قانون را رعایت کنند، قطعاً فرزند آن ها نیز پایبندی به قانون را فراگرفته و در مواجهه با قوانین و محدودیت های جامعه مشکلات کمتری خواهد داشت.

سن آموزش قوانین به کودکان

احتمالاً از زبان بسیاری از والدین شنیده اید که «فرزند ما قانون گریز است». برخی والدین هیچ خط قرمز و محدودیتی برای فرزندان خود اعمال نمی کنند؛ ولی از طرفی در طول زمان از بی قانونی فرزندان خود شکایت می کنند. صحبت کردن از قانون بدون اینکه در عمل آن را رعایت کنیم نه تنها هیچ تأثیری ندارد؛ بلکه می تواند موجب قلدری او در سن نوجوانی شود. بهترین سن برای آموزش قوانین به کودکان از 3 سالگی آغاز می شود. وقتی فرزندان رفتار والدین خود را در برابر قوانین مشخص شده ببینند از والدین الگوبرداری می کنند.

به همین دلیل باید حرف و عمل والدین همسو باشند. کودک در سن 5 تا 7 سالگی احترام به قانون را یاد می گیرد؛ اگر آموزش عمل به قانون در سن طلایی رشد یعنی 3 تا 8 سال اجرا شود بیشترین بهره وری را در آینده فرزندان و والدین خواهد داشت. علاوه بر سن آموزش قانون، نوع اجرای آن هم اهمیت دارد. به همین دلیل در تعیین قوانین و اجرای آن ها باید تعادل را رعایت کرد؛ زیرا سهل انگاری یا سخت گیری زیاد عواقب ناخوشایندی در آینده کودک خواهد داشت.

کمک گرفتن از مشاور به والدین کمک میکند تا بهتر بتوانند قوانین را به کودکان آموزش دهند. خانم فاطمه مرادی که یکی از بهترین روانشناسان کودک و نوجوان در تهران هستند که با روش ها و تکنیک های کاربردی به شما در آموزش قوانین به کودکان و مسائل مربوط به آن ها کمک می کنند.

اصول مهم در تعیین قوانین

یکی از موضوعات مهم برای والدین آموزش قوانین به کودکان، پیروی از اصول قانونی خانواده و رعایت چهارچوب های قانون است. کودک باید فراگیرد که زندگی همیشه آن طور که ما می خواهیم نیست و با محدودیت ها و ناکامی ها روبرو خواهیم شد. آموزش مهارت های حل مسئله، پذیرش شکست و کسب تجربه از آن ها در چارچوب رعایت قوانین اهمیت زیادی دارد. رعایت اصول مهم در تعیین قوانین، پایبندی به آن ها را آسان تر می کند. برخی اصول مهم برای تعیین قوانین عبارت اند از:

• ساده بودن: کودک در اجرای قوانین ساده تر عملکرد بهتری دارد.
• مذاکره: با تشکیل جلسات خانوادگی درباره اعمال برخی قوانین، با اعضای خانواده تصمیم بگیرید.
• لحن بیان قوانین: قوانین باید با لحن و زبانی مثبت بیان شوند تا کودک در برابر آنها جبهه نگیرد. به عنوان مثال به جای گفتن «ندو» بهتر است بگویید «آرام راه برو».
• پیامد نقض قانون: در صورت نقض قانون توسط هرکدام از اعضای خانواده باید عواقب آن را هم بپذیرند.

قوانینی که باید کودکان آموزش ببینند

والدین باید در منزل خود برای حوزه های مختلف قانون گذاری کنند. وقتی کودک از ابتدا و در محیط منزل به این درک برسد که قانون برای داشتن یک زندگی سالم و بهتر است، با ورود به اجتماع از قانون شکنی پرهیز می کند. به همین دلیل است که می گوییم خانواده اولین بنیان یک جامعه است و آموزش قوانین به کودکان باید از سن طلایی رشد آغاز شود. مهم ترین حوزه هایی که والدین باید برای آن ها قانون تعیین کنند عبارت اند از:

• اهمیت تحصیلات
• رعایت آداب ورسوم
• روش صحیح رفتار با دیگران
• احترام به نظرات و عقاید افراد دیگر
• پایبندی به برنامه ریزی های روزانه
• قوانین استفاده از تلویزیون، موبایل و کامپیوتر
• امنیت: مثلاً اگر فردی ناشناس در فضای مجازی یا حقیقی درخواست دوستی داد باید والدین مطلع شوند.
• احترام به حریم خصوصی دیگران

روش صحیح آموزش قوانین به کودکان

قوانینی که در خانه تعیین می شوند در صورتی مؤثر هستند که تمام اعضای خانواده با آن ها موافق باشند. ازطرف دیگر دستورات باید معنادار و ساده باشند. برای اینکه بتوانید قوانینی عملی وضع کنید باید عملکردی هوشمندانه داشته باشید. برای آموزش قوانین به کودکان می توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

1. رعایت قانون توسط تمام اعضای خانواده

در مبحث آموزش قوانین به کودکان باید گفت که کودکان از تمام رفتارهای والدین تأثیر می پذیرند. به همین دلیل والدین باید درمورد تمام رفتارهای خود هوشیار باشند به ویژه اگر مربوط به رعایت قانون باشد. وقتی کودک شاهد باشد که والدین همان قانونی را که خود تعیین کرده نقض می کند دچار تناقض شده و رفتاری همچون والدین از خود بروز می دهد. از طرف دیگر این می تواند آغازی برای دروغگویی باشد.

2. تعیین قوانین و ارزش های خانوادگی

هر خانواده چارچوب ها، ارزش ها و قوانین خاص خود را دارد؛ به عنوان مثال استفاده از موبایل، تماشای تلویزیون، وضعیت تحصیلی و زمان رفت وآمد از جمله موضوعاتی هستند که هر خانواده قوانین خاص خود را در مورد آن ها دارد. والدین با تبیین قوانین خانواده خود و پایبندی به آن ها فرزندانشان را برای روبروشدن با قوانین بزرگ تر جامعه و رعایت آن ها آماده می کنند.

3. عواقب سرپیچی از قانون

پایداری قوانین به رعایت و مدیریت پایبندی به آن ها بستگی دارد. وقتی تمام اعضای خانواده از قوانین معین خانواده اطاعت کنند رابطه اعضای خانواده با یکدیگر و رفتار فرزندان بهتر می شود. هنگام تعیین قوانین باید عواقب عدم رعایت آن ها را نیز تشریح کنید و در صورت نقض قوانین توسط هرکدام از اعضای خانواده تنبیه های لازم را اعمال کنید. این کار موجب تثبیت احترام به قانون در نهاد کودک می شود.

4. تشریح قوانین برای کودکان

بعد از مشخص کردن ارزش ها و قوانین خانواده باید بادقت آن ها را برای کودک خود توضیح دهید. سپس از کودک بخواهید تا دستورات را به شیوه خود برای شما بیان کند. همچنین کودک باید بداند که نقض قانون توسط او عواقب ناخوشایندی خواهد داشت. تمام اعضای خانواده مکلف به رعایت محدودیت های اعمال شده هستند. با این روش کودک یاد می گیرد که همه در برابر قانون یکسان هستند. 

5. شدت قانون

حفظ تعادل برای آموزش قوانین به کودکان اهمیت زیادی دارد. برخی خانواده ها سخت گیری های زیادی دارند. سخت گیری در اجرای قوانین موجب استرس، تنش و اضطراب های کودک می شود. به همین دلیل با پرهیز از افراط وتفریط و تنها با حفظ تعادل می توان کودکانی قانونمند و مقید تربیت کرد. وقتی کودک تحت قوانین سخت گیرانه قرار گیرد، تمایل او به کارهایی مانند جویدن ناخن و انگشت مکیدن افزایش می یابد. این نوع رفتارها ریشه روان شناختی دارند و ناشی از ترس هستند.

روان شناس کودک

والدین اولین و مهم ترین نقش را در تعیین و اعمال قانون در خانواده دارند. بسیاری از والدین به دلایل محیطی یا پرورش در خانواده های سخت گیر یا آسان گیر از تعیین و اجرای صحیح قوانین ناتوان هستند. در چنین مواردی مراجعه به یک روان شناس باتجربه می تواند مفید باشد. خانم فاطمه مرادی روان شناس و درمانگر کودک و نوجوان یکی از بهترین روان شناسانی است که با چندین سال تجربه می تواند بهترین راهکارهای مربوط به آموزش قوانین به کودکان را در اختیار مراجعین عزیز خود قرار دهد. برای اطلاعات بیشتر به وب سایت خانم مرادی مراجعه کنید.

جمع بندی

آموزش قوانین به کودکان باید از سنین پایین شروع شود. والدین با وضع قوانین در خانواده و اعمال آن ها در خانه به کودک خود رعایت قانون و احترام به آن را آموزش می دهند. ازطرف دیگر والدین باید خود نیز نسبت به اجرای قوانین متعهد باشند؛ زیرا عدم همسو بودن حرف و عمل والدین در مورد قوانین موجب بروز تضاد در فرزندان می شود. قوانین باید در سن طلایی رشد یعنی 3 تا 8 سالگی آموزش داده شوند.

 والدین باید قوانین مربوط به ارزش ها و چارچوب های خانواده را برای فرزندان تشریح کنند؛ مانند قوانین مربوط به ارزش تحصیلات، حریم خصوصی، استفاده از تلویزیون، موبایل و...، از طرف دیگر قوانین باید به صورت ساده و معنادار برای کودک تشریح شوند. نکته مهم دیگر اینکه نقض قانون توسط هرکدام از اعضای خانواده مشمول تنبیه خواهد بود.