رییس‌جمهور رییس بانک مرکزی را منصوب می کند

نحوه اداره‌ بانک مرکزی ایران صبح دیروز در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار گرفت و کلیات آن به تصویب رسید. یکی از اعضای اصلی حاضر در جلسه روز شنبه مجمع درباره جزییات این جلسه به تسنیم گفت: به‌طورکلی در این جلسه تمامی بحث‌ها پیرامون اداره بانک مرکزی و انتخاب رییس کل این بانک مطرح شد.

وی با بیان اینکه احتمالا شنبه هفته آینده مجمع تشخیص مصلحت نظام جزییات نحوه اداره و انتخاب رییس کل بانک مرکزی را تصویب خواهد کرد، افزود: امروز درباره سازوکارهای اداره بانک مرکزی و مباحث عمومی صحبت‌هایی شد. به گفته این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، حاضران در جلسه دیروز درباره استقلال بانک مرکزی و ارتباط رییس کل این بانک با رییس قوه‌مجریه بحث‌هایی را مطرح کردند.

وی البته این را هم گفت: مجمع تشخیص مصلحت نظام مصوب کرده تا مدت فعالیت رییس کل بانک مرکزی پنج سال باشد. درباره سایر مسائل شنبه آینده تصمیم‌گیری خواهد شد. این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین تاکید کرد: یکی دیگر از مسائلی که در جلسه امروز قطعی شد این بود که رییس کل بانک مرکزی با حکم رییس‌جمهوری انتخاب شود.

همزمان با بررسی برنامه پنجم توسعه در مجلس در دی‌ماه سال 89 مجلس و دولت وقت بعد از کش‌وقوس‌های فراوان نتوانستند درباره نحوه انتخاب رییس کل بانک مرکزی به تصمیم واحدی برسند و این موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام کشیده شد. در آن مقطع اختلاف بین مجلس و دولت وقت بر سر نحوه تعیین رییس کل بانک مرکزی بود و جایی شدت گرفت که مجلس اصرار داشت رییس کل بانک مرکزی باید توسط رؤسای سه قوه انتخاب شود و دولت مخالف این پیشنهاد بود.

درنهایت شورای نگهبان گنجاندن این بند را در برنامه پنجم نپذیرفت و با اصرار مجلس بر نظر قبلی، موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفت و درنهایت مجمع با نظر مجلس موافقت کرد. در ادامه این ماجرا محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور وقت به‌شدت از این موضوع انتقاد کرد و درنهایت رهبر معظم انقلاب تصمیم‌گیری در مورد بانک مرکزی را به‌عنوان معضل به مجمع تشخیص مصلحت واگذار کردند.

براساس نظر رهبر معظم انقلاب درباره تبصره یک ماده 80 و موضوعات مرتبط با نحوه استقلال بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بنا شد این موضوع جداگانه و به‌صورت معضل در مجمع تشخیص مصلحت نظام مورد بحث و بررسی قرار گیرد و متعاقبا نظر مجمع اعلام شود. برهمین اساس در ماه‌های اخیر کمیسیون اقتصاد کلان مجمع تشخیص مصلحت نظام به‌صورت جدی بحث و بررسی درباره انتخاب رییس کل بانک مرکزی را در دستور کار قرار داده و پیرو همین بررسی‌ها بود که امروز کلیات اداره بانک مرکزی در مجمع تشخیص به تصویب رسید.

در جلسه روز شنبه که علاوه بر رؤسای قوای مجریه و قضاییه و اکثریت اعضا، وزرای امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، رییس کل بانک مرکزی و رییس کمیسیون اقتصادی مجلس حضور داشتند، پس از بحث و بررسی در خصوص این موضوع، در مجموع کلیات آن به تصویب رسید و مقرر شد در جلسات آتی جزییات آن به‌همراه سه پیشنهاد ارائه شده در جلسه مورد بررسی قرار گیرد.

بناست کمیسیون اقتصاد کلان بررسی‌های خود را درباره انتخاب رییس کل بانک مرکزی ادامه دهد و گزارش خود را در این خصوص به مجمع ببرد. مجید قاسمی، رییس کمیسیون اقتصاد کلان مجمع تشخیص مصلحت نظام همزمان با آغاز بررسی‌ها در این زمینه گفته بود: نحوه انتخاب رییس کل بانک مرکزی در کمیسیون اقتصاد کلان مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال رسیدگی است و امیدواریم هرچه زودتر به جمع‌بندی برسد.

وی با بیان اینکه پیشنهادهای بسیاری درباره مدت فعالیت و نحوه مدیریت رییس کل بانک مرکزی مطرح است، افزود: اما تغییری در حکم انتخاب رییس کل بانک مرکزی نخواهیم داشت زیرا در ابلاغیه مقام معظم رهبری برای اعلام معضل به مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره اینکه رییس کل بانک مرکزی توسط قوه مجریه انتخاب شود ایرادی وجود ندارد اما درباره چگونگی انتخاب درحال بحث هستیم.

غلامرضا مصباحی‌مقدم نیز در ارتباط با آخرین وضعیت رسیدگی به نحوه انتخاب رییس کل بانک مرکزی در کمیسیون اقتصاد کلان مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفته بود: یکی از مسائلی که آنجا مطرح شد چگونگی پیشنهاد رییس کل بانک مرکزی است که البته دراین‌باره سناریوهای مختلفی مطرح شد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: یکی از پیشنهادهایی که در کمیسیون اقتصادی مجمع مطرح شد و به‌ظاهر نتیجه هم گرفت این بود که پیشنهاد‌دهنده گروه کارشناسی باشند که آنها با در نظر گرفتن صلاحیت‌هایی از جمله داشتن دکترای اقتصاد یا دکترای مدیریت مالی، حداقل پنج سال سابقه بانک مرکزی یا هفت سال سابقه بانکی و حسن شهرت و عدم سوءپیشینه گزینه ریاست بانک مرکزی را معرفی کنند.

وی همچنین در ادامه به پیشنهادهای مطرح برای مدت ریاست رییس کل بانک مرکزی اشاره کرد و گفت: برای مدت فعالیت رییس کل بانک مرکزی پیشنهادهای مختلفی وجود دارد از جمله اینکه دوره فعالیت سه‌ساله، پنج‌ساله، شش‌ساله یا هفت‌ساله باشد. البته هنوز در این مورد تصمیم‌گیری نشده است. مصباحی‌مقدم با بیان اینکه نصب رییس کل بانک مرکزی به‌صورت مستقیم توسط رییس‌جمهور انجام می‌شود، تصریح کرد: اما نسبت به عزل پیشنهادهایی وجود دارد از جمله اینکه رییس کل بانک مرکزی بدون تخلف یا بدون اینکه وی بیماری داشته باشد که دیگر قادر به ادامه فعالیت نباشد، نباید از سمت خود عزل شود.

وی ضمن تاکید بر اینکه درصورت تصویب شرایط جدید رییس کل بانک مرکزی با تغییر رییس‌جمهور تغییر نخواهد کرد، افزود: البته اینها در حد پیشنهاد است و باید دید چه‌چیزی در مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب خواهد رسید.