بسیاری از پیشبینیها درباره بحران مالی اخیر یونان حاکی از نگرانیهای اروپا درباره خروج این کشور از اتحادیه و همچنین تأثیرات منفی بحران یونان در این قاره بود، اما ظاهرا بزرگترین اقتصاد اروپا که گفته میشود خیلی از بارهای نارسایی اتحادیه را بر دوش میکشد بزرگترین برنده بحران دولتمردان آتن است. به گزارش اخبار بانک، بعد از تصمیم مجموعه کشورهای عضو یورو برای اعطای سومین بسته حمایتی مالی به ارزش ۸۶ میلیارد دلار به یونان، بررسیهای انجام شده نشان میدهد که آلمان بزرگترین برنده و طرف بهرهمند از بحران یونانیها و بدهیهای آن کشور است. حالا با بسته حمایتی جدید یورو، بدهی یونان به آلمان بالغ بر ۹۰ میلیارد یورو میشود.
داستان بدهیهای یونان با شروع بحران مالی اروپا در سال ۲۰۰۹ آغاز شد؛ معضلی که به نام «بحران یورو» معروف شد. وام دهندگان و صندوقهای سرمایهگذاری بزرگ در آن زمان اقدام به خرید اسناد قرضه کشورهای بحرانزده اروپایی البته با نرخ بهرهای بالا کردند یا وامهایی با سود بسیار بالاتر از حد متداول به کشورهای بحران زده اعطا کردند. در مقابل، کشورهای قویتر اروپایی و در صدر آنها آلمان شروع به تحصیل اموال و وامهایی با بهره بسیار پایین به دلیل اقتصاد باثبات خود کردند و این به آلمان اجازه میداد بهرههای بالایی را از محل وامهای اختصاص یافته در تراز سالانه خود ببرد.
انجمن بررسیهای اقتصادی لایبنیتس در شهر هاله آلمان در یک مطالعه جدید به نتایج جالبی درباره فواید بحران یونان در اقتصاد آلمان رسیده و تأکید کرده که آلمان از سال ۲۰۱۰ حدود ۱۰۰میلیارد یورو با سرمایهگذاری روی اقتصادهای بحرانزده پسانداز کرده است. این بررسی میافزاید: آلمان از بحران سایر کشورهای اروپایی بهویژه یونان استفاده کرد و همچنان میکند.
در این گزارش میخوانیم: «میتوان گفت که مالیاتدهندگان آلمانی برندگان مستقیم بحران یونان هستند نه بازندگان آن چنانچه در سطح وسیعی تصور میشود. میگویند آلمان تاکنون ۹۰ میلیارد یورو به یونان کمک کرده تا مانع از ورشکستگی آن شود اما واقعیت این است که یونان باری بر دوش آلمان نبوده و نیست بلکه صرفنظر از کل مبلغ وام، باز هم ۱۰ میلیارد یورو (بهره) در خزانه آلمان باقی میماند.
محققان در این مطالعه درباره نرخ بهره در صورت نبود بحران یونان مطالعهای مقایسهای انجام دادند. پژوهشگران دو روش را برای مطالعه انتخاب کردند: بررسی براساس نرخ بهره آلمان قبل از بحران و روش دوم محاسبه نرخهای بهره ممکن در شرایط غیربحرانی با فرض نبود بحران بدهیهای یونان. هر دو روش به نتیجهای تقریباً واحد رسید: افزایش تقاضا به کاهش درآمدهای اسناد مالی منجر شد. به عبارت دیگر، آلمان موفق شده بود اسناد دولتی در حال اتمام اعتبار را به اسنادی با بهرههای خیلی پایینتر از حد متعارف تبدیل کند. قاعدتاً کارشناسان و ناظران اقتصادی هم این موضوع را طبیعی میدیدند زیرا در زمان بحرانهای اقتصادی، مالی و نظامی، سرمایهها چارهای جز گریز به مناطق امنتر ندارند.
محققان کیفیت تأثیرگذاری اخبار مثبت و منفی بر بدهیهای یونان و درآمدهای حاصل از اوراق بهادار آلمان را نیز بررسی کردند. آنها رابطهای مستقیم را کشف کردند: اخبار بد برای یونان به منزله اخبار خوب برای آلمان و بالعکس بود. هرچه یونان بحرانزدهتر به تصویر کشیده میشد آلمانیها فرصت بهتری برای گرفتن ماهی از آب گلآلود بحران مییافتند. بهتر شدن وضع یونان به معنای درآمدن از زیر بار بهرههای سنگین آلمان و در نتیجه تأثیر منفی کاهش بهره بر پساندازهای بزرگ این کشور بود.