مال‌ها، راهی برای آشتی با اقتصاد جهان

نمایی از ساخت‌و‌سازهای بزرگ با تعداد طبقات بالا تصویری است که این روزها در گردشی کوتاه در برخی از خیابان‌های اصلی تهران و البته دیگر شهرهای بزرگ کشور به‌طور قابل توجهی قابل رویت است.

ساختمان‌هایی با معماری‌های مدرن و البته جذاب که بناست در طول سال‌های آینده تبدیل به بزرگ‌ترین مراکز اقتصادی کشور شوند.

فرهنگ خرید در فروشگاه‌های بزرگ و زنجیره‌ای این روزها چندمین دهه از حیات خود را در کشورهای توسعه‌یافته پشت سر می‌گذارد. امکان خرید کالاهای با کیفیت با برندهای مشخص، تامین کامل سبدهای خرید خانوار و البته در برخی از نقاط دنیا تخفیف‌هایی که روی قیمت تمام شده خریدها ارائه می‌شود، باعث شده این فروشگاه‌ها در تمام نقاط دنیا طرفداران خاص خود را داشته باشد؛ مال‌هایی که چند سالی از توسعه سریع‌شان در اقتصاد ایران می‌گذرد و البته به نظر می‌رسد در آینده نزدیک به بسیاری از دیگر حوزه‌های اقتصادی نیز کشیده شوند.

ورود فناوری‌های نوین به کشور برای ساخت این واحدهای تجاری از یک سو و البته مدیریت خریدوفروش آنها که با شیوه‌هایی به‌روزتر انجام می‌شود از سوی دیگر به خوبی نشان از تحولاتی دارد که می‌توانند در آینده روی بازار سنتی مسکن ایران نیز اثر بگذارند. هرچند محدودیت تعداد آنها تاکنون باعث شده اگر خبری از تحول باشد نیز شمایی محدود شکل بگیرد اما به نظر می‌رسد با افزایش تعداد آنها در سال‌های آینده تأثیرگذاری‌شان در سطحی کلان افزایش خواهد یافت.

در حاشیه تاثیر‌گذاری این مال‌ها در بازار مسکن، چگونگی مدیریت آنها و تاثیرشان در قیمت واحدهای تجاری امری مهم به حساب می‌آید. افزایش قابل توجه عرضه این واحدها در سال‌های آینده از یک سو می‌تواند به ریزش درصدی از تقاضاهای فعال و کاهش قیمت‌ها بینجامد و از سوی دیگر به افزایش تقاضا برای خرید واحدهای ساخته شده در دل مال‌ها و افزایش قیمت‌ها منجر شود؛ موضوعی که شاید بررسی‌های کارشناسی دقیق و انجام مطالعات لازم بتواند اوضاع آینده آن را به‌طور دقیق مشخص کند، امری که کارشناسان حوزه نیز بر آن تاکید جدی دارند.

نگاه درست، مال‌ها را به فرصت اقتصادی بدل می‌کند

عضو هیات‌مدیره کانون انبوه‌سازان معتقد است افزایش ساخت‌و‌سازها در حوزه فروشگاه‌های بزرگ می‌تواند قیمت تمام شده واحدهای تجاری را کاهش دهد اما هنوز نمی‌توان راجع به مال‌های ساخته شده در کشور اظهارنظر دقیق کرد.

ایرج رهبر در گفت‌وگو با «فرصت امروز» تصریح کرد: بحث ساخت فروشگاه‌های بزرگ در طول سال‌های گذشته در کشور ما رونق زیادی گرفته و از آن رو که توانسته‌اند بخش قابل توجهی از نیازها را در خود تجمیع کنند تا حد زیادی با استقبال مواجه شده‌اند. به گفته وی، در صورتی که این روند در سال‌های آینده نیز ادامه پیدا کند از یک سو در فرهنگ موجود در این عرصه تاثیر خواهد گذاشت و از سوی دیگر می‌تواند به کاهش قیمت واحدهای تجاری به دنبال افزایش عرضه آنها منجر شود. 

عضو هیات‌مدیره کانون انبوه‌سازان اضافه کرد: درباره مال‌ها که بناست با برندهای بین‌المللی و در قالبی خاص طراحی شوند هنوز نمی‌توان به‌طور قطع اظهارنظر کرد. زیرا تعداد آنها در حال حاضر بسیار محدود است و هنوز به سطحی از اثر‌گذاری در اقتصاد کشور نرسیده‌اند.

رهبر با بیان اینکه مدیریت این بازارها نیاز به مطالعات و بررسی‌های کلان دارد، تاکید کرد: به نظر می‌رسد بسیاری از این واحدها که در ایران ساخته شده‌اند، از نظر بررسی‌های دقیق بیشتر تجربی هستند تا با استفاده از اندیشه‌های نوین. از این رو برای مدیریت ضعف‌های موجود در آنها می‌توان به نظرات کارشناسی و تجربه‌های نوین موجود در این عرصه تکیه کرد.

محمد علی پورشیرازی، کارشناس بازار مسکن نیز در گفت‌وگو با «فرصت امروز»، به مزایای قابل توجه فروشگاه‌های بزرگ پرداخت و تاکید کرد: تجمیع تمام نیازهای خانوار در یک مجموعه و کاهش قیمت‌ها توانسته در بسیاری از کشورها تاثیراتی جدی از خود باقی بگذارد، به‌طور مثال در کشوری مانند فرانسه فروشگاه‌های بزرگ قدمتی بیش از 100سال و اهمیتی جدی دارند. به اعتقاد وی، بررسی جایگاه این فروشگاه‌ها بسته به شرایط و اوضاع اقتصادی متفاوت است و برای اظهار نظر دقیق درباره این تجربه‌ها در ایران باید فکری جدی کرد.

پورشیرازی درباره احتمال اثر‌گذاری مال‌ها بر بازار مسکن نیز تصریح کرد: با توجه به ماهیت متفاوتی که این دو حوزه با یکدیگر دارند، نمی‌توان به‌طور دقیق درباره اوضاع و شرایط آنها اظهار نظر کرد. بازار مسکن شرایطی مجزا و متفاوت دارد و اگر بناست تاثیراتی از شرایط نوین جهان بپذیرد بیشتر تحت تاثیر عوامل داخلی خواهد بود.

هرچند با توجه به نهایی نشدن بسیاری از طرح‌های مربوط به ساخت فروشگاه و مال‌های بزرگ در کشور هنوز نمی‌توان درباره شرایط آنها و آینده‌ای که بازارهای اقتصادی کشور تزریق خواهند کرد حرفی دقیق زد اما به نظر می‌رسد آمادگی برای آینده امری غیر‌قابل چشم‌پوشی است. اقتصاد ایران این روزها خود را آماده می‌کند تا پس از مدتی طولانی بار دیگر با اقتصاد جهانی آشتی کند و در این راه وارد کردن بسترهای مربوط به این آشتی قطعی خواهد بود، بسترهایی که شاید فروشگاه‌های بزرگ و بین‌المللی بخشی مهم از آن باشند.

ارتباط با نویسنده : j.hashemi1992@gmail.com