لوله مانیسمان چیست؟ کاربرد انواع لوله های مانیسمان در صنعت

لوله مانیسمان چیست؟ کاربرد انواع لوله های مانیسمان در صنعت

پیشرفت صنعت، مدیون دسترسی راحت تر به متریال و وسایلی است که باید در زمان و مکان مناسب در دسترس صنایع و تأسیسات باشند. در بیشتر مواقع این مواد مورد نیاز، گازها یا مایعاتی (نفت و گاز)هستند که یا خود مستقیماً برای ساخت ماده ای دیگر به کار می روند یا انرژی مورد نیاز برای کار صنایع را فراهم می کنند. در این شرایط، نیاز به لوله هایی محکم و باکیفیت، همچون لوله مانیسمان وجود دارد که بتوانند در هر موقعیتی سیالات را منتقل کنند.

لوله مانیسمان چیست؟ معرفی کامل لوله مانیسمان

لوله های فلزی در حالت کلی به دو گروه درزدار و بدون درز تقسیم می شوند. لوله های درزدار در سرتاسر طول خود دارای خط جوشی هستند که قسمت درز آن ها را به هم متصل کرده و یک لوله کامل را به وجود آورده است اما دقیقاً همین درز تبدیل به نقطه ضعف این لوله ها شده و مقاومت آن ها را در برابر زنگ زدگی، خوردگی و فشار زیاد کمتر می کند.

به همین دلیل در صنایعی که نیاز به لوله هایی وجود دارد که بتوانند فشار بسیار بیشتری را تحمل کنند، از لوله مانیسمان استفاده می شود. لوله مانیسمان یا بدون درز اولین بار در اواخر قرن نوزدهم توسط دو برادر آلمانی به نامه ای هارد و مکس مانیسمان ساخته شد. این لوله که به سیم لس (Seamless) نیز معروف است، هیچ گونه درزی در ساختارش ندارد، بدنه ای متحد و یکپارچه دارد و برای ساخت آن نیازی به جوشکاری نیست.

از لوله های درزدار در مواردی که فشار، کم یا متوسط است استفاده می شود. اگر فشار سیالات درون لوله بسیار بالا و یا نوع سیال قابل انتقال، اسیدی و خورنده باشد، از لوله های مانیسمان استفاده می شود. چراکه این لوله ها ضریب اطمینان بالاتری دارند.

انواع لوله مانیسمان بر اساس جنس

لوله های مانیسمان را می توان از نظر جنس و اندازه به انواع مختلفی تقسیم کرد. به طورکلی جنس لوله های مانیسمان از استیل و فولاد است.

·         لوله مانیسمان فولاد

متریال به کار رفته برای ساخت لوله مانیسمان فولادی همان گونه که از اسم آن مشخص می باشد، فولاد است. فولاد، ترکیبی از آهن و کربن است که استحکام بالایی دارد و به خوبی می تواند در برابر ضربات و فشارهای ناشی از انتقال سیالات مختلف و همچنین دماهای بالا مقاومت کند.

همین موضوع باعث شده که لوله های مانیسمان فولادی عمر مفید طولانی داشته باشند و استفاده از آن ها برای چنین کاری، توجیه اقتصادی دارد. برای تولید این لوله ها استاندارد ASME B36.10 وجود دارد که کیفیت آن ها را تعیین می کند.

·         لوله مانیسمان استیل

برای ساخت لوله مانیسمان استیل به جای فولاد از استیل استفاده می شود تا لوله های تولیدشده ویژگی های منحصربه فردی را داشته باشند. استیل آلیاژی از آهن، کربن، کروم و نیکل است. میزان کروم در استیل حداقل ۱۱ درصد و میزان کربن به ۲ تا ۳ درصد می رسد.

چنین ترکیبی به خوبی می تواند علاوه بر داشتن استحکام بالا و تحمل فشار و دمای بسیار زیاد، در برابر سیالات اسیدی، آب های شور، مواد چسبناک و مواد بازی به خوبی مقاومت کند و هیچ آسیبی نبیند. درنتیجه عمر مفید چنین لوله هایی معمولاً بالای ۵۰ سال است و به ندرت دچار آسیب می شوند.

همین موضوع باعث شده تا هزینه تعمیر و نگهداری آن ها نیز بسیار کم شود. برای ساخت لوله مانیسمان استیل نیز از استاندارد ASME B36.19 استفاده می شود تا محصول نهایی از کیفیت بالایی برخوردار باشد.

انواع لوله مانیسمان بر اساس سایز و رده

لوله های مانیسمان بر اساس سایز و رده ای که دارند هم به انواع مختلفی تقسیم می شوند. منظور از سایز، میزان طول این لوله هاست. در بیشتر موارد لوله های مانیسمان در دو اندازه ۶ و ۱۲ متری تولید می شوند تا راحت تر توسط صنایع مورد استفاده قرار بگیرند.

منظور از رده نیز میزان ضخامت دیواره لوله و سایز دهانه آن است. لوله های مانیسمان معمولاً در رده های ۲۰، ۴۰، ۶۰، ۸۰، ۱۲۰ و ۱۶۰ طراحی و تولید می شوند.

·         لوله مانیسمان رده ۲۰

ضخامت دیواره این لوله معمولاً ۲ تا ۶ میلی متر بوده و وزن آن به حدود ۳۰۰ کیلوگرم می رسد. سایز دهانه آن ها ۱ تا ۱۲ اینچ است و بیشترین کاربرد را در صنعت همراه با لوله های رده ۴۰ دارند.

·         لوله مانیسمان رده ۴۰

ضخامت دیواره این محصولات بین ۲ تا ۱۲ میلی متر و سایز دهانه این لوله ها مانند رده ۲۰ حدود ۱ تا ۱۲ اینچ است. وزن این لوله ها بسته به ضخامت، به ۵۰۰ کیلوگرم نیز می رسد.

·         لوله مانیسمان رده ۶۰

قطر دهانه لوله مانیسمان رده 60 معمولاً ۸ تا ۲۴ اینچ است. این لوله ها نیز در سایزهای ۶ و ۱۲ متری تولید و روانه بازار می شوند.

·         لوله مانیسمان رده ۸۰

این محصولات ازلحاظ سایز و قطر دهانه دارای انواع متفاوتی هستند و ضخامت دیواره آن ها به ۳ تا ۹ میلی متر می رسد. وزن هر لوله از این گروه حدود ۱۵۰ کیلوگرم می باشد.

·         لوله مانیسمان رده ۱۲۰

لوله مانیسمان رده 120 سایز مشخصی ندارد و طراحی آن به طور سفارشی است. بدین معنی که صنایع مختلف با سفارش سایز و ضخامت دلخواه به کارخانه تولیدکننده، نوع مورد نیاز این محصولات را استفاده می کنند.

·         لوله مانیسمان رده ۱۶۰

لوله های این رده به دلیل سایز بزرگی که دارند، فقط در صنایع خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. وزن این گروه نسبت به سایر رده ها بسیار بیشتر است و به دلیل سایز بزرگ، توسط کارخانه های محدودی ساخته می شوند.

کاربرد لوله مانیسمان در صنعت

لوله های مانیسمان به طورکلی در هر صنعتی که نیاز به انتقال سیالات اسیدی و خورنده باشد یا انتقال سیالات در دما و فشار بالایی انجام گیرد، کاربرد دارند. بدین ترتیب از لوله های مانیسمان در خطوط فشار قوی و هیدرولیک، خطوط نفت و گاز و تأسیسات غذایی و دارویی استفاده می شود.

یکی از مزیت های منحصربه فرد لوله های مانیسمان، تحمل هر نوع شرایط محیطی سخت است. به همین دلیل این لوله ها در خطوط انتقال آب دریا به خشکی، حفاری های زیر دریا، کشتی سازی، صنایع پتروشیمی، کارخانه های تولید مواد با حساسیت بالا، صنایع تولید مواد شیمیایی خطرناک، انتقال گازها و بخارهای داغ و فشرده همچون موتورخانه ها، پمپ های تحت فشار، آبیاری تحت فشار و سدها کاربرد دارند.

مزایای استفاده از لوله مانیسمان

از مزایای لوله های مانیسمان می توان به مقاومت بالای آن ها در برابر ضربات فیزیکی اشاره کرد. در محیط های صنعتی همیشه احتمال ضربات فیزیکی وجود دارد و اگر لوله ها در برابر این ضربات مقاومت نداشته باشد، مشکلات بسیاری رخ می دهند. لوله های مانیسمان به دلیل نوع متریال خود و همچنین ساختار یکپارچه، از استحکام بالایی برخوردار هستند.

مقاومت در برابر نور خورشید و اشعه فرابنفش، عدم ترک خوردن، عدم نشتی، امکان آب بندی بسیار مناسب، مقاومت در برابر لرزش ها و تکانش های سیستم، امکان استفاده ازهر نوع اتصالات در این لوله ها، عمر مفید طولانی، عدم زنگ زدگی، عدم واکنش با مواد درون لوله و عدم رسوب گذاری ازجمله مزایای استفاده از لوله مانیسمان است.

لوله ها همچون رگ های بدن انسان، وظیفه مهم انتقال سیالات حساس و کاربردی را بر عهده دارند. بنابراین بهتر است که در زمان انتخاب نوع لوله ها، مناسب ترین گزینه را انتخاب کرد. لوله های مانیسمان باتوجه به ویژگی هایی که گفته شد، باکیفیت ترین و بهترین نوع لوله های موجود در بازار هستند.