دستاوردهای شروع مجدد سرمایه گذاری کشتیرانی هند با ایران بررسی می شود / فرصت های اقتصادی برابر در پی احیای یک شراکت

کاهش اخیر تحریم های بین المللی بر ایران، راه را برای احیای مجدد شراکت تجاری 40 ساله کشتیرانی مشترک ایران و هند هموار کرده است. شرکت ملی کشتیرانی هند که از سال 2012 به دلیل فشار تحریم ها به همکاری اش با شرکت های ایرانی پایان داده بود، دوباره قصد دارد شراکت خود را با جمهوری اسلامی ایران آغاز کند. این شرکت که سال گذشته 5 میلیارد دلار ضرر مالی داشته، در تلاش است برای عبور از بحران اقتصادی، دوباره بعد از چهار سال، سرمایه گذاری مشترک با شرکت های ایرانی را از سر گیرد.

جوینت ونچر دو شرکت کشتیرانی به دلیل تحریم های بین المللی که علیه ایران وضع شده بود سال ها غیرفعال مانده بود، اما اکنون برای کاوش فرصت های تجاری جدید در منطقه، فعال شده و به دنبال احیای دوباره روابط تجاری خود با ایران است تا جغرافیای جدیدی را برای فعالیت های تجاری خود ایجاد کند، اما برقراری دوباره این روابط تجاری برای ایران و هند به عنوان دو طرف قرارداد کشتیرانی چه دستاورد هایی به دنبال دارد؟ حال از آنجایی که ایران به عنوان دومین صادرکننده بزرگ نفت در منطقه است، آیا احیای این شراکت قدیمی میان دو کشور برای ایران سودآور خواهد بود؟

«فرصت امروز» در این گزارش به بررسی دستاوردهای شروع مجدد روابط تجاری کشتیرانی هند با ایران پرداخته است.

***

هاشم حاج علی اکبری:

راه های دریایی ایمن خواهد شد

هاشم حاج علی اکبری، عضو اتاق بازرگانی ایران و بازرس اتاق مشترک ایران و هند، معتقد است با شروع مجدد شراکت کشتیرانی ایران و هند با توجه به تجارت 40 ساله این رابطه تجاری، امیدی در بخش حمل و نقل دریایی کشور ایجاد خواهد شد.

برقراری دوباره روابط تجاری ایران و هند به عنوان دو طرف قرارداد کشتیرانی چه دستاورد هایی را برای هر دو کشور به دنبال دارد؟

در حال حاضر با رفع تحریم های بین المللی شرکای تجاری کشور مایل به شروع مجدد شراکت هستند که یکی از این شرکا شرکت کشتیرانی هند است که اخیرا مذاکراتی را در این خصوص با ایران انجام داده است، بدون  شک اگر این روابط از سرگرفته شود، امید و تحول را در تجارت حمل و نقلی و بخش صادرات ایران شاهد خواهیم بود، چراکه این امر سبب می شود تجار با فضای ایمن و اطمینان بخشی که در راه های دریایی ایران ایجاد شده به تجارت با ما روی آورند و این بخش اقتصادی را توسعه بخشند.

همچنین این امر موجب توسعه مسیر های حمل و نقل، سهولت در حمل و نقل دریایی، اطمینان بخشی و کاهش هزینه های جابه جایی کالا می شود. همچنین این امر نه تنها برای تجار هندی و ایرانی مؤثر است، بلکه کشورهای دیگر نیز از این موضوع بهره می برند و کشتی های اروپایی ها برای حمل و نقل بارهای خود از کریدور هند و ایران استفاده می کنند و این امر می تواند بسیار مؤثر برای صادرات ایران و کشورهای همجوار باشد.

سابقه سرمایه گذاری های مشترک کشتیرانی هند و ایران چگونه بود، از سر گیری این روابط برای ایران چه مزایایی دارد و در چه حوزه هایی برای کشورمان کمک کننده است؟

سابق بر این حمل کالاهای ایران به کشورهای دیگر آسان تر بود و زمان و هزینه کمتری برای جابه جایی صرف می شد. بنابراین اگر این شراکت قدیمی دوباره از سر گرفته شود، می توان گفت با کاهش زمان و هزینه حمل و نقل در صادرات و واردات، سود قابل توجهی نصیب تجار می شود، بنابراین برای دستیابی به موفقیت های دوجانبه باید برنامه ریزی و استراتژی تعریف شده  ای را در آینده ترتیب داد.

البته این امر را نباید فراموش کرد که هندوستان در زمان تحریم از لحاظ اقتصادی به ایران کمک کرد، اما از نظر تحویل دادن کشتی های ما مقداری ناهماهنگی و بی نظمی ایجاد کرد و چالش هایی را برای ما به وجود آورد که دست اندرکاران بخش خصوصی باید برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی در آینده اهداف قرارداد های خود را براساس استراتژی برد- برد و مساوی تعریف کنند.

عده ای از کارشناسان معتقدند کشور هندوستان می تواند جایگزین مناسبی برای سایر شرکای تجاری ایران، مانند چین باشد تحلیل شما از این موضوع چیست؟

بله، ممکن است هند جایگزین مناسبی برای چین باشد اما این را نباید از یاد برد که هند نیز مانند چین در زمان تحریم ها سوءاستفاده های اقتصادی را علیه ایران انجام و قیمت گذاری هایی را برای مراودات تجاری ما قرار داد که با قیمت های جهانی متفاوت بود ولی با این حال ضرر های آن بهتر از رابطه با چین بود.

با این حال هند می تواند شریک تجاری بهتری برای ایران و جایگزین مناسبی برای چین باشد؛ در هر صورت از سرگیری این روابط تجاری هم برای ایران و هم برای سایر کشور ها مطلوب بوده است و با کاهش هزینه و زمان در نقل و انتقال و اطمینان بخشی به راه های دریایی، نفع اقتصادی و تجاری نصیب هر دو کشور خواهد شد.

***

مرتضی لطفی:

فرصت اقتصادی برد- برد نتیجه شراکت ایران و هند

مرتضی لطفی، عضو اتاق بازرگانی ایران در بخش حمل و نقل، معتقد است سال گذشته کشتیرانی ایران نیز در زمان تحریم ها سود قابل توجهی از صادرات نفتی به دست آورد، چراکه ایران به عنوان یک مرکز و کریدور دریایی مناسب در منطقه به شمار می رود بنابراین برقراری رابطه کشتیرانی هند با ایران تنها توجیه اقتصادی برای هند ندارد، بلکه سودها دوجانبه خواهند بود.

هم اکنون با وجود رفع برخی تحریم های بین المللی، عده ای از شرکای تجاری ایران همانند شرکت کشتیرانی هند تمایل به شراکت با ایران دارند، آیا این شراکت برای هر دو طرف منفعت دارد؟

اگر تمام شرایط تفاهــمنامه برجـام اجرایی می شد شرایط و بستر مناسب تری برای مراودات فراهم می شــد، چراکــه متأســـفانه بعضـی کشورها کماکان با خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در حوزه دریایی همکاری مناسبی انجام نمی دهند، البته با این حال برخی شرکای قدیمی مثل هند مذاکراتی را جهت استفاده از شناورها و پرچم جمهوری اسلامی ایران در مراودات و گذرگاه های دریایی انجام داده اند تا همپوشانی لازم در زمینه مبادلات دریایی به اعتبار ظرفیت های دریایی دو کشور صورت گیرد.

کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نیز که سهام آن متعلق به شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی است قبل از برجام نیز به منظور توسعه ظرفیت حمل و نقل، توسعه خطوط و دفاتر ریلی اقداماتی را انجام داده بود که پیش بینی می شود ارتباط با خطوط کشتیرانی بین المللی هندوستان نیز بتواند اثر بسیار خوبی هم از نظر توسعه و هم ظرفیت های موجود در مراودات بین المللی داشته باشد و سایر کشتیرانی ها نیز بتوانند از ظرفیت های کریدوری برای تردد استفاده کنند.

به منظور بهره بری بیشتر از این فرصت تجاری، احیای این شراکت قدیمی باید در چه حوزه هایی باشد؟

البته این نوید داده می شود که مذاکرات انجام شده کشتیرانی ایران و هند هم در زمینه توسعه خطوط نفتکش ها و هم کشتیرانی دریایی جمهوری اسلامی به لحاظ افزایش ظرفیت های موجود است، همچنین در ارتباط با نوسازی ناوگان ها درخواست هایی شده است که بخشی از آن منجر به قرارداد و خرید شده و بخشی که مربوط به کانتینر جابه جایی کالا و حتی نفتکش هاست در حال مذاکره است و در کل با این رویه ظرفیت مناسبی در حوزه حمل و نقل خلیج فارس ایجاد شده است.

ایران به عنوان صادرکننده بزرگ نفت درمنطقه است، آیا احیای این شراکت قدیمی برای دو کشور سودآور است یا تنها هندی ها از این فرصت شراکت سود خواهند برد؟

اساساً ناوگان حمل و نقل دریایی نفت ایران به عنوان یک مزیت در سرعت بخشی انتقال و گستردگی تأمین نیاز مصرف کنندگان منطقه قرار دارد که خوشبختانه وزارت نفت نیز از این ظرفیت به خوبی استفاده می کند و حتی در تحریم نیز، سال گذشته سود قابل توجهی از صادرات نفتی کسب شد، بنابراین برقراری این رابطه نه تنها برای هند توجیه اقتصادی دارد، بلکه برای ایران به عنوان یک مرکز دریایی مناسب در منطقه هم سودآور خواهد بود و برقراری این رابطه می تواند منافع خوبی را برای هر دو کشور به ارمغان آورد.

***

مهدی پورقاضی:

صرفه جویی در زمان و هزینه تجارت های دریایی

مهدی پورقاضی، عضو اتاق بازرگانی ایران در بخش حمل و نقل معتقد است در هر رابطه تجاری که میان ایران و سایر کشورها صورت  می گیرد، برنامه و استراتژی خاصی حاکم است و همواره برای دو طرف سودآور خواهد بود که روابط تجاری ایران و هند نیز از همین رویه پیروی می کند.

در حال حاضر با وجود رفع تحریم های بین المللی، شرکای تجاری ایران همانند شرکت کشتیرانی هند مایل به برقراری روابط خود هستند، دستاورد این شراکت برای دو طرف چیست؟

برقراری دوباره روابط تجاری خط کشتیرانی هند و ایران باعث می شود در زمان و هزینه تجارت های دریایی صرفه جویی شود و نظم و قانون دوباره ای بر خط حمل و نقل تجاری این دو کشور برقرار شود.

همچنین با برقراری این شراکت تجاری 40 ساله می توان گفت قیمت تمام شده حمل کاهش می یابد و با مجموعه پایین آمدن قیمت ها و برقراری نظم در این خط حمل و نقل و همچنین با کوتاه شدن زمان تحویل کالاهای این دو کشور و افزایش حجم مراودات اقتصادی هند و ایران بخش های اقتصادی این دو کشور قوی خواهد شد بنابراین در مجموع این رابطه به نفع اقتصاد هر دو کشور خواهد بود و این یک امر مثبت است.

برخی کارشناسان معتقدند برقراری روابط ایران با شرکای قدیم به خصوص هند بیشتر برای کشورهای مقابل سودآور است تا ایران، تحلیل شما از این موضوع چیست؟

نه این گونه نیست، در روابط تجاری که میان ایران و سایر کشورها صورت  گیرد برنامه و استراتژی خاصی حاکم است و همواره برای دو طرف سودآور خواهد بود که روابط تجاری ایران و هند نیز از همین رویه پیروی می کند.

ما باید همکاری های مشترک خود را در زمینه حمل و نقل با کشورهای همجوار بالا ببریم، چرا که این امر سبب می شود هزینه تولید، نقل و انتقال کالا کاهش پیدا  کند و همین امر منجر به خروج از رکود زودتر کشور خواهد شد، همچنین سایر کشور ها مثل هند نیز می توانند از مزایای معامله با ایران استفاده کنند که یکی از مزایای بخش تولید ما این است که هزینه انرژی و تولید در کشورمان کمتر است و این امر برای سایر کشور ها سودآور خواهد بود.

در روابط های تجاری زمانی که یک طرف بیشتر سود ببرد، این روابط ناپایدار خواهد بود و منجر به قطع رابطه می شود. زمانی روابط های تجاری- اقتصادی پایدار می شود که براساس سیاست برد- برد تصمیم گرفته شود و طرفین در آن ذی نفع باشند و به منظور تداوم این شراکت همکاری های سودآوری را انجام دهند، بنابراین راه اندازی دوباره خط کشتیرانی ایران و هند به نفع دوطرف خواهد بود.