براساس آمارهای موجود حدود ۱۵ هزار کارتنخواب و بیخانمان در تهران وجود دارد که ۱۵ درصد آنها را زنان بیخانمان تشکیل میدهند. در بین افراد بیخانمان از همه گروههای سنی از ۱۸ سال گرفته تا بیش از ۹۰ سال مشاهده میشود اما بیشتر افراد بیخانمان در گروه سنی ۳۵ تا ۴۰ سال هستند. کارتنخوابها تقریبا در تمام مناطق پایتخت حضور دارند، اما تجمع آنها بیشتر در نقاط بیدفاع شهری مشاهده میشود و در برخی نقاط شهر مانند دروازه غار، فرحزاد و خاک سفید این افراد بیشتر حضور دارند. همچنین برخی از بوستانهای شهر نیز محل تجمع افراد بیخانمان شده است. آمارها نشان میدهد، ۸۰ درصد از کارتنخوابها معتاد هستند و در واقع علت بیخانمان شدن این افراد همان اعتیاد بوده است. فقر، اختلافات و مشکلات خانوادگی نیز از دیگر عوامل شایع در بیخانمان شدن این افراد است.
به گفته رضا جهانگیریفر، معاون توسعه و خدمات اجتماعی سازمان رفاه، خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران، در حال حاضر سه مرکز نگهداری از افراد بیخانمان در تهران وجود دارد که این مراکز در تمام طول سال به کارتنخوابها خدماترسانی میکنند. علاوه بر این مراکز اصلی و دائمی امسال در فصل پاییز و زمستان، مددسراهای اضطراری در مناطق مختلف شهر ایجاد میشود که پیشبینی شده هریک از این مددسراها ظرفیت پذیرش ۵۰ بیخانمان را داشته باشند.
غلامرضا انصاری، عضو شورای شهر تهران در این باره میگوید: ساماندهی کارتنخوابهای شهر تهران ضرورت دارد، البته شورای شهر از این فعالیت شهرداری استقبال کرده و موافق ساماندهی این افراد است، اما نباید با کارتنخوابها برخوردهای خشن صورت گیرد و در طول فعالیت گرمخانهها باید برنامههای آموزشی انجام شود. ساماندهی مقطعی کارتنخوابها توسط شهرداری بهعنوان مسکن کار خوبی است، اما این معضل باید بهصورت ریشهای حل شود و با یکپارچهسازی مدیریت شهری کارها را باید سامان داد. در واقع، ساماندهی کارتنخوابها وظیفه سازمان بهزیستی است که باید کار را انجام دهد، اما به دلیل مشکل مدیریتی و کمبود اعتبار تاکنون اقدامات جدی انجام نشده و اگر هم انجام شده، مقطعی بوده است.
انصاری، بر ضرورت انجام برنامه جامع برای ساماندهی کارتنخوابها تاکید میکند و میگوید: در واقع، باید اقدامات جامعی درباره اقامت کوتاهمدت، محل خواب و خوراک این افراد تهیه و اجرا شود. البته پیش از این با معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران صحبتهایی درباره کارتنخوابها شده و ما خواستار اجرای برنامه کاملتری در این راستا هستیم.