بیمه‌های اجتماعی، تضمین امنیت کارگران

یکی از دستاوردهای جنگ جهانی، بیمه‌های اجتماعی بود که موجب تضمین امنیت نیروی کار در مقابل سوانح و حوادث احتمالی شد و می‌توانست حمایت همه‌جانبه‌ای از کارگر و خانواده او در مقابل اتفاقات مختلف باشد و این سرآغازی برای ظهور بیمه در زندگی بشریت بود. پس از انقلاب صنعتی انگلستان، میزان تولید و اختلاف طبقاتی افزایش یافت و موجب شد جامعه کارگری با احساس خطر جدی مواجه شود زیرا نگاه جامعه کارفرمایی به آنها نگاهی ابزاری بود تا انسانی و این دیدگاه منجر شد کارگران به منظور تأمین آینده و حفاظت از خود و خانواده‌های‌شان به تدریج به دنبال حقوق اجتماعی باشند. از این رو سعی آنها بر این بود تا جایگاه آنها از سوی کارفرمایان و جامعه به رسمیت شناخته شود. این امر باعث شکل‌گیری بیمه‌های اجتماعی شد.

البته بیمه‌ها در درجه اول برای ایجاد امنیت کالا و خدمات تشکیل شد و سپس در پی اتفاقات پیش گفته پیامدهای آن باعث تشکیل صندوق‌های بازنشستگی که تمرکز بر بیمه‌های اجتماعی دارند، شکل گرفت. این نوع بیمه‌ها برای شرایط خاص از جمله پیری، مرگ و میر و بیماری و حوادث کار است، اما تمرکز اصلی بیمه‌های تجاری بر حساب‌های انفرادی است.

بزرگ‌ترین تفاوت میان بیمه‌های اجتماعی و تجاری براساس مقاوله نامه 102 سازمان بین‌المللی کار شکل گرفته که مبنای آن عدالت و کمک به کاهش فاصله طبقاتی میان پردرآمدها و کم‌درآمدها است. اصل بیمه‌های اجتماعی و صندوق‌های بیمه بر دریافت کمک از پردرآمدها به نفع کم درآمدها است. از این رو نگاه ویژه به این نو بیمه‌ها می‌تواند هم امنیت سرمایه و هم امنیت کارگران را تضمین کند.

* کارشناس مسائل حوزه کار و تأمین اجتماعی