تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی یک سهم / خپارس «شاید» در سال 97 سودآور شود

با توجه به اینکه در سال اخیر گروه خودرو و به‌ویژه سهام شرکت پارس خودرو به‌شدت مورد توجه بازار بوده و حجم معاملات این سهم به‌حدی بالاست که عنوان یکی از لیدرهای اصلی بازار را یدک می‌کشد، بر آن شدیم در تحلیل پیش رو حداکثر پتانسیل این شرکت را برآورد و محاسبه کنیم این شرکت در چه زمانی یا با چه شرایطی از زیان چند ساله اخیر خود رهایی یافته و به سودآوری می‌رسد.

***

شرکت پارس خودرو یکی از شرکت‌های تولید‌کننده خودرو در کشور است که بخش اعظم تولیدات این شرکت تحت لیسانس شرکت‌های خودروساز مطرح جهانی است. با توجه به نوع محصولات پارس خودرو و ارز‌‌بری به مراتب بالاتر آن نسبت به سایر خودروهای تولید داخل، تحریم صنعت خودرو و همچنین تاخیرهای به‌وجود آمده در تبادل ارز و دریافت اقلام تولیدی باعث عدم امکان تامین به موقع و اقتصادی آنها، افزایش جریان نقدی مورد نیاز برای تامین قطعات و در نهایت افزایش هزینه‌های غیرعملیاتی می‌شود.

با توجه به نیاز مبرم پارس‌خودرو به سرمایه و منابع مالی ارزان قیمت، افزایش نرخ تسهیلات مالی برای تامین نقدینگی توسط بانک‌های داخلی و عدم توسعه شراکت و انعقاد قراردادهای بلند‌مدت توسط خودروسازان جهانی صاحب برند، باعث به تاخیر افتادن و غیر‌اقتصادی شدن پروژه‌های توسعه محصول و توسعه زیرساخت و انتقال تکنولوژی شده است. این نکته هم قابل ذکر است که شرکت به دلیل تحریم‌های موجود، قادر به همکاری با شرکت‌های خارجی نبوده و تولیدات این شرکت تحت‌الشعاع قرار گرفته و این شرکت در حال حاضر بیش از نصف ظرفیت تولید خود را به‌صورت کارمزدی به تولید پراید برای سهامدار اصلی خود (شرکت سایپا) اختصاص داده است.

افزایش سرمایه

شرکت در سال 92 افزایش سرمایه‌ای از محل تجدید ارزیابی داشته که سرمایه خود را از 2000‌میلیارد ریال به 6778‌میلیارد ریال رسانده است تا با این حربه خود را از چنگال ماده 141 قانون تجارت و زیان انباشته بالا رهایی دهد ولی با توجه به عملیات ضعیفی که پس از آن داشته دوباره شرکت مشمول این ماده شده و زیانش افزایش یافته است.

ریسک‌های عمده شرکت

*‌ افزایش قیمت حامل‌های انرژی، نهاده‌های تولید و هزینه‌های عمومی اداری
*‌ مشکل انتقال ارز به شرکت‌های مادر جهت تامین قطعات منفصله
*‌ عدم تامین ارز مبادله‌ای توسط مراجع ذی‌صلاح به مقدار کافی و استفاده از ارز آزاد
*‌ افزایش قیمت ارز که اثر خود را در بالا بردن بهای تمام شده محصولات نشان می‌دهد
*‌ گرایش جامعه به خودروهای کم مصرف و برندهای معتبر‌تر پس از توافق
*‌ نارضایتی عموم جامعه ایران از کیفیت تولیدات خودروسازان داخلی
*‌ زیان انباشته بیش از سرمایه اسمی، به ازای هر سهم 117 تومان تا پایان گزارش سه‌ماهه 94 که انتظار می‌رود این زیان در گزارش شش ماهه بیشتر نیز بشود.

بررسی عملکرد 3 ماهه اول سال 94 شرکت

جدول 1 عملکرد فروش شرکت را برای بهار امسال و قبل از شکل‌گیری کمپین‌های معروف خودروی صفر نخریم، نشان می‌دهد:

‌یعنی براساس جدول شماره یک حدود 70درصد تولید و فروش پارس خودرو از نظر مقداری مربوط به پراید است البته از لحاظ مبلغ، 35درصد فروش شرکت به تندر 90 اختصاص دارد و حدود 15درصد هم پراید، 15‌درصد هم برای خودروی چینی و جدید برلیانس و 35‌درصد فقط خودروهای لوکس است. در جدول شماره2 مبالغ فروش را به تفکیک می‌توانید ملاحظه کنید:

پارس خودرو چه زمانی سودآور می‌شود؟

خپارس با توجه به عملکرد سه‌ ماهه اول سال 94 تا آخر خرداد حدود 794‌میلیارد تومان زیان انباشته در حساب‌های خود دارد. حال فرض کنیم شرکت با تولید و فروش محصولات خود با حاشیه سود ناخالص 20درصدی بخواهد این زیان انباشته را پوشش دهد. با توجه به اینکه شرکت بالغ بر 250‌میلیارد تومان هزینه مالی و 100میلیاردتومان هم هزینه عمومی، اداری و فروش دارد، باید فروشی حدود 6200‌میلیارد تومان داشته باشد تا بتواند تازه به نقطه سر به سر سودآوری رسیده و زیان خود را پوشش دهد!

در حال حاضر کل بودجه‌ای که امسال شرکت برآورد کرده و خیلی هم دست بالا گرفته و خوشبینانه است 2200‌میلیارد تومان فروش است با حاشیه سود ناخالص 17درصدی. در ضمن این رقم را با فروش مقداری 168150عدد خودرو گرفته، این در حالی است که سال گذشته بازار خودرو تا این حد راکد نبوده شرکت توانسته فقط 111240 عدد خودرو به‌فروش برساند. در ضمن بخش اعظمی از این مقدار فروش مربوط به پراید است که به‌صورت کارمزدی برای سایپا که سهامدار عمده پارس خودرو است تولید می‌کند و حاشیه سود بالایی برای شرکت به همراه ندارد.

(شایان ذکر است حاشیه سود ناخالص فرض شده برای این شرکت و کل شرکت‌های صنعت خودروی کشور با نرخ تورم فعلی و مقایسه با میانگین حاشیه سود این صنعت در دنیا و همچنین مقایسه این صنعت با دیگر صنایع کشور خیلی دست‌بالا و خوشبینانه محسوب می‌شود.)

حالا فرض می‌کنیم که قرار است در دوران پسا‌تحریم تحولی در شرکت رخ دهد و شرکت با مشارکت رنوی فرانسه هم حاشیه سود خود را بالا ببرد و هم فروش خودش را زیاد کند. بنابراین اگه به صورت کاملا خوشبینانه و رویایی شرکت بتواند مطابق جدول زیر فروشی معادل با پنج سال گذشته خود یعنی جمع فروش از سال 1389 تا 1393 را محقق کند، تازه می‌توان امیدوار بود که شرکت با پوشش زیان انباشته خود پس از چند سال به سودآوری رسیده و 16 تومان سود به ازای هر سهم محقق کند. یعنی با یک فرض محال می‌توان این‌گونه نتیجه‌گیری کرد که قیمتی حوالی 80 تومان به ازای هر سهم برای پارس خودرو هنوز در حالت تعادلی است وگرنه با توجه به وضعیت فعلی قیمت 80تومان نیز برای این شرکت از نظر نگارنده حبابی محسوب می‌شود. ریز محاسبات را در جدول شماره3 و 4 می‌توانید مشاهده کنید.

ولی به‌نظر شما با این وضعیت رکودی صنعت خودرو و کل اقتصاد کشور و همچنین کمپین‌های اخیر نخریدن خودرو، شرکت واقعا توانایی محقق کردن چنین مبلغ فروش رویایی (6273میلیارد تومان) را دارد؟! آن هم با حاشیه سود ناخالص 20درصدی که برای خودروسازها در حد یک رؤیا محسوب می‌شود؟!

نتیجه‌گیری

بنابراین در صورت تداوم شرایط فعلی و با مفروضات واقعی شرکت شاید اگر طی سه سال متوالی فروشی در حد بودجه امسال خود را محقق کند و در دوران پساتحریم با مشارکت رنو که بحث آن این روزها در بازار خیلی مطرح است، به تولید و فروش خود دقت و سرعت بهتری ببخشد و بازارهای جدیدی برای محصولات خود پیدا کند، شاید در سال97 شاهد سودآوری پارس خودرو باشیم و این شرکت قادر باشد در تیرماه سال 98 سودی را در مجمع خود بین سهامداران تقسیم کند.

در پایان نگارنده تحلیل فوق از فعالان بورس تقاضا می‌کند وقتی سهامی مثل خپارس و امثال آن نظیر خاور و خکاوه را در بازار خریدوفروش می‌کنید لطفا دنبال دلایل بنیادی نگردید و با توجیهات مانند آینده درخشان این شرکت‌ها در دوران پسا‌تحریم درصدد توجیه سرمایه‌گذاری یا بهتر بگویم سفته بازی خودتان نباشید. راحت بگویید ریسک قمارگونه کردم و سهام شرکتی که مشمول ماده 141 قانون تجارت است و امکان اخراج آن از بورس با توجه به دستورالعمل لغو پذیرش شرکت‌ها در بورس وجود دارد را خریدم. البته این هم یک قانون طبیعی بورس است ریسک بیشتر بازدهی بالاتری به همراه داشته و دارد، ولی جهت این بازدهی یعنی مثبت و منفی بودن آن از هر دو جهت باید مدنظر سرمایه‌گذاران قرار بگیرد.