از مدتها پیش ادغام خودروسازان کوچک توسط دولت مطرح شده است و ظاهرا وزارت صنعت، معدن و تجارت عزم خود را جزم کرده که خودروسازان را با یکدیگر ادغام کند تا در پی این اقدام تیراژ تولید به مرز اقتصادی برسد. شاید بهتر باشد نگاهی به خودروسازان بزرگ دنیا داشته باشیم. در تمام کشورهای پیشرفته خودروسازان دو گروه هستند؛ به عنوان مثال در کشور کرهجنوبی «هیوندا» و «کیاموتورز» و در کشور فرانسه «پژو» و «سیتروئن» دو گروه خودروسازی بزرگ هستند.
در کشورهای پیشرفته خودروسازان سعی کردند همافزایی کنند و رقابت آنها با یکدیگر در خارج از کشور است، نه در داخل. اما خودروسازان کشور ما در داخل رقابت ایجاد کردند به عنوان مثال امتیازات مشابهی را ایرانخودرو و سایپا گرفتهاند و این اقدامات اصلا معنا ندارد. اگر خودروسازی در کشور ما دو قطب یا سه قطب شود، اشکالی ندارد البته مشروط بر اینکه با یکدیگر رقابت کرده، کیفیت را افزایش و قیمت تمام شده را کاهش دهند.
بنابراین ادغام خودروسازان کوچک از جهتی باید افزایش کیفیت و بهرهوری را به دنبال داشته باشد. البته برای این اقدام باید کارشناسی لازم انجام شود و اگر تبدیل به دو قطب یا سه قطب بزرگ خودروسازی شویم، رقابت ایجاد میشود. در عین حال هماکنون اکثر خودروسازان کوچک واردکنندهاند و تولیدکننده نیستند و موجب میشوند کالاهای چینی فاقد کیفیت وارد کشور شده که به نوبه خود باعث بیکاری جوانان و کاهش فرصتهای شغلی میشود.
به عبارت دیگر اگر استراتژی مناسب در توسعه صنعت خودرو تدوین شود میتواند به ادغام موفقیتآمیز خودروسازان کوچک و حصول نتایج موثر و مفید منجر شود. به هر حال با توجه به وجود قطعهسازان خوب در کشور، اگر ادغام خودروسازان کوچک انجام شود تولید روز به روز افزایش مییابد.
ادغام خودروسازان کوچک موجب مشترک شدن هزینههای تحقیق و توسعه و کاهش هزینههای این شرکتها میشود. البته همانطور که گفتم باید مطالعات و کارشناسی لازم انجام شود، اما در کشور ما متاسفانه مطالعات خوبی در مورد استراتژی توسعه خودرو انجام نشده است. تجربه دنیا در این رابطه، تجربه خوبی است اما باید در کشور مطالعات بیشتری انجام شود، خودروهای ما از نظر کیفی، کیفیت لازم را ندارند و باید در مورد تحقیق و توسعه کار بیشتری انجام شود و نیاز است که خودروسازان روز به روز بزرگتر شوند. بنابراین امیدوارم در این راستا تجربه سایر کشورهای دنیا لحاظ شده و یک کار موفق و خوبی انجام شود.
برای ادغام موفقیتآمیز خودروسازان کوچک، ادغام قطعهسازان هم ضروری است و در عین حال باید خصوصیسازی نیز با جدیت بیشتری انجام شود. اشکالی که در خودروسازی داریم، این است که هنوز دخالت دولت را شاهد هستیم و نمونهای از آن در انتصاب مدیرعامل و هیات مدیره شرکتهای خودروسازی است. باید به سمت خصوصیسازی درست برویم.
در حال حاضر دنیا در صنعت خودروسازی، خصوصی سازی را به نحو شایستهای اجرا میکند ولی متاسفانه این اصل هنوز در کشور ما درست اجرا نمیشود. باید تمام جوانب در اجرای اصل 44 لحاظ شود. اینکه یک قسمت را درست کنیم و به قسمت دیگر دست نزنیم، ما را به نتیجه نمیرساند. در کنار اقداماتی که انجام میشود خصوصیسازی باید به نحو واقعی صورت بگیرد که هم کیفیت افزایش یافته و هم قیمت تمام شده کاهش یابد، در این صورت ادغام خودروسازان کوچک نیز با حصول نتایج صحیح انجام میشود.
* عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس