معاون اول رئیسجمهوری یکی از دستگاههایی را که در دوران تحریمها بیشترین فشارها و آسیبها را تحمل کرد، بانک مرکزی دانست و با بیان اینکه بانک مرکزی یکی از اصلیترین دستگاههایی است که باید سیاستهای مهمی را در شرایط پساتحریم تدوین کند، گفت: بانک مرکزی هم در دوران تحریم و هم در دوران پساتحریم ماموریت و مسئولیت خطیری بر دوش داشته و دارد. معاون اول رئیسجمهوری یکی از دستگاههایی که در دوران تحریمها بیشترین فشارها و آسیبها را تحمل کرد، بانک مرکزی دانست و با بیان اینکه بانک مرکزی یکی از اصلیترین دستگاههایی است که باید سیاستهای مهمی را در شرایط پساتحریم تدوین کند، گفت: بانک مرکزی هم در دوران تحریم و هم در دوران پساتحریم ماموریت و مسئولیت خطیری بر دوش داشته و دارد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، اسحاق جهانگیری روز سه شنبه در نشست شورای مدیران ارشد بانک مرکزی که با محوریت اقتصاد مقاومتی برگزار شد، با تبریک ایام دهه مبارک فجر و گرامیداشت یاد بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و شهدای انقلاب اظهار داشت: تحریمکنندگان ایران دو دستگاه مهم و موثر کشور که بیشترین نقش را در اقتصاد ایران دارند، هدف قرار داده بودند که یکی وزارت نفت بهعنوان تامینکننده اصلی منابع اداره کشور و دیگری بانک مرکزی بود که در حقیقت مرکز اصلی سیاستگذاریهای مالی، پولی و بانکی است که منجر به شکوفایی اقتصاد میشود.
عملکردمناسب نظام بانکی در دوران تحریم
وی افزود: انصافا نظام بانکی کشور در دوران تحریم عملکرد مناسبی داشت و باوجود همه فشارها اجازه نداد که اداره کشور دردوران تحریم با اختلال روبهرو شود که این تلاشها قابل تقدیر است. معاون اول رئیسجمهوری با انتقاد از برخی افراد که از خوشحالی مردم در کسب پیروزیهای بزرگ همچون رفع تحریمها ناراحت میشوند، تصریح کرد: در حالی که عدهای در کشور مسئول حل و فصل مشکلات و اداره امور هستند، عدهای دیگر وظیفه خود را نق زدن و اخلال در کارها میدانند و از خوشحالی مردم ناراحت میشوند و دائما در جستوجوی راهکاری هستند که چگونه خوشحالی و امید را از مردم بگیرند.
جهانگیری ادامه داد: این افراد زمانی که مذاکرات هستهای در حال انجام بود، دائما نسبت به اینکه مذاکرات به نتیجه برسد تشکیک میکردند و زمانی که این مذاکرات به نتیجه رسید، میگفتند آمریکا به تعهدات خود عمل نخواهد کرد و اکنون نیز که تحریمها لغو شده است، میگویند طرف مقابل حاضر نخواهد بود به ما امتیازی بدهد.
وی اظهار داشت: در شرایطی که 37 سال است ناچار هستیم هواپیمای دست دوم از برخی کشورها خریداری کنیم، در نخستین سفر رئیسجمهوری در دوران پس از لغو تحریمها، یکی از مهمترین شرکتهای تولیدکننده هواپیما در سطح بینالمللی که حتی در شرایط قبل از تحریم نیز به هیچ وجه حاضر به فروش هواپیما به ایران نبود، 118 فروند هواپیما را بهصورت اجاره به شرط تملیک به ایران فروخت بدون آنکه پولی دریافت کند. حالا در این شرایط عدهای که همواره درصدد انتقاد هستند میگویند آیا اولویت اصلی کشور در این شرایط خرید هواپیما بوده است؟
ندانمکاری مدیران گذشته مشکلساز بوده است
معاون اول رئیسجمهوری ادامه داد: بسیاری از این گرههای کشور به دلیل ندانمکاری برخی مدیران گذشته بهوجود آمده و حالا که این مسائل در حال حل شدن است و عدهای میخواهند با عقل و تدبیر گرههای موجود را باز کنند، مشخص نیست که چرا این افراد خوشحال نیستند و دائما سعی میکنند لب به انتقاد بگشایند. جهانگیری در ادامه با بیان اینکه هماکنون وارد دوران پساتحریم شدهایم و علاقهمند هستیم اداره کشور براساس اصول عقلانی و علمی انجام شود، خاطرنشان کرد: لازمه این امر این است که همه صاحبنظران و نخبگان کشور نظرات و دیدگاههای سازنده خود را برای شرایط پس از تحریم مطرح کنند و دولت نیز با آغوش باز از این نظرات استقبال خواهد کرد.
وی با اشاره به وجود چند چالش پیش روی اقتصاد کشور افزود: یکی از مهمترین این چالشها فقدان فرصتهای شغلی است و این در حالی است که در طول برنامه ششم توسعه کشور، سالانه 890هزار فارغالتحصیل دانشگاهی خواهیم داشت که همه این افراد نیازمند اشتغال و فرصت شغلی هستند. معاون اول رئیسجمهوری کاهش قدرت خرید مردم در سالهای اخیر را یکی دیگر از چالشهای اقتصاد کشور برشمرد و گفت: رفاه مردم در سالهای اخیر کاهش یافته است و برخی از مردم قادر نیستند حداقلهای نیازشان را تامین کنند.
جهانگیری با یادآوری سند چشمانداز و اینکه ایران باید در سال 1404 قدرت اول اقتصادی منطقه باشد، گفت: رقبای اصلی ایران در منطقه طی سالیان اخیر از رشد اقتصادی برخوردار بودهاند و این در حالی است که ایران در سالهای گذشته رشد منفی 6.8درصدی را نیز تجربه کرده است اما با این وجود جمهوری اسلامی ایران از نظر اقتدار از موقعیت ویژهای در سطح منطقه برخوردار است و دنیا به این باور رسیده که برای حل و فصل مسائل خاورمیانه و مشکلات منطقه مشارکت جدی ایران امری ضروری است.
وی با تاکید براینکه باید برای دستیابی به این اقتدار قدردان نیروهای مسلح کشور باشیم، تصریح کرد: یکی از اهداف اصلی ایجاد گروه تروریستی داعش ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران بود اما به دلیل اقتدار نیروهای مسلح کشور این گروه تروریستی حتی نتوانسته به مرزهای ایران نزدیک شود. معاون اول رئیسجمهوری با اشاره به انتظارات و توقعات مردم در دوران پساتحریم اظهار داشت: مردم در دوره جدید انتظار دارند قدرت اقتصادی کشور نیز افزایش پیدا کند و باید تلاش کنیم در کنار اقتدار نظامی، از رشد مناسب اقتصادی نیز برخوردار باشیم.
نیاز به منابع مالی برای اجرای برنامهها
جهانگیری با اشاره به رشد منفی اقتصادی و رشد نامناسب سرمایهگذاری کشور در سالهای گذشته گفت: حل این مشکلات نیازمند تامین منابع مالی برای اجرای برنامهها است و بررسیها نشان میدهد برای دستیابی به رشد 8درصدی اقتصاد باید سالانه 50میلیارد دلار از منابع خارجی در کشور جذب شود. وی ماموریت و رسالت بانک مرکزی در شرایط جدید را پراهمیت و خطیر عنوان کرد و افزود: تامین منابع خارجی و کنترل حسابهای دولت و نظارت بر تعهدات کشور بر عهده بانک مرکزی است و این بانک باید برنامهریزیهای مناسبی برای تجهیز منابع مالی مورد نیاز بخش تولید کشور داشته باشد.
معاون اول رئیسجمهوری در ادامه سخنان خود با تاکید براینکه باید در دوره جدید چند برنامه مهم را دنبال کنیم، یکی از این برنامهها را یکسانسازی نرخ ارز دانست و گفت: بانک مرکزی باید در مقطعی که احساس کند برای این کار آمادگی دارد، نسبت به یکسانسازی نرخ ارز اقدام کند. البته سیاستگذاری برای یکسانسازی نرخ ارز در دو مقطع تاریخی انجام شده است که یک بار ناموفق بود و تورم سنگینی بر کشور تحمیل کرد و بار دیگر اگرچه موفقیتآمیز بود اما به دلایلی دوباره به سمت چند نرخی سوق پیدا کرد.
جهانگیری همچنین با اشاره به اهمیت نزدیک شدن نرخ تورم و نرخ سود تسهیلات بانکی اظهار داشت: یکی از دغدغههای اقتصاددانان و تولیدکنندگان کشور همواره تفاوت فاحش نرخ تورم و نرخ سود تسهیلات بانکی بوده که همواره به ضرر بخش تولید کشور بوده است. وی با یادآوری میزان تورم و نرخ سود بانکی در زمان آغاز به کار دولت تدبیر و امید گفت: دولت یازدهم زمانی کار خود را شروع کرد که نرخ تورم 40درصد و نرخ سود بانکی 17درصد بود و یکی از دستاوردهای سودمند دولت در دو سال اخیر کاهش معنادار نرخ تورم بوده است و همانگونه که امروز در گزارشها اعلام میشود، نرخ تورم نقطه به نقطه تک رقمی شده که البته امیدواریم استمرار داشته و پایدار بماند تا مردم کشور تورم یک رقمی را تجربه کنند.
قصد فشار به بانک مرکزی را نداریم
معاون اول رئیسجمهوری با بیان اینکه دولت قصد ندارد به بانک مرکزی فشار وارد کند، گفت: خوشبختانه بانک مرکزی برای نزدیک شدن نرخ تورم و نرخ سود تسهیلات بانکی برنامهریزی کرده و انتظار داریم نرخ سود تسهیلات بانکی اندکی بیش از نرخ تورم باشد چرا که در غیراین صورت هزینه سنگینی بر تولیدکنندگان وارد خواهد شد. جهانگیری مطالبات غیــراداری نـــظام بانکی را یکی دیگر از دغدغههای اقتصادی کشور عنوان کرد و افزود: اگرچه در دولت یازدهم میزان مطالبات معوق بانکها از 14درصد به 12درصد کاهش پیدا کرده اما به طور کلی قابل قبول نیست که عدهای منابع نظام بانکی را در اختیار بگیرند و تصور کنند که میتوانند از بازپس دادن این منابع خودداری کنند چراکه دولت در این زمینه قاطعانه عمل خواهد کرد.
وی ادامه داد: البته باید میان کسانی که به دلیل مشکلات اقتصادی کشور از پرداخت اقساط تسهیلات خود ناتوان هستند و کسانی که با گردن کلفتی از پرداخت این منابع خودداری میکنند تفاوت قائل شویم و از طریق قانونی و بهصورت جدی با این افراد برخورد شود. معاون اول رئیسجمهوری در ادامه ساماندهی بازار غیرمتشکل پولی را خواست همه مسئولان تراز اول کشور عنوان کرد و گفت: موسسات مالی و اعتباری باید تحت نظارت بانک مرکزی باشند و دلیل افزایش نقدینگی در این دولت نیز به این خاطر است که بسیاری از این موسسات تحت کنترل بانک مرکزی درآمدهاند و داراییهای آنها نیز جزو نقدینگی دولت محاسبه شده است.
جهانگیری افزود: البته فشارهای زیادی وجود دارد که این موسسات زیر نظر بانک مرکزی قرار نگیرند اما در هر صورت این موسسات باید به قانون تمکین کنند و فعالیتشان در چارچوب بانک مرکزی باشد. وی همچنین نظارت بر بانکهای عامل را نیز از وظایف مهم بانک مرکزی دانست و گفت: اینکه یک تخلف چندین بار در یک بانک انجام شده باشد به هیچ عنوان قابل قبول نیست، زیرا مجموعه وسیعی بهعنوان بازرسی و حراست در همه بانکها فعالیت و علاوه بر آن در بانک مرکزی وجود دارند و انتظار میرود که اگر تخلفی رخ دهد، مسئولان نظارتی باید به سرعت با خبر شوند و از تکرار آن جلوگیری کنند.
معاون اول رئیسجمهوری افزود: نظام بانکی کشور باید بپذیرد که وقتی یک تخلف در یک بانک چندین بار تکرار میشود، مدیریت آن بانک کفایت لازم را ندارد و حداقل کاری که باید انجام شود این است که از مدیریت برکنار شود.
تندروی برخیها درباره اقتصاد مقاومتی
جهانگیری در ادامه سخنان خود بر اهمیت اقتصاد مقاومتی و جدیت دولت نسبت به اجرای آن تاکید و خاطرنشان کرد: عدهای سعی میکنند با شعارهای تند در باب اقتصاد مقاومتی و دغدغههای مقام معظم رهبری در این خصوص خود را دلسوزتر از دولت جلوه دهند که این کار در حقیقت ظلم به رهبر معظم انقلاب و اقتصاد مقاومتی است. این افراد حتی سفر موفقیتآمیز و پردستاورد رئیسجمهوری به ایتالیا و فرانسه را که در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی بوده است، خنجر زدن از پشت به اقتصاد مقاومتی عنوان کردهاند.
وی افزود: این در حالی است که اقتصاددانان کشور میدانند که چه کارهایی در مدت اخیر در چارچوب اقتصاد مقاومتی انجام شده و دولت گامهای بزرگی در جهت رویکردهای اصلی اقتصاد مقاومتی نظیر عدالت محوری، دانش بنیانی، درونزایی، برونگرایی و مقاومسازی اقتصاد کشور برداشته است و نادیده گرفتن تلاش مدیران در حقیقت جفا به کشور، نظام، دولت و مدیران دولتی است.
معاون اول رئیسجمهوری با اشاره به کاهش بهای نفت و شوکی که در کشورهای تولیدکننده نفت ایجاد کرد، گفت: کاهش قیمت نفت تاثیر زیادی بر اقتصاد کشورهای منطقه گذاشت و ارزش پول ملی روسیه کاهش یافت و بودجه کشورهای عربی نیز آسیب دید، این در حالی است که اقتصاد ایران توانست این شوک را به خوبی مدیریت کند و حتی تاثیری بر قیمت ارز نیز بهوجود نیامد که همه اینها نشان از مدیریت صحیح اقتصاد کشور و تلاشهایی است که در جهت اقتصاد مقاومتی انجام شده است.
جهانگیری با قدردانی از تلاشها و اقدامات بانک مرکزی گفت: برنامه ملی پیشنهادی بانک مرکزی برای اقتصاد مقاومتی نیز بهزودی تصویب خواهد شد و امیدوارم بتوانیم با استفاده از تجربیات دوران تحریم، اقتصاد کشور را به سمت رشد و توسعه هدایت کنیم. گفتنی است معاون اول رئیسجمهوری پیش از شرکت در این جلسه، از مرکز دادههای بانک مرکزی و چند سامانه نظیر ساتنا، چکاوک، شاپرک و شتاب بازدید کرد.