بیایید کانال تاسیس کنیم

گوشی‌های تلفن همراه حالا دیگر نه برای صحبت کردن با دوستان و خانواده که برای خبررسانی کاربرد دارند. از وقتی اپلیکیشن تلگرام امکان ایجاد کانال را فراهم کرد مخاطبان ایرانی از طرفداران پروپاقرص کانال شدند. در دنیایی که با خبر احاطه شده‌‌ایم، هر روز به کانال‌های جدیدی دعوت می‌شویم. کانال‌های تلگرام از سفر تا لباس فروشی و از انتشار اخبار در یک حوزه خاص تا انتشار پرسرعت جوک و لطیفه را در برمی‌گیرد. ایرانی‌ها 14‌میلیون از جمعیت 35 میلیونی اعضای شبکه تلگرام را تشکیل می‌دهند، اگر چه مهم‌ترین دلیل برای اشتیاق به استفاده از این شبکه را می‌توان سرعت، استفاده آسان و مهم‌تر از همه «فیلتر نشدن» دانست، اما اشتیاق ناگهانی و فراوان به تاسیس کانال در این شبکه را می‌توان در تمایل افراد به «سخن‌گویی» ‌جست‌وجو کرد.

«تک صدایی» یا استفاده از امکان یک طرفه سخن گفتن از جمله عاداتی است که در ایران ریشه دارد، پس می‌توان همین تمایل را به‌عنوان قوی‌ترین عامل در جذب افراد به شبکه تلگرام دانست. هجوم به تاسیس کانال نشان داد که بازار بسیار خوبی در این زمینه وجود داشته که تا پیش از تلگرام هیچ شرکتی آن را به خوبی شناسایی نکرده بود، بنابراین هیچ نوع سرمایه‌گذاری نیز در این زمینه نه تنها از سوی شرکت‌های خارجی که از سوی شرکت‌های ایرانی هم انجام نشده بود.

تلگرام وقتی وارد بازار شد بدون حضور رقیب توانست تمامی مشتریان را از آن خود کرده و کالای مورد نیاز را در اختیارشان قرار بدهد تا سرانجام بازار را تسخیر کند. مطالعه بازار به معنای افزایش تعداد مشتری معمولا حلقه مفقوده صنعت و تولید ایران است، اگر کار اصلی مدیران بازاریابی را تعریف نیازهای مصرف‌کنندگان به منظور تدوین و اجرای استراتژی‌ها و برنامه‌های بازاریابی با هدف تامین نیازهای مشتریان بدانیم. برای انجام این کار دستیابی مدیران به اطلاعات مربوط به مشتریان، رقبا و دیگر نیروهای موجود در بازار امری ضروری است.

«شناسایی فرصت‌های تازه»، «شناسایی فرصت‌های ویژه»، «مطالعه رفتار خریدار» و... از جمله کارهایی است که در مطالعه بازار انجام می‌شود و با تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده می‌توان برای آینده تولید و صنعت در یک رشته خاص برنامه‌ریزی کرد و تصمیم گرفت. از سوی دیگر، مطالعه نیازهای مردم برای طراحی و تولید یک کالای جدید نیز می‌تواند به تولید محصولی بینجامد که بازار را تسخیر خواهد کرد. تلگرام در هنگام ایجاد فرصت «تاسیس کانال» به خوبی توانست همان کالایی را که مردم ایران در انتظارش بودند تولید کند و در اختیارشان قرار بدهد، اما کار به همین جا ختم نشد و مراحل کامل‌تری را هم از سرگذراند.

در نخستین مرحله تاسیس کانال تعداد اعضای کانال محدود به 250 نفر بود که بسیاری از گروه‌ها به سرعت به مرحله تکمیل ظرفیت رسیدند، در این مرحله مدیران کانال‌ها اقدام به تاسیس کانال‌های جدیدی با همان نام کردند مثلا «گروه همیاری» که به تکمیل ظرفیت رسید بلافاصله «گروه همیاری 1» راه افتاد و محتوای منتشر شده در هر دو گروه یکسان بود.

برنامه‌ریزان تلگرام پس از اینکه مشکل کاربران در زمینه محدودیت ظرفیت اعضا در کانال‌ها را دریافت کردند در یک بازه زمانی کوتاه این مشکل را برطرف کردند و محدودیت تعداد اعضا را ابتدا به یک‌هزار عضو (در مرحله نخست)‌رساندند و پس از آن نیز به طور کلی محدودیت تعداد اعضا برداشته شد. به این ترتیب تلگرام توانست نیازهای مشتری/مخاطبان ایرانی خود را به سرعت برطرف کند تا همچنان در میان ایرانیان محبوبیتش را حفظ کند.

در گام بعدی، استفاده‌کنندگان ایرانی از تلگرام برای انجام تبلیغات انتخابات مجلس شورای اسلامی استفاده کردند. در حالی که کمتر از هفت هفته تا انتخابات مجلس شورای اسلامی زمان داریم فعالیت‌های کاندیداهای مجلس به شکل محسوسی در تلگرام شکل گرفته و کانال‌های تبلیغاتی تاسیس شده است. اگر چه کاندیداها در بازه زمانی ثبت نام تا احراز هویت اجازه هیچ نوع فعالیت تبلیغاتی را ندارند اما کانال‌های تلگرام به روش‌های غیرمستقیم فعال هستند و به کار تبلیغات مشغولند. اقبال تلگرام در کشور ما نه از سوی مردم عادی، بلکه از سوی کاندیداها نیز بسیار بلند است.

با قطع / اختلال چند ساعته در تلگرام طی هفته جاری نه تنها برای مردم عادی که برای کسانی که کارهای تبلیغاتی کاندیداها را انجام می‌دهند نگرانی‌های زیادی به‌وجود آمد و این پرسش در برخی جمع‌ها مطرح شد که «اگر تلگرام قطع شود چگونه می‌توان برای ‌آن جایگزین مناسب یافت؟» معنای دیگر این سوال قدرتنمایی تلگرام در میان شبکه‌های اجتماعی است که مدام مردم را به خود می‌خوانند.

مردم ایران همچنان به «تک‌گویی» ‌علاقه‌مند هستند و بازار تلگرام همچنان گرم خواهد ماند، اما نباید از این نکته هم غافل شد که با مشکلاتی که برای دسترسی به رسانه‌ها وجود دارد، تلگرام جایگزینی مناسبی در این باره خواهد بود.

روزنامه‌نگار