پیش‌بینی‌های اقتصادی سال 2016

دنیا در سال 2016 با مشکلات اقتصادی در زمینه‌های متعددی روبه‌رو خواهد بود. خزانه‌داری کل آمریکا سیاست‌های نظارتی سختگیرانه مالی را آغاز کرده‌است، اروپا در حال دست و پنجه نرم کردن با بحران پناهندگان و مشکلات بدهی خود است، در مورد ثبات اقتصادی چین تردید و ابهام وجود دارد و اقتصادهای در حال ظهور به طور فزاینده‌ای شکننده‌اند. کنت روگوف، اقتصاددان می‌نویسد: «اقتصاد جهانی می‌توانست در شرایط بدتری هم باشد.» قیمت پایین نفت و ارز ضعیف، اقتصاد اروپا و چین را در حالتی بی‌ثبات نگه داشته‌است. روگوف در مورد «رشد کند اقتصادی چین، سقوط قیمت کالاها و شروع سیاست بالابردن نرخ بهره از سوی خزانه‌داری آمریکا» هشدار داده‌است.

بری آیشنگرین، اقتصاددان آمریکایی معتقد است که به جای چین، اقتصادهای در حال ظهور مثل برزیل، آفریقای جنوبی، تایلند و ترکیه منابع جدی نگرانی در سال 2016 هستند. وی می‌گوید به دلیل بالا بودن میزان بدهی‌های کوتاه‌مدت، کشورها در مقابل بحران ارز آسیب‌پذیر هستند و امکان دارد که «با فروپاشی اقتصادی روبه‌رو شوند.»

وارون سیوارام، کارشناس شورای روابط خارجی آمریکا بر این باور است که سرمایه‌گذاری‌های اعلام شده در مذاکرات آب‌و‌‌هوایی پاریس باعث خوش‌بینی در عرصه انرژی است. به طور مشخص مبلغ 20‌میلیارد دلاری که جهت تحقیقات و توسعه انرژی پاک اختصاص داده شده ‌است، «می‌تواند امکان ظهور فناوری‌های مهم را به وجود بیاورد.»

جیمز پتوکوکیس، از موسسه سرمایه‌گذاری آمریکا می‌گوید: در این میان بهره‌وری ضعیف، تولید ناخالص داخلی ثابت آمریکا و رشد و ایجاد مشاغل را در این کشور با محدودیت روبه‌رو کرده ‌است. وی معتقد است ارائه استانداردهای بالای زندگی بدون افزایش بهره‌وری آمریکا ممکن است با دهه‌ها اقتصاد بیمار روبه‌رو شود.

در میان کاهش سرعت رشد اقتصاد ژاپن، کاهش قیمت کالاها و سیاست سخت‌گیرانه مالی خزانه آمریکا، بسیاری از اقتصادهای نوظهور، مثل روسیه و برزیل، با شرایط بسیار شکننده‌ای روبه‌رو شده‌اند. با وجود نرخ ارز بی‌ثبات و میزان بالای بدهی‌ که باید به صورت ارز خارجی پرداخت می‌شد، مشکلاتی که در حال حاضر این کشورها با آن دست‌و پنجه گرم می‌کنند، 20 سال پیش حتما این کشورها را با بحران اقتصادی جدی روبه‌رو می‌کرد. اما در حال حاضر به دلیل وجود نرخ ارز ثابت‌تر و امکان پرداخت بدهی با ارز داخلی اقتصاد این کشورها حداقل نسبت به گذشته قوی‌تر است. با آنکه این کشورها در حال حاضر هم از رکود اقتصادی رنج می‌برند، اما هنوز به شرایط بحرانی که سبب فروپاشی اقتصادشان شود نرسیده‌اند.

اما با رسوایی فساد اقتصادی چندین ‌میلیارد دلاری برزیل و پایین رفتن قیمت نفت که سبب تضعیف ثبات مالی روسیه شده‌ است، سال 2016 سال آزمایش این کشورها و چگونگی مقابله آنها با فروپاشی اقتصادی خواهد بود. می‌توان گفت که سال 2016 هم یک سال دیگر سخت برای اقتصادهای نوظهور است. اما برخلاف سال 2015 که تمرکز سرمایه‌گذاران بر بی‌ثباتی بازار چین بود، امسال این سرمایه‌گذاران متوجه خواهند شد که شرایط چین قابل کنترل است و باید در جای دیگری به دنبال مشکل اصلی بود.

یک کشور زمانی با بحران اقتصادی روبه‌رو می‌شود که در یک زمان با دو مشکل روبه‌رو باشد: ضعف اقتصادی و ضعف سیاسی. چین به طور حتم دچار ضعف اقتصادی است. اما دلایل زیادی برای زیر سوال بردن توانایی دولت این کشور برای مداخله در هنگام بروز مشکل جدی وجود ندارد. آن هم با وجود ذخیره ارزی 3.5 تریلیون دلاری این کشور.

اما این موضوع در مورد اقتصادهای نوظهور صدق نمی‌کند. این کشورها مثل چین از لحاظ اقتصادی آسیب‌پذیر هستند اما زیر بدهی‌های بالای کوتاه‌مدت آن هم به دلار هستند. بازپرداخت این وام‌ها در حالی که دلار در حال قوت گرفتن و افزایش ارزش است کار آسانی نخواهد بود. از آنجا که این کشورها قادر به اعمال کنترل بر معاملات مالی نیستند، نتیجه کارشان ممکن است سقوط ارز یا احتمال سقوط اقتصادی باشد.