زنان در بازار کار برزیل / سهم خواهی زنان از مشاغل دولتی

برای آدرینانا گراکینو، ترک زندگی که رفتارهای خشونت آمیز همسر باعث آن شده بود؛ یعنی از دست دادن حضانت فرزندان و نداشتن شغل و مسکن. اما حالا او در شرکت غیردولتی Mão na Massa کارگر ساختمانی است.

از 94 زنی که دوره خود را در دو سال اول پس از تأسیس این شرکت در سال 2007 تمام کردند، حالا دوسوم شان در این صنعت مشغول به کار شده اند. درآمد متوسط این زنان از تنها 21 دلار قبل از پیوستن به این شرکت اکنون به 631 دلار رسیده است.

خانم گراکینو که حالا بسیار به داشتن شغل خوب، مسکن و بازگرداندن فرزندانش امیدوار است، یکی از زنانی است که زندگی شان دچار تحولات زیادی شده است. در سال 1960 تنها 17 درصد زنان برزیلی سر کار می رفتند که در میان کشورهای آمریکای لاتین رقم بسیار کمی بود.

اما حالا دوسوم زنان برزیلی شغل خارج از خانه دارند و یکی از بالاترین آمار اشتغال زنان آمریکای جنوبی در برزیل ثبت شده است. در سال 1960 زنان برزیلی هرکدام به طور متوسط 6 فرزند داشتند، اما حالا این آمار به 1/9 رسیده که از تمام کشورهای آمریکای لاتین به جز کوبا کمتر است.

افزایش قابل توجه در حداقل دستمزدها، افزایش مشاغل رسمی و ورود به زمینه هایی که سال های سال در قرق مردان بود، همگی یعنی شکاف بین دستمزد زنان و مردان دارای تحصیلات پایین کمتر شده است. اکنون تعداد زنان برزیلی دارای تحصیلات بالا بسیار بیشتر شده است. دختران بیشتر از پسرها تمایل به ادامه تحصیل نشان می دهند و سه پنجم فارغ التحصیلان دانشگاه ها در برزیل دختران هستند.

تحقیقات "مرکز نوآوری و استعداد" که یک اتاق فکر در نیویورک است، نشان داد که 59 درصد زنان فارغ التحصیل از کالج های برزیل خود را "بسیار بلندپرواز" معرفی می کنند. این درحالی است که تنها 36 درصد زنان آمریکایی خود را بلندپرواز می دانند. سرعت تغییر رویکرد باعث شده کسب وکارها و صاحبانشان با غافلگیری مواجه شوند.

به گفته سیلویا آن هیولت، رئیس مرکز نوآوری و استعداد شرکت های جهانی هنوز فکر می کنند، زنان در کشورهای دارای اقتصاد نوظهور پابرهنه یا باردار هستند.

بازار کار محدود و کمبود استعداد باعث شده کارفرماها پا را فراتر از تعصبات خود بگذارند. این یک کمک بزرگ برای کشوری است که بعد از مدت ها دوری زنان از صحنه سیاست، حالا رئیس جمهورش یک زن است. اگرچه خانم دیلما روسف، رئیس جمهور برزیل رسیدن به مقام ریاست جمهوری را مدیون یک مرد یعنی لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا است، اما در مقام ریاست جمهوری به خوبی زن بودن خود را ثابت کرده است.

اقدام او برای مبارزه با فساد که رسانه ها آن را پیش بینی کرده و نامش را "تمیز کردن خانه" گذاشته بودند، نشان داد که او برای مبارزه با فساد جدی است.

سهم زنان در کابینه او نیز بیش از یک چهارم اعضاست که نسبت به دوره های پیش بسیار بیشتر است. او آرام آرام سیاست مدارانی را که کسب وکارهای دولتی در اختیار داشتند، با افرادی دارای صلاحیت بیشتر جایگزین کرد. اغلب این افراد که جایگزین مردان شده اند، زن هستند.

برای زنانی زیرک و سختکوش، در نظام برزیل اکنون آزمونی برای مشاغل در بخش عمومی وجود دارد، اما در گذشته قوانین اجازه این کار را به زنان نمی داد. در دهه 90 میلادی وقتی تنها وزیر زن برزیل یعنی کلودیا کاستین، به زنان، مسیر دست یافتن به شغل دولتی را می آموخت،  دریافت که اغلب زنان اگر شغلشان نیاز به رفت و آمد داشته باشد از پذیرش آن سر باز می زنند.

خانم کاستین که حالا معاون آموزشی شهردار ریودوژانیرو است، باور دارد که روزی در برزیل دیگر مانع بزرگی برای حضور زنان در بازار کار وجود نخواهد داشت. البته او معتقد است که هنوز در چشم عموم مردم داشتن زندگی مستقل برای زنان عجیب و باورنکردنی است.

مدیران زن دیگر افرادی خاص و استثنایی نیستند. واکنش های منفی وجود دارد، اما تعداد خانم های متقاضی کار در برزیل روز به روز در حال بیشتر شدن است. اگرچه اقتصاد برزیل روند کندی دارد اما حقوق ها در این سال ها افزایش قابل توجهی داشته و بیکاری به پایین ترین سطح خود رسیده است.