الکساندر مدودف، نایب رئیس شرکت گازپروم روسیه در حاشیه نوزدهمین کنفرانس نفت و گاز در شهر ساخالین در منطقه یوژنو ساخالینسک گفت: در پاسخ به گمانه زنیهای مطرح شده در رابطه با در خطر بودن پروژههای گازپروم باید بگویم که تمامی این پروژهها در شرایطی عالی و رقابتی قرار داشته و در موعد مقرر به بهره برداری خواهند رسید. گفتنی است با توجه به افزایش تنش و اختلافات در صنعت انرژی روسیه، این اظهار اطمینان از انجام به موقع پروژههای نفت و گاز در بهترین زمان ممکن مطرح شده است.
بازارهای آسیایی از اهمیت بسیار زیادی برای گازپروم برخوردار بوده و انرژی موجود در منطقه ساخالین نقش بسیار مهمی در استراتژی شرکت گازپروم ایفا میکند. گفتنی است که پروژه ساخالین2 در سال جاری میلادی دهمین سالگرد خود را جشن گرفت. لازم به ذکر است که ساخالین یکی از بزرگترین پروژههای یکپارچه و مخصوص صادرات است که پس از اولین قرارداد اشتراک منابع انرژی روسیه در سال 1994 به بهره برداری رسید. مدیریت و هدایت عملیات در پروژه ساخالین 2 برعهده شرکت انرژی ساخالین و سهامداران دیگر این شرکت یعنی گازپروم با 51 درصد، شل با 27/5 درصد، میتسویی با 12/5 درصد و در نهایت میتسوبیشی با 10 درصد قرار دارد.
گفتنی است پروژه تنها ترمینال تولید گاز LNG روسیه با ظرفیت سالانه 13/5 میلیارد مترمکعب را در خود جای داده است. موضوع اصلی کنفرانس ساخالین گسترش ترمینال LNG ساخالین 2 و احداث زیرساختهای لازم جهت احداث سومین خط آهن به منظور انتقال گاز مایع با ظرفیت 7/4 میلیارد مترمکعب بوده است. در همین راستا و در حاشیه کنفرانس اقتصادی سن پترزبورگ، گازپروم و شل موافقتنامهای را در زمینه همکاری جهت پروژه ساخالین 3 به امضا رساندند. نایب رئیس گازپروم پیرامون امضای این قرارداد اعلام کرد: «بر اساس برنامهریزیهای صورت گرفته پروژه ساخالین 3 در سال 2021 میلادی به بهره برداری خواهد رسید و سالانه 20/6 میلیارد مترمکعب گاز در اختیار ما قرار خواهد داد.»
با این وجود کارشناسان معتقدند تحریمهای اعمال شده از سوی ایالات متحده ممکن است این پروژههای گرانقیمت را تحت تأثیر خود قرار دهد. گفتنی است دولت آمریکا اخیراً میدان گازی یوژنو کرینسکویه را که منبع گاز پروژه ساخالین 3 به شمار میرود به لیست تحریمهای خود اضافه کرده است. برای توسعه این میدان گازی شرکتهای درگیر در این پروژه برای استفاده از تجهیزات زیردریایی برنامهریزی کردهاند که این تجهیزات توسط روسیه تولید نشده و مسکو تکنولوژی مورد نیاز برای ساخت آنها را در اختیار ندارد. اضافه شده میدان گازی یوژنو کریسکویه به لیست تحریمهای آمریکا زمانی اهمیت مییابد که متوجه میشویم بهترین گزینه برای تأمین تجهیزات اولیه مورد نیاز برای توسعه پروژه ساخالین 3 شرکت آمریکایی FMC است. با این حال ممکن است وکلای گازپروم و شل براساس این موضوع که هدف اصلی تحریمهای آمریکا «فعالیتهای مربوط به اکتشاف و تولید نفت در عمق بیش از 150 متر است» به اضافه شدن میدان گازی «یوژنو کریسکویه» به لیست تحریمهای آمریکا اعتراض کنند چرا که منطقه مذکور یک میدان گازی بوده که عملیات احداث آن در عمقی بسیار کمتر از آنچه آمریکاییها درنظر گرفتهاند انجام میشود.
الکساندر مدودف با خودداری از اظهار نظر در رابطه با این موضوع گفت: «تحریمها همیشه ناخوشایند هستند اما برای صنعت انرژی روسیه یک تراژدی محسوب نمیشوند.» اولیویه لازار از مدیران شل نیز در ارتباط با تحریمهای اخیر آمریکا اعلام کرد: «ما هر لحظه نمیتوانیم برنامه خود را تغییر دهیم، بنابراین بر اساس برنامهریزیهای صورت گرفته به همکاری خود با گازپروم ادامه خواهیم داد.»
با توجه به موانعی که تحریمها پیشروی گازپروم قرار دادهاند، کارشناسان پیشبینی میکنند که آسیا به دلیل حجم بالای مصرف انرژی، بازار اصلی گازپروم خواهد بود و نه کاهش قیمت نفت و کاهش رشد اقتصادی چین مانعی بر سر رونق بازارهای انرژی در آسیا به شمار نمیرود. تا سال 2025 میلادی میزان مصرف گاز طبیعی از مرز 400 میلیارد مترمکعب در سال خواهد گذشت که در مقایسه با مصرف 280 میلیارد مترمکعبی گاز طبیعی در سال جاری افزایش قابل توجهی نشان میدهد. افزایش حضور و گسترش بازارهای انرژی در آسیا هدف اصلی گازپروم محسوب شده و چین اصلیترین شریک گازپروم محسوب میشود.
برنامههای جاهطلبانه کرملین برای آسیا نیازمند انعطاف روسیه در شرایط جدیدی است که مسکو تاکنون تجربه نکرده است. با این حال و با توجه به اعلامیههای منتشر شده در کنفرانس یوژنو ساخالینسک به نظر میرسد که گازپروم در شرایط توفانی این روزهای صنعت انرژی روسیه و تحریمهای اعمال شده براین صنعت، همچنان آرامش و تسلط خود را حفظ کرده است.
منبع: مجله گاز طبیعی اروپا