به گفته ولی الله سیف سال 95 سال حساسی برای اقتصاد کشور است، اما چرا رئیس کل بانک مرکزی این سال را در جمع تولیدکنندگان، دارای حساسیتی ویژه میخواند؟
از یک سو به گفته وزیر اقتصاد، دولت ریشههای تورم را خشکانده است و از سوی دیگر تحولات پسابرجامی (اگر نیمه پر لیوان را ببینیم) زمینه را هموارتر از پیش کرده است. شرایط اکنون اقتصاد ایران را میتوان به ماشین فرسودهای تعبیر کرد که پس از تعمیری اساسی در تعمیرگاه، اکنون آماده استارتزدن و روشن شدن است. تعمیر عیوب زاینده تورم 40درصدی، ساماندهی بازار پرنوسان ارز، مهار بازی صرافان و کنترل لااقل بخشی از موسسات مالی و اعتباری تأثیرگذار در بیانظباطی بازار پولی مانند مؤسسه میزان و ثامنالحجج از جمله اقدامات دولت در تعمیر اقتصاد فرسوده ایران است. اگر چه هنوز نظام بانکی که به مثابه باک بنزین خودرو اقتصاد عمل میکند همچنان نشتی داشته و تنها با 50درصد منابع خود به بخش تولید سوخترسانی میکند.
ولی لااقل دولت تلاش کرده است روند استقراض از بانک مرکزی را کاهش دهد، اما با همه تلاشهای صورت گرفته، نتوانسته است بانکها را از هزارتوی گمکننده مطالبات معوق بیرون کشد و راهکار مناسبی برای وصول معوقات بیابد. دولت امیدوار است با ایجاد رونق به خصوص در بازار مسکن بخشی از داراییهای منجمد بانکها به چرخه تولید بازگردد و به این ترتیب شرایطی رقم بخورد که کمبود منابع بانکها برای حداقل نیم دهه به تعویق افتد و بانکها نفسی تازه کرده و توان تسهیلات دهی خود را باز یابند.
بنابراین انتظار میرود که دولت دستور روشن شدن خودروی اقتصاد را بهزودی صادر کند. تورم 8.7درصدی نقطهای است که همه نگرانیهای دولت را در مورد انعطاف در انبساط پولی پوشش میدهد و هرگونه دغدغهای را از ناحیه تنگناهای تورمی برطرف میکند. دولت در این مرحله باید دستور باز شدن شیرهای نقدینگی را صادر کند تا به این ترتیب نقدینگی وارد شریانهای رکودزدای اقتصاد شود. البته تزریق نقدینگی با خود تورم به دنبال دارد اما حتی در صورتگذار تورم به 12 تا 13 درصد اتفاق غیرقابل کنترلی در اقتصاد رخ نخواهد داد و اقتصاد میتواند با خیال راحت رکود را پشت سر بگذارد و بانکها با خارج شدن برخی از داراییشان از وضعیت انجماد، قادر به تنفس خواهند شد.
اگرچه آنگونه که طیب نیا از رونق دوباره 7هزار واحد تولیدی با کمک بانکها خبر داده است باید گفت، مدتی است که دولت دستور روشن شدن موتور اقتصاد را صادر کرده است، اما اتفاق مهم در این زمینه زمانی رخ خواهد داد که دولت علاوه بر تقویت تولید بتواند مصرفکننده را هم به میدان بکشاند. شاید طرح کارتهای اعتباری خرید کالا با همین هدف صورت گرفته باشد؛ کارتهایی که بناست بهزودی وارد چرخه بانکها شوند و مصرفکنندگان نه در قبال فاکتورهای صوری که براساس خریدهای واقعی (خواه کالای ایرانی، خواه وارداتی) از این تسهیلات استفاده خواهند کرد. بنابراین با توجه به این موضوع سخن سیف درباره «سال حساس 95» را میتوان اینگونه رمز گشایی کرد که با وجود گذشت تقریبی شش ماه از این سال حساس باید چشم به راه اتفاقاتی مهم در شش ماهه دوم بود.
ارتباط با نویسنده : asgharghasemii@gmail.com