تحریم‌هایی که در صنعت حمل‌و‌نقل هوایی لغو می‌شوند

براساس مفاد برجام تحریم‌های مربوط به صنعت حمل‌و‌نقل هوایی از جمله محدودیت‌های دسترسی خطوط هوایی ایران به فرودگاه‌های اتحادیه اروپا و خرید مشروط هواپیما لغو می‌شود. به گزارش وزارت راه و شهرسازی، بعد از توافق حاصل شده میان ایران و کشورهای ۱+۵ در تاریخ ۱۴ جولای ۲۰۱۵ مصادف با ۲۳ تیر ۹۴ که از آن با عنوان توافق «برجام» یاد می‌شود مقرر شد تحریم‌های وضع شده اقتصادی و مالی در حوزه‌های بانکی، مالی، نفتی، گازی، پتروشیمی، تجاری، بیمه و حمل‌و‌نقل که توسط اتحادیه اروپایی و آمریکا به بهانه برنامه هسته‌ای ایران به اجرا درآمد، در ابتدای اجرای توافق برجام به‌طور یکجا لغو شوند.

از بخش‌هایی که به‌شدت تحت تأثیر تحریم‌ها قرار گرفت صنعت حمل‌و‌نقل و به‌طور خاص صنعت هوانوردی کشور بود و بارزترین شاهد آن افزایش عمر ناوگان هوایی کشور به حدود ۲۱ سال طی چند سال اخیر است که به تبع تحریم‌های ناعادلانه شرایط برای خرید هواپیمای جدید سخت شد.

گرچه به لحاظ قانونی از روز گذشته تحریم‌های اقتصادی مالی علیه ایران لغو می‌شود اما اجرای آن از چند ماه آینده و منوط به اجرای توافق توسط طرفین است. براساس این گزارش تحریم‌هایی که طبق توافق برجام در حوزه هوانوردی و خدمات بانکی مرتبط با آن باید برداشته شوند در دو حوزه اتحادیه اروپا و آمریکا هستند.

تعهدات اتحادیه اروپا براساس برجام

کلیه تحریم‌های اقتصادی و مالی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران همزمان با اجرای اقدامات توافق شده‏ در برجام که توسط آژانس راستی آزمایی شده باشد، لغو خواهد شد که این تحریم‌ها به شرح زیر است:

- نقل و انتقالات مالی بین اشخاص و نهادهای اروپایی، از‌جمله موسسات مالی و اشخاص و نهادهای مالی ایرانی از‌جمله موسسات مالی؛

- ارائه خدمات بیمه و بیمه اتکایی

- ارائه خدمات پیام‌رسانی مالی (از جمله سوییفت) برای افراد و اشخاص حقوقی نامبرده شده در الحاقیه‏ ۱ پیوست ۲ شامل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و موسسات مالی ایرانی

- حمایت مالی از تجارت با ایران (اعتبارات صادراتی، تضامین یا بیمه)

- تعهد به پرداخت وام‌های بلاعوض، خدمات مالی و وام‌های ترجیحی به دولت ایران

- دسترسی به فرودگاه‌های اتحادیه اروپایی برای هواپیماهای باری ایرانی

تعهدات آمریکا در برجام

همچنین براساس توافق برجام، آمریکا منطبق با برجام اعمال تحریم‌های مشخص شده مرتبط با موضوع هسته‌‌ای ایران را که توسط آژانس راستی‌آزمایی شده باشد، متوقف ساخته و به این توقف ادامه خواهد داد. این تحریم‌ها به شرح زیر است:

- اجازه فروش هواپیمای مسافربری تجاری و قطعات و خدمات مربوط به ایران از طریق اعطای امتیاز در موارد زیر داده خواهد شد

الف) صادرات، فروش، اجاره یا انتقال هواپیمای مسافربری تجاری انحصارا با کاربری غیر‌نظامی

ب) صادرات، فروش، اجاره یا انتقال قطعات یدکی و قطعات عمده برای هوایپمای مسافربری تجاری به ایران

ج) ارائه خدمات تبعی، از جمله ضمانت، نگهداری و خدمات تعمیر و بازبینی‌های ایمنی برای کلیه موارد مذکور، مشروط به اینکه قطعات و خدمات مجوز داده شده انحصارا برای هوانوردی تجاری مسافری مورد استفاده قرار گیرند.

- عرضه، فروش یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم از سرزمین‌شان، یا توسط اتباع آنها یا با استفاده از کشتی‌ها یا هواپیماهای دارای پرچم آنها به، یا برای استفاده در یا به سود ایران، خواه منشا آن در سرزمین آنها باشد یا نباشد، کلیه اقلام، مواد، تجهیزات، کالاها و فناوری مندرج در سند INFCIRC/254/Rev.12/Part 1 و چنانچه استفاده نهایی آن برای برنامه هسته‌‌ای ایران به نحو مندرج در این برجام یا سایر استفاده‌های نهایی غیرنظامی غیرهسته‌ای باشد، کلیه اقلام، مواد، تجهیزات، کالاها و فناوری مندرج در سند INFCIRC/254/Rev.9/Part 2 (یا آخرین نسخه‌های این اسناد که توسط شورای امنیت روزآمد می‌شود) و همچنین اقلام دیگری که دولت مربوطه تشخیص دهد ممکن است به فعالیت‌های متعارض با این برجام کمک کند.