چین كه با كمبود نیروی كار مواجه است، ماه گذشته قانون تكفرزندی را در این كشور بعد از دههها لغو كرد و حالا تمام زوجها در این كشور میتوانند دو فرزند داشته باشند. قانون تكفرزندی اثرات عمیقی بر جامعه چین داشته و حالا لغو آن، بیشتر از اینكه در آینده یك اتفاق اقتصادی باشد، یك اتفاق اجتماعی است. دولت میگوید كه 90میلیون زن، كه نیمی از آنها در دهه پنجم زندگی خود هستند، تحت تاثیر این قانون جدید قرار میگیرند. این قانون هنوز توسط كنگره خلق چین تصویب نشده است.
هرچند بیشتر خانوادههای چینی از این قانون استقبال میكنند، شرایطی كه زنان با آن مواجه خواهند شد، متفاوت است. برای بسیاری از زنان چینی، بزرگترین مشكل خارج از خانواده و در محیط كار وجود دارد. بسیاری از كارفرمایان چینی شدیدا با بارداری كاركنان زن خود مخالف هستند و زنان در ابتدای استخدام با هشدارهای جدی از سوی كارفرمایان مواجهند كه از كاركنان خانم میخواهند باردار نشوند.
شركتهای خصوصی در این زمینه از خود مدارای بیشتری نشان میدهند اما در شركتهای متعلق به دولت، خطر اخراج زنانی را تهدید میكند كه مایل هستند برای بار دوم بچهدار شوند. حتی در شركتهای خصوصی هم جو علیه باردارشدن زنان است. همین باعث شده فعالان حقوق بشر هشدار بدهند كه شرایط كاری زنان در شركتهای دولتی و خصوصی، میتواند روی تصمیم آنها برای بچهدار شدن دوباره تاثیر منفی بگذارد.
وانگ پئیان، سخنگوی كمیسیون برنامهریزی سلامتی ملی و خانواده این طور در این باره هشدار داده است: «مشكلات زنان در راه استخدام بیشتر خواهد شد و شكاف جنسیتی در محیطهای كاری احتمالا بیشتر خواهد شد.» او از تشكیل یك كمیته ویژه برای مقابله با این مشكل خبر داده اما به نظر میرسد كه این مشكل، به این راحتیها برطرف نشده است. علاوه بر آن، فرهنگ ریشهداری در چین وجود دارد كه با تعدد افراد خانواده مشكل دارد. بسیاری از چینیهایی كه توانستهاند قوانین مربوط به تكفرزندی را دور بزنند در تلاشی جدی، داشتن خواهر یا برادر را در جامعه مخفی نگه میدارند.
همین فرهنگ باعث شد تا قانونی نانوشته بین مردم چین علیه بارداری مجدد ایجاد شود. در موارد زیادی كه زنان برای بار دوم باردار میشوند، راهحل نهایی سقط جنین بوده است. این البته تنها راه نبوده است. در قانون فعلی تكفرزندی، خانوادههایی كه قدرت مالی داشته باشند، میتوانند با پرداخت جریمهای بین 15هزار تا 30هزار دلار از دولت اجازه بگیرند كه فرزند دوم داشته باشند.
قانون جدید شاید برای مادران جوان در وقت مناسبی اعلام شده باشد، اما مادرانی كه پا به سن گذاشتهاند، عملا نمیتوانند به فرزند دوم امیدوار باشند. لو جیهو متخصص امور جمعیتی از دانشگاه پكن هشدار داده، بخش زیادی از مادرانی را كه میخواهند بچهدوم داشته باشند زنانی هستند كه در دهه 70 میلادی متولد شدهاند و همین میتواند نوازادن آنها را به خاطر سن بالای مادرشان با ریسك زیادی در بدو تولد مواجه كند. این خطرات، با وجود قانون جدید، شانس مادر شدن را از زنان زیادی در چین میگیرد و تاثیر زیادی روی نوزادان متولد شده در سالهای بعدی خواهد داشت.
منبع: واشنگتن پست