تاریخ 25/08/94 قیمت پایه جدید محصولات پلیمری از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی اعلام و منتشر شد. مانند روال قبل مبنای تعیین قیمتها، متوسط قیمت محصولات پلیمری در بازارهای جهانی و متوسط نرخ ارز در بازارهای داخلی بود که در قیمتهای پایه جدید، نرخ دلار آزاد معادل 35,060 ریال در نظر گرفته شدکه تقریباً 1.5 درصد نسبت به دو هفته گذشته رشد داشت. همانگونه که در جدول یک پایه قیمتهای محصولات پلیمری نشان داده شده است با وجود رشد 1.5 درصدی نرخ دلار، به دلیل کاهش بسیاری از محصولات پلیمری در بازارهای جهانی قیمت پایه اکثر محصولات رشد چندانی نکرد و حتی در برخی محصولات مانند پلی وینیل کلراید S65 و پلی وینیل کلراید S60 شاهد کاهش قیمت نیز بودیم.
در ماه گذشته ضعف تقاضا- بهخصوص در بازارهای چین- در کنار افزایش تولید الفین در شمال این کشور در مجتمعهای زغال سنگ یکی از مهمترین عوامل فشار بر قیمت پلیمرها (بخصوص پلی اتیلن و پلی پروپیلن) بودند. هر چند کاهش بیشتر قیمت نفت و در نتیجه کاهش قیمت مواد اصلی تولید پلیمرها، میتواند نقش مؤثرتری در کاهش قیمت این دسته از محصولات در کوتاه مدت ایفا کند.
در این دوره قیمت پایه محصولات پلی اتیلن ترفتالات بطری 841و 845 بیشترین افزایش قیمت و انواع پلی وینیل کلراید بیشترین کاهش قیمت را تجربه کردند. البته در گزارش تحلیلی هفته گذشته به احتمال کاهش قیمت پایه انواع محصولات پلی وینیل کلراید اشاره شد و عنوان شد که رونق معاملات در هفته گذشته (با توجه به احتمال کاهش قیمتهای پایه) میتواند ناشی از ورود برخی از معاملهگران در معاملات بورس و ثبت رقابت قیمتی، به منظور جلوگیری از کاهش قیمتها در بازار آزاد بوده است.
همچنین در دوره جدید اعلام قیمتهای پایه، پلی استایرنها نیز از رشد اندکی برخوردار شدند که پلیاستایرن معمولی با 1.38 درصد افزایش قیمت بیشترین رشد را به خود اختصاص داد.در این هفته 75,083 تن محصولات پلیمری در بورس کالای ایران عرضه شد که برای خرید آن 178,647تن تقاضا به ثبت رسیدو در نهایت 51,907تن به ارزش 1,735.8میلیارد ریال دادوستد شد. همانطور که در گزارش تحلیلی گذشته نیز پیشبینی شد، مقدار عرضه و حجم معاملات نسبت به هفته گذشته با رشد همراه شد.
بدین ترتیب مقدارعرضه، تقاضا و حجم معاملات (بهترتیب) با افزایش 16.7، 2.21 و 44.31 درصدی روبهرو شدند. (نمودار7).بررسیها نشان میدهد در این هفته شرکتهای پتروشیمی بندرامام، تندگویان و امیرکبیر در لیست سه عرضهکننده برتر محصولات پلیمری از لحاظ حجم معاملات قرار داشتند. این در حالی است که شرکت پتروشیمی جم که در هفته گذشته رتبه سوم را به خود اختصاص داده بود، در این هفته در رتبه ششم از نظر حجم معاملات محصولات پلیمری قرار گرفت. همچنین از نظر ارزش معاملات پتروشیمیهای بندرامام، امیرکبیر و شازند به ترتیب سه شرکت برتر عرضهکننده محصولات پلیمری در بورس کالای ایران بودند. (نمودار1و2)
در این هفته 130 محموله پلیمری توسط 21 مجتمع پتروشیمی در بورس کالا عرضه شد که برای 26 محموله (شامل 17محصول گرید ON و 9محصول گریدOFF) تقاضایی به ثبت نرسیدو در نتیجه معاملهای روی آنها صورت نگرفت. از سوی دیگر 29 محموله بهطور کامل معامله شد که در میان آنها 16 کالا از 2 تا 9درصد رقابت قیمتی برخوردار بودند. بدین ترتیب پلی وینیل کلراید S57، پلی وینیل کلراید S65 و پلی پروپیلن نساجی PYI250 (بهترتیب با 9، 5 و 5درصد) بیشترین رقابت قیمتی را داشتند.
در ادامه 16 محصول پرطرفدار که بیشترین رقابت برای خرید آنها در این هفته به ثبت رسید، بهترتیب معرفی شدهاند: پلی پروپیلن نساجی C30S، پلیپروپیلن نساجیZ30S، پلی پروپیلن نساجیZH550J، پلی پروپیلن نساجیZ30S، پلی اتیلن سبک خطی 02509AA، پلی پروپیلن نساجی RG1102XL، پلی پروپیلن نساجیPYI250، پلی اتیلن سنگین اکستروژنEX3، پلی پروپیلن نساجیHP552R، پلی پروپیلن نساجیHP550J، پلی پروپیلن نساجی HP552R، پلی وینیل کلرایدS65، پلی وینیل کلرایدS57، پلی وینیل کلرایدS65، پلی وینیل کلراید S65، پلی اتیلن سنگین بادیBL3
مهمترین اتفاق این هفته عدم عرضه محصولات پلی استایرین مقاوم و معمولی شرکت پتروشیمی تبریز بود.در این هفته بورس کالا به دلیل جلوگیری از دستکاری بازار و ثبت قیمتهای بالا (نسبت به قیمت پایه) توسط عدهای بازارساز، مبادرت به بازگرداندن سقف رقابتی10درصدی برای این دسته از محصولات کرد که در گزارشات قبلی نیز به ضرورت این امر تأکید شده بود. با این حال شرکت پتروشیمی تبریز مقدار عرضههای خود را به 100 تن کاهش داد که این امر نیز مورد تأیید بورس کالا قرار نگرفت و لذا عرضههای این محصولات به موعد دیگری موکول شد. در ادامه تعدادی از زیرگروههای محصولات پلیمری به تفصیل آورده میشود.
1- پلی اتیلن سنگین اکستروژن
همانگونه که در نمودار 6 نشان داده شده در این هفته 3400 تن از این محصول توسط شرکتهای پتروشیمی شازند و امیرکبیر عرضه شد که در نهایت1880 تن از آنها به ارزش تقریبی 76 میلیارد ریال و به قیمتهای پایه دادوستد شد. بدین ترتیب حجم معاملات بیش از 13درصد رشد نسبت به هفته گذشته داشت. همچنین برای عرضه گرید OFF درجه یک پتروشیمی امیرکبیر تقاضایی به ثبت نرسیدو معاملهای صورت نگرفت. البته با توجه به کم بودن اختلاف قیمت این محصول در بازار آزاد و بورس کالا (حتی در مورد گرید ON) چنین اتفاقی چندان دو از ذهن نبود. (جدول3)
به نظر میرسد افزایش قیمت پایه این دسته از محصولات پلیمری، موجب افزایش مقدار عرضهها شد اما قیمتهای کنونی برای خریداران از جذابیت کمتری برخوردار بوده و لذا بخش قابل توجهی از محصولات عرضه شده خریداری نشد.
2- پلی وینیل کلراید
در این هفته 14,973 تن انواع محصول پلی وینیل کلراید در بورس کالا عرضه شد و در نهایت 13,453 تن از آنها به ارزش 324 میلیارد ریال دادوستد شد. همانطور که در نمودار زیر نشان داده شده است مقدار عرضه و حجم معاملات بهترتیب 60 و 72 درصد نسبت به هفته گذشته افزایش یافتهاند.(نمودار5)خریداران برای خرید محصولات پلی وینیل کلراید S65 گریدهای OFF درجه 1 و2 پتروشیمی اروند و OFF درجه3 پتروشیمی غدیر با یکدیگر تا سقف رقابتی 10 درصدی رقابت کرده و به این ترتیب این محصولات پرطرفدارترین محصولات این زیرگروه بودند.
در ضمن محصولاتی مانند S60 و S65 پتروشیمی بندر امام نیز بهترتیب با 8 و 7 درصد رقابت قیمتی معامله شدند. البته با توجه به رکود معاملات محصولات پلی وینیل کلراید در بازارهای جهانی و احتمال کاهش بیشتر قیمتها، رونق و حجم بالای رقابت برای این دسته از محصولات تأمل برانگیز است و شائبه رقابت ساختگی در بورس بهمنظور جلوگیری از کاهش بیشتر قیمتها را در اذهان تداعی میکند. (جدول 2)
3- پلیاتیلن ترفتالات بطری
در این هفته 4235 تن از این محصول در بورس کالا عرضه شد و برای آن 2497 تن تقاضا به ثبت رسیدکه در نهایت 2453 تن از آن معامله شد. بدین ترتیب بهرغم کاهش 5 درصدی میزان تقاضا، سطح عرضه و حجم معاملات بهترتیب28.5 و 0.08 درصد نسبت به هفته گذشته رشد داشتند. (نمودار3)همانگونه که در گزارش گذشته نیز عنوان شد، پس از چند هفته عرضه کافی و مداوم بالاخره تب بازار این دسته از محصولات فروکش کرد و معاملات این محصولات روی قیمت پایه صورت گرفت.
در ضمن با اینکه در این هفته نیز مانند هفته گذشته گرید پرطرفدار 821 در بورس کالا عرضه نشد، اما در بازار آزاد نیز با کاهش قیمت این محصول روبهرو بودیم. به طوریکه قیمت آن از 38200 ریال در ابتدای هفته به 37800 ریال در انتهای هفته رسید. (جدول 5)
4- پلی اتیلن سبک فیلم
در هفته پایانی آبان ماه 5870 تن محصولات پلی اتیلن سبک فیلم در بورس کالا عرضه شد که در نهایت 4444 تن از آن دادوستد شد. مشاهدات نشان میدهد نسبت به هفته گذشته سطح عرضه، تقاضا و حجم معاملات بهترتیب 17، 120 و 29درصد رشد داشتند. (نمودار4)جدول 4 جزییات مربوط به معاملات زیرگروه پلیاتیلن سبک فیلم را نشان میدهد. طی معاملات این هفته تنها سه محصول پلیاتیلن سبک فیلم 0075، گرید OFF درجه یک پلیاتیلن سبک فیلم 2420H و پلی اتیلن سبک فیلم 0200 با رقابت قیمتی معامله شدند.
البته توجه خریداران به محصول 019 و خرید بخش عمدهای از محصولات عرضه شده نیز از نکات قابل توجه معاملات این زیرگروه در این هفته بود. به نظر میرسد اختلاف قیمتی این محصولات در بورس کالا نسبت به بازار آزاد مهمترین دلیل برای استقبال خریداران است.در خاتمه بهنظر میرسد در هفته جاری شاهد کاهش اندک حجم و ارزش معاملات محصولات پلیمری و به ثبات رسیدن تعدادی از محصولات مانند پلی وینیل کلراید باشیم.
مدیر واحد معاملات کالا و انرژی شرکت کارگزاری تأمین سرمایه نوین