اسباببازی اگر نگوییم مهمترین همراه دوران کودکی است بدونشک یکی از بهترین و تاثیرگذارترین همراهان محبوب این دوران بهشمار میرود. همراهی که حتی با رسیدن کودک بهدورههای نوجوانی و جوانی هم باز یادآور خاطرات دور و درازی است و همواره رویاهای شیرینی میسازد. بههمین دلیل بازار اسباببازی همیشه بازاری پرمشتری است. یعنی همیشه هستند کودکانی که با دیدن شخصیتهای محبوب کارتونی خود، عروسکها، ماشینها و موتورهای پشت ویترین مغازهها پا شل میکنند تا والدین خود را کشانکشان بهخرید مجاب کنند. مهمتر اینکه کودکان معنا و مفهوم گرانی و ارز و دلار را هم نمیتوانند حلاجی کنند و این بهنفع فروشندگان است. البته این گرانیها ممکن است بر میزان هزینهای که برای اسباببازی در نظر گرفته میشود تاثیر بگذارد و مثلا وسایل ارزانتری خریداری شوند، اما بههر حال همیشه در این بازار فروش برقرار است.
وسایلی که پیش از کودکان بزرگ میشوند
وسایل محبوب دنیای کودکی، امروز تنوع زیادی را بهخود میبینند. اسباببازی دیگر کالایی ریز و کوچک نیست که در چمدان جای بگیرد و از سفرهای دور و دراز آورده شود. در واقع نهتنها قیمت اسباببازیها روزبهروز بالاتر میرود بلکه تنوع اندازه نیز در این کالاهای بچگانه رایج شده است. تا جایی که عروسکها و ماشینهای پلاستیکی جای خود را بهماشینها و موتورسیکلتهایی با طراحی برندهای مطرح دنیا دادهاند که با برق شارژ میشوند و قیمتشان به بیش از پنجمیلیون تومان هم میرسد. شیک بودن و متفاوت بودن سرکی هم بهدنیای کودکان کشیده است. این موضوع را زمانی متوجه میشوید که وارد مغازههای اسباببازیهای لوکس میشوید. مغازههایی که دیگر نشانی از وسایل کوچک و بچگانه ندارند بلکه بهنظر میرسد که دنیای کودکان با این وسایلی که برای آنها ساخته میشود، پیش از خودشان بزرگ میشود. دنیایی با برندهای روز دنیا و تصاویری از قهرمانهای کارتونی که کودکان آنها را دوست دارند.
لوکسهای وارداتی بهدنیای کودکانه
موتورها و ماشینهایی با مارکهایی همچون فورد، کادیلاک، بیامو، پورشه و موتورهایی با طراحی هارلی داویدسون و دوکاتی رویاهای کودکانه را کامل میکنند. یکی از فروشندگان این اسباببازیها در همین ارتباط به«فرصت امروز» میگوید: این اسباببازیها در رده لوکس دستهبندی میشوند و قیمت بالایی دارند. بهطوریکه یک موتور شارژی که انواع تایوانی، چینی، سوییسی و آلمانی دارد بین 300 هزار تا پنج میلیون تومان قیمتگذاری میشود. بیش از 90درصد از اسباببازیهای بازار وارداتی است. بخش زیادی از چین وارد میشود و مقداری هم از کشورهای اروپایی که اجناس باکیفیت و گران بازار را تشکیل میدهند. یکی دیگر از فروشندگان در مورد خریداران و مناسبت خرید اسباببازی در میان خانوادههای ایرانی میگوید: اسباببازی علاوه بر اینکه بهطور معمول برای کودکان خریداری میشود، برای سیسمونیها هم نمونههای موزیکال و کنترلی آن خریده میشوند. هرچند وی معتقد است که هنوز هم خانوادههای ایرانی به این کالا بهعنوان یک نیاز دوران کودکی نگاه نمیکنند. در ایران تولید اسباببازی تقریبا صفر درصد است. اگر هم باشد بهصورت مونتاژ است که البته چندین کارخانه در این زمینه با شکست مواجه شدند چون قدرت رقابت با اجناس وارداتی بهویژه چینی را ندارند.
بازار تقریبا راکد است
بازار اسباببازیهای لوکس هم در اثر گرانیهای چند سال اخیر تا حدودی با افت فروش مواجه شده و این مسئله را فروشندگان این بازار هم تایید میکنند. از طرفی با گرانی این کالا بسیاری از خانوادهها آن را از دسته نیازهای اولیه خارج کردهاند و بهنوعی از سبد مصرف خانوار بیرون رفته است چون خانوادههای ایرانی معمولا این کالاها را نیاز اساسی دنیای کودکی نمیدانند. البته کمشدن فروش موجب نشده که اهالی بازار میزان واردات خود را کم کنند و کماکان بهاین روند ادامه میدهند. بهگفته یکی از فروشندگان این بازار هر واردکننده حداقل بین چهار تا پنج کانتینر اسباببازی وارد میکند که هرکدام ارزشی بین 200 تا 500 میلیون تومان دارند. یعنی بهطورکلی در سال چیزی حدود 500 کانتینر اسباببازی وارد ایران میشود که با یک حساب سرانگشتی و محاسبه میانگین قیمتها بهگردش مالی میلیاردی این بازار پی میبریم. با همه این اوصاف بازار اسباببازیهای لوکس هم در ایران رواج خوبی دارد و هرچند فروشندگان آه و ناله سر بدهند باز هم وجود چنین فروشگاههایی و دائمی بودن فروش آنها نشان از بازاری پرمشتری دارد که تنها ممکن است چند صباحی رکودی بهخود ببیند، اما قیمت بالای کالاهای این بازار میتواند جبران مافات کند.