«ایزیاپندر» فارسیاش میشود: درهای آسانباز شو. همان درهای قوطی کنسروها و غیره که با داشتن حلقهای، کار استفادهکنندهها را آسان کردهاند. جالب است بدانید همین درها بخش مهمی از صنعت بستهبندی هستند و تولیدشان فناوری نوینی است و تشکیلاتی دارند که امروز در سطح جهان و حتی ایران زمینههای سرمایهگذاری و اشتغالزایی قابلتوجهی را ایجاد کردهاند. بنابراین بستهبندی تنها اصطلاحی بسیار کلی است که زیرمجموعههای زیادی دارد.
اگر یک قوطی کنسرو تن ماهی را در نظر بگیریم، بدنه قوطی، چاپ روی آن و در آن سه شاخه از صنعت بستهبندی را تشکیل میدهند.این مسئله در مورد قوطی آبمیوهها، انواع کنسروها و سایر بستهبندیهای فلزی نیز صدق میکند. بهویژه درهای این قوطیها که به دو نوع ساده و آسانباز شو یا ایزی اوپن در تقسیم میشوند. ساخت آسان بازشوها کار هر کسی نیست و دارای تکنولوژی جداگانه و البته پیشرفتهای هستند که شرکتهایی بهصورت جداگانه تولیدشان میکنند و آنها را در اختیار تولیدکنندههای قوطی میگذارند.
اما کافی است که تصور کنید سالانه چند عدد قوطی در صنایع تولید ما مورد نیاز است تا بتوانید حجم بالای این درها را نیز در ذهنتان تصویر کنید.همین نیاز موجب شده تا زنجیرهای از واردات و تولید در این زمینه شکل بگیرد و «فرصت امروز» در گفتوگو با واردکنندهها و فعالان این عرصه، بازار این کالاها و زمینههای مساعد سرمایهگذاری را مشخص کرده است.
ایرانیها وارد میشوند
اما طی چند سال اخیر کارخانجاتی در زمینه تولید این درها در ایران تاسیس شده یا بعضی از کارخانجات تولید قوطی خطوط تولید این درها را نیز به مجموعه خود اضافه کردهاند. در این زمینه و با گفتوگو با اهالی بازار مشخص شد که در حال حاضر تنها پنج کارخانه در ایران به تولید این محصول کوچک و ساده اما بسیار کاربردی و حیاتی میپردازند. مواد اولیه مورد نیاز برای تولید این درها هم ورقهای آهن و آلومینیوم است.
یک کارخانه در مشهد، دو کارخانه در کرج و دو کارخانه در اطراف تهران بهصورت اختصاصی به تولید این کالای ضروری در صنعت بستهبندی میپردازند و تولیدات انبوه خود را در اختیار بخش تولید قرار میدهند.ماشینآلات این شرکتها هم عمدتا از آمریکا و آلمان تامین شده و بیش از 60درصد نیاز بازار را پوشش میدهند. این جملات را شاهولیان، از فعالان زنجیره تامین درهای آسانباز شو برای صنایع تولیدی به «فرصت امروز» میگوید و ادامه میدهد: بازار نیاز مبرم به سرمایهگذار دارد تا نیاز صنایع تولیدی را پوشش دهند.
نیاز میلیونی بازار به این کالا
شاهولیان در مورد نیاز سالانه بازار به این کالا میگوید: نیاز سالانه بازار به درهای آسانباز شو بیش از 1400میلیون عدد است که تنها 250میلیون عدد آن در صنعت تولیدی تن ماهی و رب گوجهفرنگی به کار میرود.
این فعال بازار در مورد قیمت این درها میگوید: با توجه به سایزی که دارند و ایرانی یا خارجی بودنشان هر عدد با سایز 73 که برای قوطیهای نیمکیلویی کاربرد دارد، بین 110 تا 120 تومان بهفروش میرسد. وی سایز 83 را مخصوص قوطی تن ماهی معرفی میکند و قیمت ایرانیاش را بین 125 تا 130 و قیمت نوع خارجیاش را بین 150 تا 155 تومان برای هر عدد بیان میکند. وی همچنین اضافه میکند: سایز 99 این درها نیز از نوع ایرانیاش بین 200 تا 205 تومان است و خارجیاش بین 210 تا 215تومان برای هر عدد.
5 میلیارد تومان؛ سرمایه اولیه مورد نیاز
وی همچنین اشاره میکند که این شرکتها تنها 60درصد بازار را پوشش میدهند و 40درصد باقیمانده از کشورهای چین، تایوان و کره جنوبی تامین میشود. شاهولیان همچنین با اشاره به نهایی شدن برجام اضافه میکند که با ارزانشدن مواد اولیه احتمالا قیمت این کالا نیز اقتصادی میشود. ولی آنچه قابل توجه است اهمیت این درها در چرخه تولید است که به دلیل وجود مواد اولیه در ایران میتوان روی تولید آن برنامه ویژهای داشت و از واردات جلوگیری کرد.
این فعال بازار همچنین در مورد سرمایه مورد نیاز برای راهاندازی خط تولید این کالا در کشورمان میگوید: برای راهاندازی چنین کارخانهای با دستگاههایی که از اروپا خریداری شوند، هزینه ملک، هزینه خرید دستگاه پرس و نیروی انسانی چیزی حدود 5میلیارد تومان سرمایه لازم است. سرمایهای که در نگاه اول زیاد به نظر میرسد اما به دلیل وجود بازار مساعد و نیاز مبرم بخشهای مختلف تولید به این درها، زمینههای فروش مساعد است. همچنین کشورهای همجوار را نیز میتوان جزو بازار مشتریان قرار داد.
حتی میتوانیم صادر کنیم
کما اینکه در این زمینه هر چه تولید کنیم، ترکیه از ما میخرد. چون ما به دلیل وجود کارخانه فولاد مبارکه بیش از 100هزار تن از مواد اولیه مورد نیاز در کشور تولید میکنیم و با تبدیل آن به درهای آسانبازشو کالایی با ارزش افزوده تولید کردهایم که هم از خروج ارز و واردات غیرقانونی جنس بیکیفیت جلوگیری میکند و هم با پوشش بازار داخلی و صادرات مازاد تولید میتوانیم ارزآوری قابلتوجهی در این زمینه داشته باشیم.
شاهولیان همچنین اضافه میکند که مهمترین مزیتی که تولید چنین کالایی ایجاد میکند، فراهم کردن زمینههای اشتغال است. کما اینکه در حال حاضر، هر کارخانه تولید درهای آسانبازشو بیش از 50نفر نیروی انسانی را بهصورت مستقیم استخدام کرده که اگر چرخههای غیرمستقیم را به این عدد اضافه کنیم رقمی بسیار بیش از این بهدست میآید.
واردات هم داریم
بهطور کلی اهالی بازار دو نوع شناخت نسبت به این درها دارند. یا وارداتی از کشورهایی چون کره و تایوان میدانند که کیفیت لازم را دارند یا چینیهای بیکیفیت هستند یا تولید داخل که اکثرا کیفیت لازم را دارند. یکی از فعالان بازار که واردکننده این محصولات از چین است میگوید: نمونههای داخلی اگر مربوط به همان پنج کارخانه مشهور مانند قوطی تبریز، آرمان در و غیره باشند، کیفیت لازم را دارند اما در باقی موارد که شرکتهای متفرقه مدعی تولید هستند، کیفیت بسیار پایین است و گاه این درها که خریداری میشوند، حلقههایشان شکسته است و کارایی لازم را ندارند.
این واردکننده همچنین به نحوه خریدوفروش این درها اشاره میکند و میگوید: این درها را با سفارش از قبل و بهصورت پالتی از چین وارد میکنیم و هر پالت حدود 56هزار تومان قیمت دارد که هر کدام حاوی 160 تا 170عدد در است. راه ورود این درها نیز بیشتر از دوبی است و با قیمتهای نازل وارد میشوند. البته این قیمتها مربوط به واردات جنس چینی است و همانطور که در بخشهای دیگر گزارش اشاره شد، درهای اروپایی و تولیدات معتبر داخلی قیمتی بیشتر از این دارند.
در ادامه بحث واردات، یکی از مسئولان شرکت پنتا پاک البرز که در زمینه صنایع بستهبندی فعالیت میکند به «فرصت امروز» میگوید: در شرکت ما ماهانه بیش از 100هزار در آسانبازشو استفاده میشود یعنی در طول سال بیش از یکمیلیون و 200هزار عدد نیاز داریم که هم از بخش واردات و هم از بخش تولید داخل استفاده میکنیم.
وی زمینههای سرمایهگذاری داخلی در این زمینه را بسیار مساعد میداند و اضافه میکند: شرکت ما در زمینه بستهبندی فعالیت میکند اما در این زمینه تولید نداریم و این درها را خریداری میکنیم و به بستهبندیهایمان اضافه میکنیم. بنابراین میبینید که این درها نیاز مبرم بازار هستند و تولیدشان سودآوری قابل توجهی را بهدنبال دارد.