همکاری اجتماعی در طراحی خدمت و محصول

امروزه با توسعه روز‌افزون شبکه‌های ارتباطی و کاربردهای فناوری اطلاعات و گسترش نفوذ اینترنت در جنبه‌های مختلف زندگی بشر شاهد ظهور تغییرات شگرفی در حوزه‌های گوناگون اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سایر ابعاد زندگی بشر هزاره سوم هستیم. در این میان، یکی از مهم‌ترین کاربردهای فناوری اطلاعات در حوزه اقتصادی، تجارت الکترونیکی است که در کنار سایر کاربردهای ملموس این فناوری مانند دولت الکترونیکی، شهرهای الکترونیکی، آموزش الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی و سایر کاربردها مطرح است. تجارت الکترونیک از زمان ظهور تاکنون، پیوسته با پیشرفت فناوری‌های نوین سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دچار تحولات بسیاری شده است و نسخه‌های جدیدتری از آن مانند: تجارت همراه، تجارت شبکه‌ای و تجارت اجتماعی به‌وجود آمده‌‌اند.

مهم‌ترین اتفاقی که بعد از توسعه شبکه‌های اجتماعی در جهان به‌وجود آمده، موضوعی تحت عنوان تجارت در شبکه‌های اجتماعی است که به اختصار تجارت اجتماعی گفته می‌شود. البته نباید اهداف سوء و جانبدارانه بعضی از این شبكه‌ها علیه كشورهای مستقل را از نظر دور داشت یا از قرار گرفتن آنها در مسیر سیاست‌های سلطه‌گرانه كشورهای سرمایه‌داری چشم‌پوشی كرد. امروزه در فضای تجارت الکترونیک، همکاری اجتماعی در حال افزایش است. یكی از نوآوری‌های اخیر در برنامه‌های کاربردی مبتنی بر وب، خدمات آنلاین شبکه‌های اجتماعی است.

به‌طور‌کلی، شبکه‌های اجتماعی می‌توانند به‌عنوان یک ساختار اجتماعی ساخته شده از گره‌ها، که معمولا افراد یا سازمان‌ها هستند و توسط یک یا چند نوع خاص از روابط‌ به‌هم مرتبط شده‌اند، تعریف شوند.شبکه‌های اجتماعی، افراد با علائق مختلف را به یكدیگر متصل کرده و در واقع مكانی است كه استفاده از آن توسط شركت‌ها در حال گسترش است. كسب وكارها از شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان ابزاری برای در تماس بودن کارکنان با یکدیگر یا کمک به مشتریان برای به دست آوردن اطلاعات مورد نظر استفاده می‌کنند.

حال می‌توان از این ورطه فراتر رفت و اینچنین اندیشید که هدف، داشتن محصولاتی است که مشتریان می‌خواهند، یعنی این امکان به مشتری داده شود که محصولات سفارشی‌سازی شده را دریافت کند.همکاری اجتماعی فقط داشتن یک سایت با طراحی آماده و امکان پیاده‌سازی تمپلیت‌ها توسط کاربران نیست. مشتریان آینده خواهان طراحی محصول آن گونه که خودشان می‌خواهند هستند. این مهم سبب می‌شود مشتریان خود را بخشی از فرآیند ایجاد محصول بدانند و بتوانند محصولی را که واقعا خواهانش هستند دریافت کنند.

پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آینده همکاری در ایجاد محصول، بیش از پیش مشاهده می‌شود.در دنیای اینترنت از زمان آغاز آن، بسیاری از نوآوری‌ها وجود داشته که موجب بروز تغییرات عمده در زندگی بشر شده است. در جهان آفلاین، تصمیم یک مشتری برای خرید یک محصول یا خدمات به طور عمده تحت تاثیر دوستان، خانواده و همکارانش است. از ‌این‌رو شبكه‌های‌ اجتماعی یكی از بهترین مكان‌ها جهت انجام امور تجاری هستند، حال فکرش را بکنید که این مشتری با فضایی برای طراحی محصول خود با سلیقه و خواست خود و اطرافیانش روبه‌رو شود؛ با این تجسم به این نتیجه می‌رسیم که چنین فضایی موجب ظهور مفهوم جدیدی به نام همکاری ‌اجتماعی در تجارت می‌شود.

تاکنون تعاریف متعددی از تجارت اجتماعی ارائه شده که البته همگی دارای یک مفهوم هستند. در یکی از این تعاریف تجارت اجتماعی بکارگیری رسانه‌های اجتماعی در زمینه تجارت الکترونیکی، در جهت کمک به خریدوفروش کالا و خدمات به‌صورت آنلاین معرفی می‌شود، اما در این نوشتار ما گام را فراتر نهاده و به سراغ همکاری مشتریان در طراحی و ساخت محصول رفته‌ایم.