دستاوردهای کنفرانس ایران و اتحادیه اروپا چه‌خواهد‌بود؟

کنفرانس تجارت و سرمایه‌گذاری ایران و اتحادیه اروپا در وین برگزار شد و هیاتی صنعتی وتجاری از ایران به همراه محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت راهی این کنفرانس شدند. در این کنفرانس دو روزه که 23 و 24جولای 2015 همزمان با یکم و دوم مرداد ماه در وین برگزار شد تجار، صنعتگران و مقاماتی از اتریش، فرانسه، انگلستان، آلمان و سایر کشورها در این رخداد حضور داشتند. به گزارش صدای اقتصاد در این سفر، تیمی از بخش‌های اقتصادی، مالی، بانکی و سرمایه‌گذاری خارجی همچنین افرادی از صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، معدن، خودرو و سایر صنایع حضور دارند.

ازجمله اهداف این کنفرانس، رسیدن به درک گسترده بین ایران و جهان و بررسی افق‌های جدید برای همکاری بیشتر در زمینه‌های اقتصادی و تولیدی عنوان شده است. نخستین خبر‌ها در مورد این کنفرانس امضای قرارداد تولید موتور نسل جدید همسو با محیط‌زیست بود. مشاور معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری گفت: همزمان با سفر دکتر سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری به اتریش، قرارداد «تولید موتور نسل جدید» و قرارداد «انتقال تکنولوژی و طراحی یک مرکز پیشرفته تست آلاینده‌ها در سطح ملی» امضا شد.

به این ترتیب، دو قرارداد برای انتقال فناوری‌های پیشرفته بین ایران و اتحادیه اروپا در محل اتاق بازرگانی اتریش و با شرکت آلمانی‌-اتریشی avl امضا شد. از جمله مفاد این قرارداد می‌توان به تولید موتور با فناوری روز که از آلایندگی و مصرف سوخت کمتر متناسب با استانداردهای روز اروپا و انتقال فناوری، طراحی و مالکیت همزمان به ایران به‌صورت رسمی صورت می‌گیرد، اشاره کرد. این پروژه از‌طریق یک کنسرسیوم متشکل از معاونت علمی، دو شرکت دانش‌بنیان داخلی و دو شرکت آلمانی و اتریشی انجام می‌شود. 60‌درصد از سهام این کنسرسیوم متعلق به ایران و 40‌درصد از آن نیز متعلق به شرکت‌های اروپایی خواهد بود. به گفته پرویز کرمی، مشاور معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری، این موتور خودرو، سه سلیندر و هزار‌سی‌سی است که از خانواده 80‌تا 120 اسب‌بخار را شامل می‌شود و قابل نصب روی تمام خودروهای تولیدی در ایران است.

توجه به این نکته ضروری است که این موتور همزمان با طراحی بر مبنای نیاز داخل، امکان تغییر، توسعه و روزآمدی را دارد که می‌تواند با توجه به نیازهای آینده و توسعه‌ای که مدنظر کشور ایران است روزآمد شود. مشاور رییس بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه این پروژه از یک سال پیش با حمایت معاونت علمی آغاز شده است گفت: نسل اول این موتور توسط یکی از کاربرهای شرکت سایپا در ماه‌های اخیر روی خودروی تیبا نصب شده است. با توجه به اینکه این موتور دارای قدرت بالایی است گیربکس انتقال‌دهنده نیرومحرکه همزمان مدرن‌سازی و روزآمد می‌شود و گیربکس اتوماتیک آن با مالکیت و برند ایران عرضه خواهد شد. براساس صحبت‌های کرمی، آغازکننده و حمایت‌کننده این کنسرسیوم، ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بوده است و با پشتیبانی وزارت صنعت و شرکت سایپا‌موتور از ایران هماهنگی‌های آن صورت گرفته است که در نهایت مالکیت انتقال طراحی، ساخت و برند ایرانی به ایران تعلق خواهد گرفت.

این موتورها از قابلیت‌های بالای فناوری روزآمد برخوردار است و فرآیند عملیاتی آن نیز توسط دو شرکت مطرح خارجی و دو شرکت دانش‌بنیان داخلی و ستاد توسعه فناوری هوایی معاونت علمی تبدیل به یک خط تولید بزرگ برای خودروهای کشور می‌شود که یک تحول تکنولوژیک ویژه در این حوزه به وجود می‌آید. همچنین برای انجام این پروژه مهم ملی، از اعتبارات صندوق توسعه ملی و صندوق نوآوری و شکوفایی استفاده شده است. دومین امضا هم متعلق به قرارداد مرکز پیشرفته تست آلاینده‌ها در سطح ملی مربوط شد. همزمان با حضور دکتر ستاری در وین، قرارداد انتقال تکنولوژی و طراحی یک مرکز پیشرفته تست آلاینده‌ها در سطح ملی توسط معاونت علمی امضا شد که کاربر آن در سطح ملی سازمان حفاظت از محیط‌زیست ایران، مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان خصوصی هستند.

علاوه بر قراردادها، معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری اسلامی ایران در این سفر دو روزه و در حاشیه حضور در کنفرانس ایران و اروپا، دیدارها و برنامه‌های متعددی را با رییس‌جمهوری اتریش و سایر مسئولان این کشور داشت. نعمت‌زاده، وزیر صنعت هم که در این کنفرانس حضور داشت، گفت: این کنفرانس بیشتر در جهت توسعه مناسبات ایران و کشورهای اروپایی و بالاخص کشور اتریش است. به گفته او، ما امروز یک دیپلماسی اقتصادی داریم و از کشورهای مختلف اروپا برای شرکت در این کنفرانس دو روزه به وین آمده‌اند. کریستف لایتل، رییس اتاق اقتصاد اتریش هم با بیان اینکه ما همیشه ارتباط بسیار خوبی با جمهوری اسلامی ایران داشته‌ایم، گفت: تنها در سال جاری هفت نشست مشترک با ایران برگزار کرده‌ایم و این نشانگر تداوم ارتباطات بسیار خوب ایران و اتریش است. اتریش خواهان آن است که این ارتباطات خوب در بخش‌های اقتصادی با ایران ادامه پیدا کند و این برای ملت‌های دو کشور بسیار خوب و مفید است. در این کنفرانس مقامات عالی‌رتبه اقتصادی و تجاری جمهوری اسلامی ایران، اتریش و بیش از 150 شرکت از بخش‌های خصوصی کشورهای اروپایی حضور دارند.

همچنین در ادامه این کنفرانس، نعمت‌زاده اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران به دنبال یک تجارت دوطرفه و همچنین همکاری در طراحی، مهندسی و سرمایه‌گذاری مشترک برای تولید و صادرات است. به گفته نعمت‌زاده، بازار ایران همان بازار یک دهه پیش نیست و به علت پیشرفت در توانایی‌های فنی، ما دیگر علاقه‌مند به واردات یک‌طرفه کالا و ماشین‌آلات از اروپا نیستیم. او گفت: سرمایه‌گذاری مشترک نه‌تنها بر بازار ایران که دارای 80 میلیون نفر جمعیت است بلکه بر بازار 300‌میلیونی کشورهای همسایه می‌تواند حساب باز کند.

مهندس نعمت‌زاده ادامه داد: شرکت‌های ایرانی قادر به گسترش فعالیت‌های خود در بسیاری از این کشورها هستند. بنابراین، ایران نه‌تنها به‌عنوان یک بازار، بلکه به‌عنوان یک پلتفرم منطقه‌ای برای تولید مشترک و همکاری فنی برای کشورهای همسایه و کشورهای مستقل مشترک‌المنافع عمل می‌کند. به اعتقاد وزیر صنعت، با حل و فصل ناپایداری سیاسی، این منطقه به طرح‌های اقتصادی بزرگی نیاز دارد بنابراین ما از شما جهت مشارکت در این تلاش و استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری دعوت می‌کنیم. مهندس نعمت‌زاده گفت: وجود مشکلات مختلف به‌خصوص در زمینه‌های فنی، ما را مجبور ساخت تا بر کاستی‌ها از طریق تلاش‌های خودمان غلبه کنیم در نتیجه، ما توانستیم در بسیاری از زمینه‌های علمی و فنی فقط با همکاری و مساعدت بسیار محدود خارجی، گام‌های بلندی برداریم. 

وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: تلاش زیادی برای خصوصی‌سازی در ایران انجام شد که تا حدودی به دلیل محدودیت‌های ناشی از تحریم آهسته‌تر شده، اما هدف ما این است که به دور از مالکیت دولتی و کنترل در بسیاری از زمینه‌ها حرکت کنیم. خصوصی‌سازی فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاران خارجی و بومی را جهت شرکت در زمینه‌هایی مانند خودرو، فولاد، تولید برق و بسیاری دیگر فراهم می‌سازد. قوانین و مقررات در مورد سرمایه‌گذاری خارجی و درخصوص مالکیت توسط سرمایه‌گذاران خارجی اصلاح شده است.

نعمت‌زاده در ادامه به اعلام آمارهایی از ایران پرداخت. براساس گفته‌های او، ایران در آموزش عالی پیشرفت زیادی داشته و در ایران فارغ‌التحصیلان زیادی در حوزه فنی وجود دارد. اقتصاد ایران و بخش تولید بهبود یافته و درسال گذشته شمسی 6.7‌درصد رشد در بخش صنعت و رشد 9.8‌درصدی در بخش معدن اتفاق افتاده است. همچنین به‌تازگی برنامه استراتژی 10‌ساله‌ صنعت، معدن و تجارت که شامل اهداف، سیاست‌ها و اولویت‌هاست تدوین شده است. در این استراتژی، توسعه بیشتر در صنایع مربوط به نفت و گاز، تولید کالاهای مختلف، طراحی و ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات مورد نیاز دیده شده است. نعمت‌زاده در ادامه همچنین گفت: صنایع معدنی به‌ویژه در فلزات مانند فولاد، مس، کروم، طلا، نقره و دیگر فلزات در میان اولویت‌های ما هستند. در صنعت خودرو هر دو اتومبیل‌های سواری و وسایل نقلیه تجاری، طراحی ساخت و تولید قطعات مختلف با توجه به استانداردهای جهانی یک بخش کلیدی از هدف‌های ما را تشکیل می‌دهند. به‌طوری‌که تا سال 2025 می‌خواهیم 3 میلیون خودرو تولید کنیم که یک‌سوم آن صادر شود.

مهندس نعمت‌زاده تاکید کرد: می‌خواهیم خودرویی تولید کنیم که تحت برندهای جهانی باشد و در این زمینه به دنبال سرمایه‌گذاری مشترک با قطعه سازان هستیم. او همین‌طور ادامه داد: گام‌های بلندی در R&D بخش‌ها متعدد فناوری برداشته‌ایم و به دنبال سرمایه‌گذاری مشترک در بخش‌هایی مانند نانوتکنولوژی، صنعتی بهداشتی، تجهیزات پزشکی و مخابراتی هستیم. درمجموع، برنامه‌ریزی استراتژیک صنعتی ما با هدف قراردادن ایران در میان اقتصادهای در حال ظهور بر پایه منابع طبیعی‌مان، نیروی انسانی تحصیلکرده و جوان، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی مشهور و بازارهای داخلی و منطقه‌ای است.

نعمت‌زاده پیشنهاد کرد که شرکت‌های اروپایی به‌عنوان یک فرصت مهم به این موضوع نگاه کرده و با نگاهی استراتژیک و بلند‌مدت به اشکال مختلف همکاری و اتحاد در این تلاش مشارکت کنند. وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: ایران خود را برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی آماده می‌کند و علاقه‌مند به مذاکره و انعقاد موافقتنامه‌های تجاری با اتحادیه اروپا و دیگر کشورهاست.