سقوط قیمت نفت همچنان ادامه دارد؛ سقوطی که ارزش این محصول را در بازارهای جهانی به پایینترین میزان آن از سال 2009 میلادی به این سو رسانده است. در این میان رکوردشکنی عراق و روسیه در تولید نفت خام نوید این را میدهد که نفت مازاد که در سال گذشته میلادی نقش بسیار پررنگی در کاهش ارزش نفت در بازارهای جهانی داشت در سال جدید نیز همچنان در بازار یکهتازی خواهد کرد.
طبق اعلام وزارت نفت عراق این کشور که هماکنون دومین تولیدکننده نفت خام در میان کشورهای عضو اوپک بهشمار میرود در حال برنامهریزی برای افزایش تولید نفتخام است. روسیه نیز براساس اطلاعات ارائه شده توسط وزارت انرژی این کشور با تولید روزانه 10 میلیون و 667 هزار بشکه نفت خام در ماه دسامبر رکورد تولید روزانه خود را پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق شکست. این افزایش حجم صادرات سبب شد تا ارزش معاملات آتی نفت پس از کاهش 1/5 درصدی در هفته گذشته در معاملات امروز در لندن 1/2 درصد دیگر نیز کاهش یابد.
تولید و عرضه نفت شیل توسط شرکتهای نفتی آمریکایی به بازار و تصمیم اوپک مبنی بر عدم کاهش تولید در پاسخ به عرضه نفت شیل آمریکا و کسب سهم بیشتر از بازار سبب شد تا ارزش شاخص نفتی برنت با 48 درصد کاهش در سال گذشته میلادی به پایینترین قیمت خود در پنج و نیم سال اخیر برسد. گفتنی است براساس نظرسنجیهای صورت گرفته توسط خبرگزاری بلومبرگ 12 کشور عضو اوپک که حدود 40 درصد نفت جهان را تولید میکنند به مدت هفت ماه متوالی بالاتر از سقف تعیین شده توسط این سازمان در سال گذشته میلادی نفت خام تولید کردهاند.
در همین رابطه کارشناسان نیز معتقدند که افزایش تولید، کاهش تقاضا و افزایش ارزش دلار عناصری هستند که بر قیمت نفت در بازارهای جهانی تاثیرگذارند. تحلیلگران معتقدند با توجه به افزایش تولید از سوی عراق و روسیه انتظارات برای افزایش نفت خام مازاد در بازار افزایش یافته است. در راستای کاهش قیمتها در بازار و در معاملات بازار لندن، شاخص نفتی برنت دریای شمال برای تحویل در ماه فوریه با یک دلار و 17 سنت کاهش به 55دلار و 25 سنت در هر بشکه رسید. گفتنی است قراردادهای مربوط به معاملات آتی برنت در روز دوم ژانویه سال جاری میلادی با 91 سنت کاهش به 52 دلار و 42 سنت در هر بشکه رسید که پایینترین قیمت این محصول از سال 2009 تاکنون است. لازم به ذکر است که ارزش این شاخص اروپایی در حال حاضر و در مقایسه با شاخص نفتی وست تگزاس اینترمدیت آمریکا 3 دلار و 73 سنت بیشتر است.
شاخص نفتی وست تگزاس اینترمدیت برای تحویل در ماه فوریه با کاهش یک دلار و 29 سنت به قیمت 51 دلار و 40 سنت در بورس معاملات الکترونیکی نیویورک معامله شد. گفتنی است این شاخص نفتی آمریکایی نیز در روز دوم ژانویه سال جاری میلادی با 58 سنت کاهش به 52 دلار و 69 سنت در هر بشکه رسید که این میزان کمترین ارزش این شاخص از ماه آوریل سال 2009 میلادی تاکنون بوده است.
در ادامه روند افزایش تولید عراق، آسیم جهاد سخنگوی وزارت نفت این کشور در بغداد اعلام کرد که کشورش قصد دارد تا حجم صادرات نفت خام خود را به سه میلیون و 300 هزار بشکه در روز برساند. طبق اطلاعات ارائه شده از سوی جهاد بغداد در ماه دسامبر سال گذشته روزانه دومیلیون و 940 هزار بشکه نفت خام تولید کرده که این میزان بالاترین حجم تولید نفت از سال 1980 میلادی تاکنون است. به عقیده کارشناسان و فعالان بازار توافق بغداد و اقلیم کردستان بر سر صادرات نفتخام این کشور از طریق ترکیه پس از اختلاف نظر طولانی بین دوطرف در مورد چگونگی صادرات این محصول عمدهترین دلیل افزایش تولید نفت خام در عراق به شمار میرود.
در همین حین عربستان سعودی بزرگترین تولیدکننده نفت خام در جهان که پیشتر اقداماتش در زمینه تولید نفت خام مورد انتقاد برخی از اعضای اوپک قرار گرفته است به نظر میرسد قصد دارد با کاهش تخفیفهایی که از سوی مقامات این کشور برای خریداران نفت این کشور برای تحویل در ماه فوریه در نظر گرفته شده بود به اخبار مربوط به افزایش احتمالی تقاضا برای نفت خام پس از کاهش 50 درصدی قیمت این محصول در سال گذشته میلادی واکنش نشان دهد.
لازم به یادآوری است که ریاض برای حفظ سهمش از بازار و کسب سهم بیشتر بالاترین حجم تخفیف در 14 سال اخیر را برای مشتریان نفت سبک این کشور در ماه ژانویه سال جاری درنظر گرفته بود. به دنبال اقدام عربستان در زمینه ارائه تخفیف ایران، عراق و کویت نیز از این الگو پیروی کردند که این موضوع نشاندهنده این موضوع است که تولیدکنندگان نفت در خاورمیانه در پی افزایش عرضه نفت خام از آمریکای شمالی، آمریکای لاتین و همچنین شمال آفریقا و روسیه به دنبال حفظ سهم خود از بازار هستند.
در رابطه با وضعیت بازار و قیمت نفت، سنفورد برنستاین محقق بازار معتقد است که شاخص نفتی برنت دریای شمال بالاخره افزایش قیمت را در سال جاری میلادی تجربه خواهد کرد و به قیمت 80 دلار در هر بشکه معامله خواهد شد که این میزان کمتر از پیشبینی قبلی بود که قیمت این شاخص را در سال 2015 میلادی 104 دلار تخمین زده بود. برنستاین همچنین با تصحیح پیشبینی قبلی خود در مورد قیمت نفت در سال 2016 میلادی قیمت آن را از 109 دلار به 90 دلار در هر بشکه کاهش داد.
نیکولاس مادورو، رییسجمهور ونزوئلا با اعلام سفرش به چین در تلویزیون رسمی این کشور در روز یکشنبه و بازدید از دیگر کشورهای عضو اوپک به منظور گفتوگو در زمینه گسترش روابط اقتصادی با پکن و تعیین یک استراتژی کارآمد برای قیمتگذاری نفت خام در بازار راهی این کشورها خواهد شد. مادورو که کشورش از رکود اقتصادی رنج میبرد با کاهش قیمت نفت و تولید ناخالص ملی این کشور رو به رو بوده و به منظور خارج ساختن کشورش از وضعیت فعلی عازم این سفر خواهد شد.
دیدار با ژی جین پینگ، رییسجمهور چین مهمترین برنامه مادورو خواهد بود که به دنبال کاهش درآمدهای کشورش ناچار شده تا تمامی طرحهای سرمایهگذاری در اقتصاد این کشور را مورد بازبینی قرار داده و به دنبال راههای جدیدی برای به دست آوردن ارز خارجی باشد.