از پیشگویی کرونا تا مرگ ترامپ در «سیمپسون ها»

از بامداد جمعه که دونالد ترامپ در توییتی از ابتلای خود و همسرش به ویروس کرونا خبر داد، رسانه‏ ها و شبکه‏ های اجتماعی بیش از پیش خبرهای آمریکا را دنبال می ‏کنند. درحالی که نزدیک به یک ماه تا انتخابات سوم نوامبر باقی مانده، بسیاری از ناظران سیاسی، ابتلای ترامپ به کرونا را شوک بزرگی به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می‎ دانند. از آنجا که بیماری کرونا برای سالمندان خطر بیشتری به همراه دارد، برخی از گمانه ‎‎زنی ‎های سیاسی، وخامت حال ترامپ 74 ساله را در یکی دو هفته آینده چندان دور نمی ‎دانند. در همین حال، این خط فکری در چند روز گذشته در رسانه ‎ها و فضای مجازی مطرح شده که آیا انیمیشن «سیمپسون ها» پیش از این، ابتلای ترامپ به ویروس کرونا و مرگ او را پیش ‎بینی کرده بود؟

اگر اطلاع چندانی از این انیمیشن ندارید، باید بدانید که «سیمپسون ها» نام یک مجموعه تلویزیونی کارتونی در آمریکاست که توسط شبکه فاکس ساخته شده است. این انیمیشن، نمایشی طنز از سبک زندگی یک خانواده پنج نفره به نام«سیمپسون ها» است که در شهری خیالی به اسم «اسپرینگفیلد» زندگی می ‎کنند، اما آنچه این کارتون آمریکایی را به شهرت رسانده، شوخی های جذاب، ارجاع به فرهنگ عامه و همچنین همزمانی داستان فیلم با برخی از رویداد های زمان پخش آن است. به اعتقاد بسیاری از طرفداران «سیمپسون ها»، برخی از وقایع به نمایش درآمده این مجموعه، پیشگویی هایی کاملا دقیق از تاریخ آمریکا و جهان است و حتی رسانه های معتبری نظیر «تایم» و «هالیوودریپورتر» نیز درباره پیشگویی «سیمپسون ها» و قدرت عجیب نویسندگان این کارتون، گزارش ‎هایی منتشر کرده اند. مجموعه «سیمپسون ها» از ۱۷ دسامبر ۱۹۸۹ تاکنون بیش از 30 فصل پخش شده و طولانی ترین مجموعه کمدی است که در آمریکا به نمایش درآمده است.

پیشگویی «سیمپسون‎ ها» درست از آب در می آید؟

در تازه‎ ترین گزارش، «نیوزویک» روز گذشته این سوال را مطرح کرده که آیا انیمیشن «سیمپسون ها» ابتلای ترامپ به کرونا و مرگ او را پیش ‎بینی کرده است؟ «نیوزویک» در گزارش خود می‎ نویسد: «سیمپسون‎ ها این را هم پیش ‎بینی کرده بودند»، این جمله ‎ای است که هر زمان یک حادثه واقعی به گونه ‎ای مشابه آنچه در انیمیشن «سیمپسون ها» نمایش داده شده، اتفاق می‎ افتد مردم آن را تکرار می‎ کنند. اگرچه آنها در بیشتر مواقع پیش ‎بینی ‎های جالبی داشته‎ اند مثل پیش ‎بینی ریاست جمهوری ترامپ و شیوع ابولا، اما پیش ‎بینی ابتلای ترامپ به کرونا، یکی از این موارد نیست.

انتشار خبر مثبت شدن آزمایش کرونای رئیس جمهور آمریکا، واکنش‎ های مختلفی از آرزوی بهبودی او تا خوشحالی از بیمار شدنش را در پی داشته است. در این بین، تصویری از ترامپ به سبک «سیمپسون ها» کشیده شده و او را درازکشیده در یک تابوت نشان می‎ دهد.

پس از تشخیص مثبت شدن ابتلای ترامپ به کرونا، بسیاری از مردم در شبکه‎ های اجتماعی به این نکته اشاره کردند که «سیمپسون ها» بار دیگر یک اتفاق را در آینده پیش ‎بینی کردند، اما آیا واقعا ترامپ در«سیمپسون ها» درگذشت و آیا اپیزودی با مراسم خاکسپاری او همراه بود؟ جواب منفی است. تصویری که در شبکه‎ های اجتماعی در حال پخش است، از هیچ اپیزودی از«سیمپسون ها» گرفته نشده و کاملا ساختگی است. به گفته وب ‎سایت راستی ‎آزمایی «اسنوپس»، این تصویر اولین بار در فوریه 2017 منتشر شد، اما با اعلام خبر ابتلای ترامپ به کرونا، افراد زیادی در شبکه‎ های اجتماعی این تصویر را به اشتراک گذاشتند و به اشتباه تصور کردند که یک لحظه واقعی از کارتون «سیمپسون ها» است.

همزمان با بازنشر این تصویر ساختگی از انیمیشن«سیمپسون ها»، برخی از منتقدان ترامپ در درستی خبر ابتلای او به کرونا تشکیک کرده اند. به عنوان مثال، بت میدلر، بازیگر سرشناس مخالف ترامپ در توئیتی نوشت: «زمان مثبت شدن آزمایش رئیس جمهور «مناسب» است. زمان ‎بندی بسیار جالب است. این یعنی ترامپ مناظره و تجمع انتخاباتی نخواهد داشت. راحت است.» او ادامه داد: «بسیار وحشتناک است که همیشه بدترین فکر را بکنید، اما پس از چهار سال دروغ بی‎ امان؟ نمی ‎توان کمکی کرد. دیگر اعتمادی باقی نمانده است.»

دان وینسلو، نویسنده آمریکایی نیز در توییتر، شک و تردیدهای خود در مورد تشخیص ابتلای ترامپ به کرونا را اعلام کرد و نوشت: «من فقط این را می ‎گویم. زمان آزمایش مثبت ترامپ بسیار جالب است و تعدادی از مشکلات فوری را برای او حل می ‎کند.»

ماجرای پیشگویی کرونا در کارتون «سیمپسون ها»

اوایل سال 2020 و همزمان با شیوع کرونا در چین، شایعه ای در فضای مجازی شکل گرفت که می گفت، کارتون «سیمپسون ها» شیوع این بیماری را پیش بینی کرده بود. ماجرا به فصل چهارم این انیمیشن در سال ۱۹۹۳ باز می گردد که یکی از قسمت های آن (Marge in Chains)، کارخانه ای را نشان می‎دهد که از متن روی جعبه های آنجا پیداست مربوط به آسیای شرقی و اوزاکای ژاپن است.

در این اپیزود، دو کارمند آسیایی به تصویر کشیده شده ‎اند که در حال بسته ‎بندی آب میوه هایی هستند که در شهر «اسپرینگفیلد» (شهر سیمپسون ها) خواهان زیادی دارد. در حین بسته ‎بندی این آب میوه ها، یکی از این دو کارگر ناگهان عطسه می کند و چون بیمار است، ویروس هایی به درون جعبه آب میوه ها می فرستد. وقتی آن جعبه ها به شهر «اسپرینگفیلد» می رسد، همه مردم دچار آن ویروس می شوند و بیماری در سراسر شهر پخش می شود. سپس مردم وحشت ‎زده «اسپرینگفیلد» به کامیونی حمله می کنند که به گمان آنها حامل واکسن ویروسی است که آنها را مبتلا کرده است، اما برخلاف تصور آنها، کامیون تنها حامل جعبه هایی بود که روی آنها عبارت «زنبور های قاتل» نوشته شده بود و به این ترتیب باعث رهایی این حشرات خطرناک در سطح شهر می شوند.

جالب اینجاست که سه ماه پس از شیوع کرونا در آمریکا، روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارشی از ورود زنبور های غول ‎پیکر آسیایی موسوم به «زنبور های قاتل» به خاک ایالات متحده خبر داد. این زنبور های بزرگ که بومی آسیا هستند، دشمنان جدی زنبور های عسل به شمار می روند و در عرض یک ساعت می توانند کندو های زنبور عسل را ویران سازند و از آنها برای تغذیه بچه های خود استفاده کنند. «زنبور های قاتل» حتی برای انسان نیز تهدیدی بزرگ محسوب می ‎شوند. دانشمندان هنوز نمی دانند که این حشرات چگونه خود را به خاک آمریکا رسانده‎ اند. آنها نگران این موضوع هستند که این زنبور های مهاجم بتوانند جمعیت زنبور عسل را در آمریکا از بین ببرند و چنان حضور عمیقی پیدا کنند که نسل زنبور عسل را نابود کنند.

حال به نظر می رسد که کارتون «سیمپسون ها» مجددا یک پیشگویی جذاب را به حقیقت تبدیل کرده است. درست در آستانه اپیدمی کرونا و تلفات بالای آن در این کشور، یک زنبور قاتل هم به یکباره در ایالات متحده ظاهر شد و کسی نمی داند که این حشره آسیایی چطور خود را به این کشور رسانده است. توالی حوادث هم درست به نظر می رسد؛ اول اپیدمی آنفلوآنزای اوزاکا (ویروس کووید-19) شهر «اسپرینگفیلد» (کشور آمریکا) را دربر می گیرد و سپس در میانه وحشت مردم از اپیدمی، ناگهان سر و کله «زنبورهای قاتل» پیدا می شود. بله، همه چیز درست و دقیق به نظر می رسد.

نویسندگان مجموعه «سیمپسون ها» چه می گویند؟

«بیل اوکلی» از نویسندگان این اپیزود در گفت ‎وگو با «هالیوودریپورتر» می گوید: «سال ها بود که موضوع این قسمت را فراموش کرده بودم تا آنکه متوجه برخی شوخی ها و ارجاعات از این اپیزود در فضای مجازی شدم، آن هم در حالی که اسم آن از «آنفلوآنزای اوزاکایی» به «ویروس کرونا» تغییر داده شده بود. برخی از کاربران شبکه‎ های اجتماعی به دنبال شیوع کرونا ویروس جدید از صحنه های این اپیزود بهره‎ برداری نادرست و حتی نژادپرستانه ای کردند. من نمی خواهم از این کارتون بهره برداری این چنین زشتی شود و عده ای فکر کنند که کرونا یک توطئه آسیایی است.»

اوکلی ادامه داد: «ایده این اپیزود نه یک پیشگویی بلکه برگرفته از ماجرای آنفلوآنزای هنگ کنگی است که در سال ۱۹۶۸ رخ داد و من در کودکی اخبار آن را دیده بودم. ما داستان غیرمعقولی را ساختیم که براساس آن ویروس هفته ها در یک جعبه زنده می ماند و حتی دارای شخصیت است. ویروس حتی در پشت چراغ قرمز چهارراه توقف می کند و منتظر می شود تا خودرو ها عبور کنند و سپس با سبز شدن چراغ از خیابان رد می ‎شود.»

به اعتقاد او، «در مورد پیشگویی های «سیمپسون ها» بیش از حد در رسانه ها و فضای مجازی غلو می شود. اگرچه ممکن است برخی از موارد نیز وجود داشته باشد که بتوان آن را پیشگویی نامید، اما اکثر این موارد که در رسانه ها مطرح می شود، تنها یک تصادف است و نه هیچ چیز دیگر.»

با این حال هنوز بسیاری گمان می کنند این کارتون توسط افرادی طراحی و ساخته شده که ذهن و دید کاملا متفاوتی دارند. این دیدگاه تنها خاص افراد عادی نیست، بلکه برخی از دست ‎اندرکاران این کارتون نیز چنین تصوری دارند. «آل جین» یکی از نویسندگان ثابت «سیمپسون ها» که از سال ۱۹۹۸ جزو تیم نویسندگان بوده است، به «نیویورک تایمز» می ‎گوید: «آینده را بهتر از آن چیزی که فکرش را می کنید، می شود پیش بینی کرد. قسمت های یک فصل از این سریال، یک سال پس از تولید روی آنتن می روند، بنابراین به نوعی برای یک سال پیش رو وقت زیادی برای ترتیب یک چارچوب ذهنی داریم.»

همچنین «ویلیام ایروین» که کتاب «سیمپسون ها و فلسفه اش» سال هاست در دانشگاه کالیفرنیا برکلی و چند کالج دیگر تدریس می شود، می گوید: «این سریال محصول ذهن های درخشانی است که بسیاری از آنها فارغ التحصیل هاروارد هستند. نویسندگان حرف اول و آخر را در این سریال می زنند و نه بازیگران. نتیجه هم سریالی پر از ارجاعات به هنر، ادبیات، فرهنگ عامه، سیاست و علم از آب درآمده است. زمانی که آدم های باهوش سریالی تلویزیونی تولید می کنند، مطمئنا «پیش بینی های» متحیرکننده را هم شامل می شود.»

«جان دونالدون» استاد فلسفه دانشگاه گلاسکو نیز که از ژانویه سال ۲۰۱۷، یک روز در هفته را به تدریس مبحث «فلسفه سیمپسون ها» در دانشگاه مشغول است، در گفت ‎وگو با «بیزینس اینسایدر»، تیم خلاق سازندگان کارتون «سیمپسون ها» را با نویسندگان علمی-تخیلی مقایسه می کند که از مدت ها پیش به دنبال کشف جهان آینده هستند. او در کلاس‏ هایش به دانشجویان نشان می‎ دهد که چگونه می توان از یک کمدی طولانی برای کشف طیف گسترده ای از مضامین و موضوعات فلسفی استفاده کرد.

عناصر چهارگانه در آینده ‎نگری «سیمپسون ها»

در حال حاضر اولین چیزی که مخاطب با شنیدن نام کارتون «سیمپسون ها» به ذهن می آورد، پیشگویی های متعددی است که این انیمیشن تاکنون انجام داده است. پیشگویی هایی همچون به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، برنده جایزه نوبل اقتصاد، شیوع یک بیماری اپیدمیک و یا هجوم «زنبور های قاتل» به آمریکا، توجه بسیاری را به این مجموعه معطوف کرده است. برخی آن را مسافرت در زمان خوانده ‎اند و شماری دیگر آن را تصادفی تفسیر می کنند. در این بین، وب‎سایت «Mic» به تازگی با مدیر اجرایی سابق این کارتون مصاحبه کرده و کوشیده از دل این گفت ‎وگو کشف کند که عوامل سریال«سیمپسون ها» چگونه توانستند تصویری از آینده را بسازند. این گزارش به عناصر چهارگانه ‎ای اشاره کرده و آنها را عنصر شوخی و کمدی در یک پروژه درازمدت، جذابیت کلمه «پیشگویی» برای مردم، قابلیت های ذاتی فیلم های کارتونی و بدبینی نویسندگان«سیمپسون ها» نام برده است.

«سیمپسون ها» مجموعه ای گسترده از شوخی ‎هاست که می تواند این شانس را داشته باشد که در این مدت زمان طولانی دست ‎کم بخش هایی از آن در آینده اتفاق بیفتد. کارتون «سیمپسون ها» از سال ۱۹۸۹ در حال پخش است و تاکنون بیش از ۶۰۰ قسمت از آن پخش شده است. این حجم از محتوا به تنهایی باعث شده است که این مجموعه بتواند مجموعه ای از پیش ‎بینی های صحیح را خلق کند.

«مت زارمسکی» استادیار ریاضی دانشگاه آلبانی درباره عنصر شوخی در این کارتون می گوید: «سیمپسون ها» در ۲۹ فصل حدود 120 هزار شوخی خاص پدید آورده است. همچنین هزار و 224 مورد «پیش ‎بینی صریح درباره آینده» در این کارتون شناسایی شده و 500 اپیزود نیز مستقیما به آینده اشاره دارند. مردم فکر می کنند که از میان این همه، تنها ۱۰ تا ۲۰ مورد به حقیقت تبدیل شده است، در حالی که اگر ۲۰ مورد را با هزار و 224 مورد مقایسه کنیم، متوجه می شویم که تنها 6 درصد از کل پیشگویی های این کارتون مورد توجه بوده است.»

همچنین مقالات بسیاری به پیش ‎بینی های موفق «سیمپسون ها» اشاره می‎ کنند، اما برخی از این پیش ‎بینی ها لزوما تکان ‎دهنده یا خاص«سیمپسون ها» نیستند. برای مثال در یک اپیزود مربوط به سال ۱۹۹۵، یک تلفن روی مچ دست یکی از شخصیت های کارتونی دیده می شود. بسیاری امروزه آن را با ساعت هوشمند اپل مقایسه می کنند و آن را یک پیشگویی دقیق از آینده تلقی می کنند. «گری سایمون» استاد بازنشسته آمار در دانشگاه استرن نیویورک می‎گوید: «ایده یک وسیله ارتباطی روی مچ دست به مدت ها قبل برمی ‎گردد و ویژگی های موجود در ساعت اپل دقیقا با ویژگی هایی که در ساعت «سیمپسون ها» دیده می شود، مطابقت ندارند.» در واقع، این یک پیشگویی نبود بلکه چنین ایده ای در آن زمان کاملا شناخته شده بود، اما چون این ویژگی در آن زمان در اثر دیگری تصویر نشده بود، امروزه این صحنه را یک پیشگویی تصور می کنند.

ارتباط با نویسنده: IvanKaramazof@yahoo.com