جشنواره فیلم فجر دچار فقدان استراتژی است

علی معلم، تهیه‌کننده سینما معتقد است که جشنواره فیلم فجر در طول بیش از سه دهه برگزاری هنوز دارای استراتژی نشده است. علی معلم که در دوره‌های مختلف جشنواره فیلم فجر در هیات‌های انتخاب، داوری، سیاست‌گذاری و … حضور داشته درباره چگونگی برگزاری سی و چهارمین دوره این جشنواره به مهر گفت: تصور می‌کنم به خاطر اینکه همچنان تکلیف خودمان را با جشنواره روشن نکردیم نمی‌شود انتظار داشت با تغییر همیشگی مدیر، جشنواره ویژه‌ای داشته باشیم.

وی افزود: کاری که دوستان امسال می‌کنند هم مثل هر سال است. هرکدام می‌آیند ایده‌هایشان را اجرایی می‌کنند و می‌روند بدون اینکه فجر را به یک اتفاق ویژه تبدیل کنند. اینکه فستیوال چگونه می‌تواند مؤثر و با نفوذ باشد با این تصمیمات در جشنواره فجر عملی نخواهد شد. تا زمانی‌که تکلیف جشنواره با صنعت سینما، دیدگاه هنری، اثبات مدیریتی و … معلوم نشود یک سری جملات تکراری را باید هر سال مطرح کنیم.

معلم با اشاره به اینکه هر اتفاق منفی که در سینما و جشنواره رخ می‌دهد هیچ‌کس مسئولیت آن را به عهده نمی‌گیرد، گفت: اعضای هیأت داوری، هیأت انتخاب، مدیر جشنواره و… هر کدام در این شرایط قصور را حواله دیگری می‌کنند، از این رو نه حسن جشنواره نه قبحش به کسی برنمی‌گردد، چون هیچکس مسئولیت هیچ چیز را به عهده نمی‌گیرد حتی وزیر هم به‌گونه‌ای از زیر بارش شانه خالی می‌کند. به قول ناپلئون شکست یتیم است و پیروزی صد پدر دارد.

دبیر جشنواره مخیر نیست

معلم با انتقاد از تغییر مدیریت جشنواره فیلم فجر بیان کرد: ممکن است دبیر یک سال خوش سلیقه‌تر و سال دیگر بدسلیقه‌تر باشد اما در کل مخیر نیست و مطمئنم امسال هم محمد حیدری اختیار چندانی ندارد.من از زمان دبیری محمد بهشتی تا الان همیشه در همه جلسات قبل از برگزاری جشنواره بودم، حتی گاهی این جلسات با نام ستاد سیاست‌گذاری برگزار شد و جالب اینکه آنچه در خروجی کار مشاهده کردیم، دقیقا برخلاف سیاست‌هایی بود که در جلسه تصویب شده بود.

وی ادامه داد: چون استراتژی مشخصی نداشتیم و نخواستیم که داشته باشیم از همه این جلسات جز گرفتن یک عکس یادگاری چیز دیگری بلد نیستیم. من در همه دوره‌ها چنین عکسی دارم و هیچوقت هم مهم نبوده که در جلسات چه صحبت‌هایی مطرح شده است. به نظرم دوره‌های اول تنها حسنی که داشت دیکتاتوری اداره کردنش بود. آنها با کسی مشورت نمی‌کردند و سیاست‌های خودشان را به اجرا می‌گذاشتند و امروز تجربه نشان داده این روش بهتر است.

علی معلم در پاسخ به اینکه اگر شرایط دبیری جشنواره را داشته باشد، چه سیاست‌هایی در نظر می‌گیرد، گفت: من حاضرم مسئولیت جشنواره فجر را دو سال بپذیرم و مطمئنم حتما به یک جشنواره درجه الف تبدیلش می‌کنم. جشنواره فیلم فجر با همین اقتصاد و سینما قابلیت تبدیل به جشنواره‌ای خوب را دارد چون ما کشوری صاحب سینما هستیم و آدم‌های حرفه‌ای در سینمای ایران کم نیستند. ضمن اینکه در جهان موقعیت کنجکاوی برانگیز و جالبی داریم و می‌توانیم میزبان مهمانان خوبی باشیم. اینها به شرطی است که کسی پیدا شود و مسئولیت همه سیاست‌ها را به عهده بگیرد.

معلم درباره فیلمسازان مستند و فیلم کوتاه که خواستار حضور در جشنواره فجر هستند، گفت: همه بخش‌ها دوست دارند در این فستیوال باشند چون فجر محل کشف استعداد نیست، بلکه جایی برای جمع شدن و تنها محل جلب توجه اجتماعی است. جشنواره فیلم‌های مستند، کوتاه، انیمیشن و … احتمالا در جای خودشان نتوانستند تأثیر درستی بگذارند، چون اگر هرچیز سر جای خودش باشد و در محفل خود درست بدرخشد، این خواسته‌ها پیش نمی‌آید. دوستان ما دلشان می‌خواهد فجر را با جشنواره‌ای مثل کن مقایسه کنند که همه بخش‌ها را در حرفه‌ای‌ترین حالت در خود جا داده است.

وی افزود: از طرفی تعارف‌ها اجازه نمی‌دهد که تصمیمات منطقی هم که گرفته می‌شود درست به اجرا درآید. جالب اینکه یک سال فیلم من را به زور گرفتند و گفتند اگر در جشنواره اکران نکنی، پروانه نمایش نمی‌دهیم. در صورتی که من دوست نداشتم فیلمم مجانی به نمایش درآید و اکران تابستان مدنظرم بود.وقتی جشنواره دست دولت باشد این اتفاق هم طبیعی است.

انتخاب بازیگران به‌عنوان مشاور تصمیمی ناشناخته است

وی درباره کیفیت فیلم‌هایی که برای جشنواره خود را آماده می‌کنند و قصد اکران در سال جدید را دارند بیان کرد: به واسطه فضای اقتصادی و امنیت کاری بعید می‌دانم فیلم‌های اخیر مرزهای جدیدی در داستان گویی بگشایند. امسال الزاما با این فضا و اقتصاد بیشتر فیلم‌ها درون شهری و داخل آپارتمان‌ها هستند.علاوه بر این احتمالا کلی فیلم داریم که شاید در جشنواره فجر نیایند اما مسلما آثاری هستند که زمان اکران متوجه می‌شوید هیچ ربطی به مخاطبان ندارند.

معلم در پایان حضور بازیگران به‌عنوان مشاور دبیر جشنواره فیلم فجر را تصمیمی ناشناخته دانست و گفت: نمی‌دانم با انتخاب بازیگران دبیر جشنواره چه کار می‌خواهد بکند. این هم از آن کارهای جدید است که من در هیچ کجای دنیا ندیده‌ام که مثلاً رابرت دنیرو مشاور جشنواره بشود. آنقدر جدید است که باید صبر کرد و دید چه نتیجه‌ای خواهد داشت. امیدوارم این تصمیم به ما ثابت کند که قرار است امسال در جشنواره شاهد اتفاقات خوبی باشیم و نتیجه‌اش بیشتر از یک عکس یادگاری باشد.

تهیه‌کننده سینما