شاید از تمام سکانس های یک روز سخت و طاقت فرسای تابستانی، رفتن زیر دوش آب لذت بخش ترین قسمت باشد. یکی از آیتم هایی که از کودکی تاکنون از حمام رفتن در ذهن ما مانده، مطمئنا کفی است که توسط شامپو سر و بدن تولید می شود. (البته به جز شامپو تخم مرغی و صابون گلنار!) تا به حال فکر کرده اید این کف از چه چیزی تولید می شود؟ حضور دو ماده شیمیایی پاک کننده سدیم لوریت سولفات و سدیم لوریل سولفات عامل اصلی ایجاد کف در شامپو هاست اما باید دید که این مواد ضرر و عوارضی برای موها و پوست سر دارند یا خیر؟ در ادامه این مقاله به بررسی مضرات سولفات در شامپو ها می پردازیم، پس با ما همراه باشید.

سدیم لورت سولفات (SLES) و سدیم لوریل سولفات (SLS) چیست؟

سدیم لورت سولفات (SLES) یک عامل شیمیایی است که در اغلب محصولات مراقبت از بدن بخصوص شامپو سر، بدن، ماسک، خمیر دندان و ... استفاده می شود که به تمیز کردن مو و پوست سر کمک می کند.

سدیم لوریل سولفات (SLS) سورفکتانت قوی تری است که در بسیاری از محصولات مراقبت شخصی استفاده می شود و یک عامل کف کننده بسیار موثر است. اگرچه SLES در مقایسه با SLS نسخه ملایم تری می باشد، بسیاری از مردم ترجیح می دهند اصلاً از آن استفاده نکنند. یکی از خطرات عمده استفاده از محصولات حاوی SLES این است که می تواند منجر به تحریک پوست سر، چشم، دهان، ریه ها و ... شود.

بسیاری از بانوان نیز بخصوص بعد از رنگ و دکلره کردن موهای خود ترجیح می دهند از شامپوهای فری سولفات خارجی استفاده کنند تا تثبیت رنگ موی بهتری را تجربه کنند.

اما سوال مهم:

آیا سولفات برای مو ها مضر است؟

همانطور که گفتیم هر دو این مواد در از بین چربی و آلودگی کف سر پیشتاز هستند اما برای برخی افراد استفاده از آن ها تاثیرات نامطلوبی دارد.

• اگر پوست و موی حساسی دارید احتمالا شدت شویندگی ماده سولفات منجر به ایجاد حساسیت و واکنش آلرژیک شود.
• سولفات ها (SLES و SLS) توانایی از بین بردن رطوبت و خشک کردن مو ها را دارند.
• آنها همچنین تمایل دارند که پوست سر شما را خشک کرده و باعث تحریک شوند.
• همچنین یکی از مواردی که رنگ مو و دکلره را به مرور زمان کمرنگ می کند، استفاده از شامپوهای بدون سولفات است.

در ادامه به بررسی تاثیری که سولفات روی مو ها می گذارد، می پردازیم:

سولفات و پروتئین های مو

سولفات ها آسیب های زیادی را به مو ها می توانند برسانند، به عنوان مثال یکی از ویژگی های SLS، قدرت شویندگی بسیار بالای آن است و همین موضوع می تواند پروتئین طبیعی پوست سر را از بین ببرد و قطعا استفاده از آن در طولانی مدت به خشکی پوست سر و انواع حساسیت ها منجر می شود.

یک مطالعه در سال 2005 نشان داد که موهای غوطه ور در محلول سدیم دودسیل سولفات، دو برابر بیشتر از موهای غوطه ور در آب، پروتئین از دست می دهند. این موضوع می تواند منجر به ایجاد موخوره، شکستگی و خشکی شود که قطعا پیشگیری از آن راحت تر از درمان است.

به همین دلیل، اگر می خواهید سلامت، ظاهر و استحکام موهای خود را تضمین کنید، بهتر است از شامپو ها و ماسک های حاوی سولفات اجتناب کنید.

سولفات و درماتیت تماسی

دقیقا به دلیل اینکه سولفات ها می توانند پاک کنندگی زیادی داشته باشند، بخصوص برای پوست های حساس و خشک امکان ایجاد درماتیت تماسی و حساسیت پوستی وجود دارد. مطالعات نشان می دهد که افراد با سطوح پایین سرامید (نوعی مولکول لیپید مومی که در سلول های پوست یافت می شود.) احتمال بیشتری دارد که پس از قرار گرفتن در معرض سولفات هایی مانند لوریل سولفات سدیم، سوزش پوست و درماتیت تماسی را تجربه کنند.

آیا سولفات در شامپو ها باعث ریزش مو می شود؟

هر میزان که از مضرات سولفات در شامپو بگوییم باید منصف باشیم و به این سوال، پاسخ خیر بدهیم. هر چند که سولفات برای موهای نازک و کم پشت به دلیل از بین بردن پروتئین و ایجاد حساسیت مشکل ایجاد می کند، باز هم نمی توان گفت دلیل ریزش مو ها بخصوص برای آقایان، وجود سولفات در شامپو هاست.

همانطور که قبلاً توضیح دادیم، ترکیبی از هورمون ها و ژنتیک در آقایان باعث طاسی الگوی مردانه می شود - یعنی حساسیت ژنتیکی به چیزی به نام دی هیدروتستوسترون یا DHT. سولفات های داخل ترکیبات شامپو ها بر سطح DHT پوست سر تأثیر نمی گذارند و به همین دلیل مستقیماً با الگوی ریزش مو در مردان مرتبط نیستند.

با این حال، سولفات ها می توانند به طور غیر مستقیم با ریزش موی مردانه مرتبط باشند. اگر مستعد تحریک پوست ناشی از سولفات ها هستید، ممکن است در نتیجه تحریک، مو از دست بدهید. همچنین ممکن است از دست دادن پروتئین در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض سولفات ها، موهای شما را ضعیف کند و احتمال شکستگی آن را افزایش دهد.

جمع بندی نهایی

همانطور که در این مقاله به اثرات سولفات روی مو و پوست سر اشاره کردیم، می توان نتیجه گرفت استفاده از شامپو های بدون سولفات در طولانی مدت تاثیر بهتری روی سلامت پوست و مو دارد و بهتر است هنگام خرید شامپو، به ترکیبات آن توجه کنیم تا اثری از سولفات در آن مشاهده نکنیم.