در حالی که سال 94 رفته رفته پای از اقتصاد ایران برمیچیند، زمزمههای کاهش دوباره نرخ سود بانکی به 16 درصد از سوی بانکها به گوش میرسد. به گزارش «فرصت امروز» پس از آنکه دولت تصمیم گرفت با رونمایی از بسته سیاستی ضد رکود، تکانی به اقتصاد کشور بدهد، رئیسجمهور اعلام کرد که نرخ سود بانکی باید به اندازه تورم کاهش پیدا کند. به دنبال آن وزیر اقتصاد و رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور هم از این تصمیم رئیسجمهور حمایت کردند.
نوبخت حتی پا را فراتر نهاد و اعلام کرد در شورای پول و اعتبار سه نرخ مطرح است، 18، 16 و 12درصد. این اظهارات نشان میداد که در بدنه اقتصادی دولت بحثهای داغی در مورد نحوه کاهش نرخ سود بانکی در جریان است. تحولات بعدی نشان داد که این بانک مرکزی است که دست بالا را در مباحث مربوط به نرخ سود دارد و با وجود اشتیاق وزارت اقتصاد و سازمان مدیریت و برنامه ریزی، کاهش نرخ سود بانکی برای چند ماه به تاخیر افتاد.
البته در این میان بانک مرکزی با کاهش نرخ سود بین بانکی تلاش کرد تا زمینه لازم را برای کاهش نرخ سود فراهم آورد. اقدام بعدی بانک مرکزی این بود که در مدت زمان یاد شده تلاش کرد تا با ساماندهی چند موسسه مالی و اعتباری غیرمجاز زمینه را برای اجرای نرخهای جدید سود فراهم سازد. اما سرانجام این بانکها بودند که با یک تصمیم جمعی و اجماع اعلام کردند که نرخ سود بانکی به 18 درصد کاهش پیدا میکند؛ تصمیمی که شورای پول و اعتبار با یک مصوبه بر آن مهر تایید نهاد.
رئیس شورای هماهنگی بانکها چه گفت؟
اما اظهارات روز گذشته عبدالناصر همتی نشان داد که بانکها مصمم هستند که قدم مهم نهایی را بردارند تا نرخ سود بانکی را به 16 درصد برسانند. عبدالناصر همتی، رئیس شورای هماهنگی بانکها روز گذشته اعلام کرد که زمینه کاهش نرخ سود بانکی در اوایل سال 95 فراهم است و به این ترتیب کاهش نرخ سود بانکی به 16 درصد قوت گرفت. وی در این باره اعلام کرد: درسال ۹۴ با وجود تمام مشکلات تلاش شد نرخها به نفع تولید تعدیل شود. در یکی دو مرحله نرخ سود را کاهش دادیم ولی با مقاومت بانکهای خصوصی و موسسات کار سخت شد اما در نهایت نرخ به ۱۸ درصد کاهش یافت.
رئیس شورای هماهنگی بانکها با ابراز امیدواری از اینکه نرخ سود اوایل سال آینده به ۱۶ درصد برسد، گفت: ضروری است نرخ سپرده کم شود. مدیرعامل بانک ملی با تاکید بر این نکته که کاهش نرخ سود بانکی، نقدینگی را از بانکها به سمت تولید سرازیر خواهد کرد، اظهار داشت: دیگر دوران آنکه نرخ ارز و سکه دو یا سه برابر شود گذشته است و این امر تکرار نخواهد شد.
همتی با بیان اینکه چرا برخی بانکها نرخهای سود را اجرا نمیکنند، گفت: آنها با اندکی مقاومت مجبورند نرخهای سود را اجرا کنند، این موضوع در ایران باید از طریق توسعه نامتوازن پیش رود، کمی تحمل کنید حتما بعد از عید نرخها تعدیل و با نرخ نزولی پیش میرود. وی با بیان این نکته که بازدهی بخش اقتصاد کشور پایینتر از این مبالغ است، تاکید کرد: باید نرخ سود تسهیلات کاهش یابد که البته لازمه آن کاهش نرخ سود سپردهها است.
کدام بخشهای اقتصاد سود و کدام یک ضرر میکنند؟
در این میان انتظار میرود با کاهش نرخ سود بانکی و ارزان شدن تسهیلات، بخش تولید سال بهتری را تجربه کند و اقتصاد کشور رشدی چند درصدی را تجربه کند. به گزارش «فرصت امروز» بازار بورس کشور از جمله بازارهایی است که امید میرود با کاهش نرخ سود بانکی و در شرایطی که بانک مرکزی قول داده است از اختلال موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز در پرداخت سودهای غیرمتعارف جلوگیری کند، قابلیت جذب سپردههای بانکی را داشته باشد.
پیش از این کاهش نرخ سود بانکی از 20 به 18 درصد شرایط خوبی را برای بورس رقم زد و شاهد افزایش ارزش بازار و معاملات بودیم، بنابراین انتظار میرود در کاهش نرخ سود بانکی به 16 درصد بتواند نقدینگی بیشتری را وارد بورس کند. اما کاهش نرخ سود بانکی و تسهیلات اگرچه میتواند وامهای ارزانتری را به بازار مسکن تزریق کند اما برای بازار اجاره اتفاق خوبی نیست. در ادوار گذشته همزمان با کاهش نرخ سودبانکی، اجاره بهای مسکن رو به افزایش گذاشته است و مالکانی که تمایل به دریافت پول پیش بیشتر داشتند ترجیح میدهند با کاهش نرخ سود بانکی، اجاره بهای بیشتری دریافت کنند.
این در حالی است که کارشناسان اعتقاد دارند با توجه به کاهش نرخ تورم و چشمانداز تکرقمی آن در سال 95 انتظار میرود که نرخ سود بانکی به 16 درصد یا کمتر از آن کاهش پیدا کند.
* ارتباط با کارشناس: asgharghasemii@gmail.com