واکنش مثبت بازار مسکن به کاهش نرخ سود بانکی / نرخ اجاره بهای خانه نزولی می شود

گستردگی بازار مسکن و نفوذ آن روی بسیاری از حوزه های اقتصادی باعث شده هر تصمیمی که در سطح کلان برای اقتصاد ایران گرفته می شود، با بررسی دقیق شرایط صنعت ساختمان باشد؛ صنعتی که در صورت مساعد شدن حالش می تواند دست دولت را در به وجود آوردن رشد اقتصادی بگیرد و درصورتی که مانند آنچه در سال های گذشته اتفاق افتاده عمل کند، نمی توان به بدنه اقتصادی کشور بلندپروازانه نگاه کرد. 

یکی از مهم ترین سیاست های اقتصادی که در طول سال های گذشته هربار دولت به آن فکر کرده و خطر پس لرزه های آن در بازار مسکن را نیز دنبال کرده است، بحث کاهش نرخ سود بانکی است. نرخ سود بانکی که در سال92، چه در سپرده و چه در تسهیلات به بیش از 30 درصد رسیده بود، به دنبال کاهش قابل توجه نرخ تورم در طول سال های گذشته با اما و اگر های فراوانی روبه رو شده است.

در شرایطی که اقتصاد ایران پس از انتظاری طولانی تورم تک رقمی را تجربه می کند، قرار گرفتن نرخ سودهای بانکی در مرز 20درصد اعتراض بسیاری از کارشناسان را بر انگیخت و این امر شورای پول و اعتبار را بر آن داشت تا نسبت به کاهش چند باره نرخ سود اقدام کند و در آخرین تصمیم سود سپرده را به 15درصد کاهش دهد.

این تصمیمات جدید که با توجه به واقعیت های اقتصادی کشور اتخاذ شده این سوال مهم را به وجود آورد که شاید تاثیراتی منفی در بازار رهن و اجاره مسکن از خود بر جای بگذارد و با توجه به اینکه بسیاری از صاحبان خانه به طور سنتی پول پیش خود را در بانک ها قرار می دهند با از بین رفتن این جذابیت نسبت به افزایش دوباره اجاره بها اقدام کنند، نگرانی که هرچند بسیاری احتمال آن را بالا می دیدند اما براساس صحبت های جدید رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک بازار اقدامی عکس کرده است.

عقبایی در این رابطه گفته است که بیشتر صاحبان املاک، اجاره کالای مسکن را راهی برای امرار معاش و گذران زندگی می دانند و تنها تعداد کمی آن را گزینه ای برای سرمایه گذاری در نظر می گیرند، برهمین اساس پیش بینی می شود که کاهش نرخ سود بانکی، در افزایش سهم اجاره بها موثر نباشد. وی از این شرایط نتیجه گیری کرده که در شش ماه دوم امسال و با آغاز فصل پاییز شاهد کاهش۲ تا ۳درصدی نرخ اجاره نسبت به سال گذشته خواهیم بود.

ثبات نسبی امروز در انتظار تغییرات آینده

بررسی شرایط بازار مسکن نیز صحبت های عقبایی را تا حد زیادی تایید می کند. بهرامی، مدیر یک بنگاه معاملات مسکن در گفت وگو با «فرصت امروز» درباره وضعیت فعلی بازار اجاره اظهار کرد: بر خلاف بازار خریدوفروش که در طول هفته های گذشته به شکلی کاملا محدود افزایش نقل و انتقالات را تجربه کرده، در بازار اجاره شرایط متفاوت است. می توان گفت بسیاری از قراردادها و توافق ها مانند آن چیزی است که در سال های گذشته وجود داشته و تغییر خاصی در این عرصه مشاهده نمی شود.
به گفته وی، با توجه به اینکه شرایط بازار مسکن در سطح کلان تغییر خاصی به خود ندیده، بسیاری از مالکان و مستاجران ترجیح می دهند براساس قراردادهای سال های گذشته عمل کنند و از این رو تمدید قرارداد بیشترین تکرار را در بازار داشته است.
بهرامی درباره پیش بینی آینده بازار و کاهش نرخ اجاره بها نیز گفت: در حال حاضر می توان گفت ثبات، اصلی ترین شاخصه بازار است و مالکان تا مشخص نشدن شرایط دقیق آینده بازار تصمیمات جدید نمی گیرند. پیش بینی کاهش نرخ اجاره بها در حال حاضر قدری دشوار است اما باید دید در هفته های آینده که جابه جایی ها افزایش می یابند، روند بازار چگونه خواهد بود. ایمان معصومی، سرمایه گذار و فعال صنعت ساختمان نیز در گفت و گو با «فرصت امروز» انتظار برای تغییر شرایط را اصلی ترین عامل در ثبات فعلی بازار رهن و اجاره دانست و گفت: با توجه به رکودی که در طول سال های گذشته وجود داشته، تنها بخشی از بازار که هنوز به تحرک خود ادامه می دهد، بازار اجاره است. وی ادامه داد: این بازار به دلیل کاهش نرخ تورم توانسته ثباتی نسبی را به دست بیاورد و در کنار دو موضوع برای صاحبان خانه شرایطی را به وجود آورده که چندان سخت گیری نکنند. یکی بحث افزایش تسهیلات بانکی ارائه شده برای خرید خانه است و دیگر بحث اخذ مالیات از خانه های خالی که احتمال افزایش خانه اجاره ای در بازار را به وجود می آورد. در کنار هم قرار دادن این شرایط باعث شده شرایط در بازار ثبات نسبی را تجربه کند. هرچند هنوز خبری از کاهش بها در بازار نیست اما حتی در کاهش نرخ سود بانکی نیز نمی توان انتظار داشت بازار اجاره بها تغییری جدی را تجربه کند.
با عبور از هفته های پایانی شهریور و اوج گرفتن جابه جایی ها شاید زمان آن برسد که پیش بینی رئیس اتحادیه املاک در کاهشی شدن نرخ اجاره بها اجرایی شود اما تا آن زمان یک نکته اهمیت بسیاری دارد و آن حفظ روند فعلی بازار آن هم در شرایطی است که نرخ سود بانکی کاهش یافته است. این امر یک پیام روشن برای سیاست گذاران کلان اقتصادی کشور دارد و آن همراهی بازار مسکن با برنامه های آینده است، برنامه هایی که شاید باز هم به کاهش نرخ سود بینجامد و این بار اتخاذ این تصمیم را بدون نگرانی از تبعات مسکنی عملی کنند.
ارتباط با نویسنده : j.hashemi1992@gmail.com