شاید نخستین سوالی که افراد عادی در برخورد با یک مشاور اقتصادی و سرمایهگذاری مطرح میکنند این است که چه بازارها و صنایعی برای سرمایهگذاری مناسباند؟ برای پاسخ به این سوال باید گفت درست است که برخی از بازارها و صنایع وضعیت بهتری برای سرمایهگذاری دارند ولی در نهایت زمینه مناسب سرمایهگذاری برای هر فرد تا حد زیادی به عوامل دیگری نیز بستگی دارد. با این وجود گروه کارشناسان سرمایهگذاری «فرصت امروز» در یک بررسی تحلیلی وضعیت صنایع مختلف را مورد ارزیابی قرار داده و براساس چهار مولفه سودآوری، ارزش افزوده، نیازمندیهای کشور وریسک موجود در صنایع به رتبهبندی فرصتهای برتر سرمایهگذاری در سال پیشرو پرداخته است.
در سالهای اخیر وضعیت کلی سرمایهگذاری حال و روز خوشی نداشته و حجم سرمایهگذاری طی سالهای گذشته روند کاهشی را دنبال کرد، پیشتر در گفتوگویی با دکتر حسن سبحانی، یکی از کارشناسان اقتصادی بهطور مفصل به تحلیل وضعیت سرمایهگذاری و چالشهای موجود در این بخش پرداختیم. در گزارش روز گذشته «فرصت امروز» هم وضعیت صنایع مختلف بهطورکلی مورد ارزیابی قرار گرفت. از این رو تصمیم براین شد تا در ویژهنامه سرمایهگذاری فرصتهای برتر بخشهای مختلف را برای راهنمایی سرمایهگذاران معرفی کنیم. نکته کلیدی در این بررسی توجه به نیازمندیها و پتانسیلهای بالقوه سرمایهگذاری در کشور است که عموما از دید سرمایهگذاران پنهان میماند. اولویت دادن به این نکته و توجه ویژه به قابلیتهای کمتر شناخته شده حوزههای سرمایهگذاری و تولید از مهمترین عوامل موثر در این رتبهبندی محسوب میشود.
***
یکم؛ صنعت پتروشیمی و فرآوردههای نفتی
رکود اقتصادی در سالهای اخیر اوضاع نامناسبی را برای سرمایهگذاران رقم زد اما شوک قیمتی بازارهای نفتی بیش از آنکه چالشی جدی برای فعالان اقتصادی و دولتمردان به حساب بیاید تلنگری بهموقع برای اندیشیدن به راهکارهایی برای عدم وابستگی به نفت بود. خام فروشی نفت همواره یکی از معضلات اقتصادی کشور به حساب میآید و سالهاست که اقتصاد بیمار ایران را رنج میدهد. از سوی دیگر پتانسیلهای لازم برای سرمایهگذاری در صنایع پتروشیمی و فرآوردههای نفتی در کشور وجود دارد؛ سودآوری بالا، ارزش افزوده فراوان و بازارهای مناسب و برخی دیگر از مزیتهای دیگر سرمایهگذاری در این صنعت کافی است تا سرمایهگذاران برای فعالیت در این بخش مجاب شوند، بنابراین یکی از فرصتهای برتر سرمایهگذاری در سال آینده توجه ویژه به این بخش است. پتانسیلهای تامین مالی و تسهیلات دولتی از دیگر مزایای سرمایهگذاری در این صنایع است. هرچند بهرهوری پایین در این بخش چالشی جدی پیشروی سرمایهگذاران است اما سرمایهگذاری در این بخش باتوجه به نیازهای بالای کشور و میزان ریسک نسبتا مناسب این صنایع میتواند سودآوری خوبی به دنبال داشته باشد.
دوم؛ انرژیهای نو
بخش انرژی یکی از سودآورترین و مهمترین حوزههای سرمایهگذاری در تمامی کشورهاست. در سالهای اخیر باتوجه به نگرانیهایی که در زمینههای زیست محیطی به وجود آمد یافتن جایگزینی برای سوختهای فسیلی در اولویت برنامههای دولتها قرار گرفت. در کشور ما هم در سالهای اخیر توجه خوبی به سرمایهگذاری در این بخش شده. تولید برق بادی، استفاده از انرژی خورشیدی، تولید برق از زباله و دیگر انرژیهای نو فرصتهای سرمایهگذاری خوبی را در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهد، علاوه براین تسهیلاتی هم برای فعالیت و سرمایهگذاری در این بخش در نظر گرفته شده است. البته میزان سودآوری در این صنعت خیلی بالا نیست و در تمام دنیا هم به دلیل هزینهبر بودن انرژیهای جدید تسهیلاتی برای سرمایهگذاران و استفادهکنندگان این انرژیها در نظر گرفته میشود اما به هر روی فرصتهای خوبی برای سرمایهگذاری در این بخش وجود دارد و دولت هم سعی کرده تا حد ممکن ریسک سرمایهگذاری در این بخش را کاهش دهد.
سوم؛ صنایع تبدیلی و تکمیلی
رشد صنایع تبدیلی و تکمیلی در کشور نتوانسته همگام با رشد سایر بخشهای اقتصادی کشور پیش برود، به همین دلیل ضعفهای ریشهای در این بخش از اقتصاد کشور وجود دارد که زمینههای سرمایهگذاری را برای افراد مختلف فراهم میکند. از سوی دیگر ارزش افزوده بالای این بخش و جلوگیری از خام فروشی محصولات تولیدی دلیل محکمی برای سرمایهگذاری در این بخش است. سرمایهگذاری در این صنایع به دلیل سودآوری بالا و خلأهایی که در این حوزه وجود دارد فرصت مناسبی را در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهد.
چهارم؛ صنعت گردشگری
پتانسیلهای صنعت گردشگری کشور بر کسی پوشیده نیست، بنابراین سرمایهگذاران میتوانند در اولویتهای خود بازاری با سودآوری حدود 60 درصد را در نظر داشته باشند. قابلیتهای گردشگری دریایی، اکوتوریسم، گردشگری نمک، گردشگری کشاورزی و توجه به صنایع دستی مناطق مختلف کشور باید در این بخش در اولویت قرار گیرد. ریسک بسیار پایین و ارزشآفرینی بالای این صنعت و همچنین دوره بازگشت سرمایه نسبتا مناسب در این بخش این فرصت را به وجود آورده تا سرمایهگذاران با نگاه نوآورانه توجه ویژهای به این صنعت داشته باشند.
پنجم؛ تجهیزات پزشکی و صنعت دارو
در زمینه صنایع دارویی و تجهیزات پزشکی به تفصیل در گزارشهای فرصت سرمایهگذاری توضیح داده شد. در این بخش نیز به دلیل نیازهای موجود و شرایط تحریمی اولویت سرمایهگذاران باید در داروها و تجهیزات خاص و با تکنولوژی بالا معطوف باشد. توجه مسئولان و تسهیلات مناسبی که در این صنعت وجود دارد یکی از مزیتهای سرمایهگذاری در این حوزه به شمار میرود.
ششم؛ صنایع بازیافت
درخصوص صنایع بازیافت نیز به تفصیل گزارشهایی در همین صفحه کار شد. گستردگی بالای این بازار، چالشهای زیست محیطی، سودآوری مناسب و ریسک بسیار اندک این صنعت باعث شده در سالهای اخیر توجه مناسبی برای سرمایهگذاری در این صنعت صورت گیرد اما همچنان راه برای سرمایهگذاران باز است و محدودیتی برای ورود در این صنعت وجود ندارد.
هفتم؛ تجهیزات صنعتی
تجهیزات صنعتی به دلیل نیازهای گسترده در صنایع مختلف قابلیتهای بسیار بالایی برای سرمایهگذاری دارد. علاوه براین تسهیلات دولتی، سودآوری بالا، نیازهای فعلی کشور و اهمیت این بخش در به حرکت درآوردن سایر بخشهای تولیدی و اقتصادی لزوم توجه به این بخش را از سوی سرمایهگذاران دوچندان میکند. کارشناسان سرمایهگذاری «فرصت امروز» چشمانداز این صنعت را بسیار روشن پیشبینی میکنند، بنابراین میتواند در اولویتهای سرمایهگذاری سال پیشرو قرار گیرد.
هشتم؛ صنایع الکترونیکی
وارداتی بودن اکثر کالاهای الکترونیکی در کشور این ضرورت را ایجاب میکند تا بالاخره نوار وابستگی به این محصولات در جایی قطع شود. هرچند برای ورود به این صنعت رقبای قدرتمندی در مقابل دارید اما توجه به بخشهای تحقیق و توسعه در این بخش، تولید محصول باکیفیت میتواند سودآوری خوبی به همراه داشته باشد. در حال حاضر ریسک سرمایهگذاری در این صنعت بالاست اما این پتانسیل چه به لحاظ دانش فنی و چه به لحاظ سختافزاری در کشور وجود دارد تا سرمایهگذاران به این بخش ورود کنند.
نهم؛ حوزههای نوین در کشاورزی
بخش کشاورزی به دلایل مختلف در کشور ما اوضاع مناسبی ندارد. بهرهوری پایین بحران آب ونبود تکنولوژیهای روز دستوپای این بخش را به کلی بسته اما در بخش تولیدات پرورشی بهویژه آبزیپروری پتانسیلهای مناسبی در این صنعت وجود دارد. علاوه بر این سودآوری مناسب در کشت گلخانهای و تولید گل و گیاهان زینتی میتواند تحریککننده سرمایهگذاران برای حضور در این بخش باشد. بازدهی بالا و دوره بازگشت سرمایه بسیار پایین در برخی از حوزههای کشاورزی و توجه به محصولات جدید فرصت مناسبی پیشروی سرمایهگذاران قرار میدهد.
دهم؛ بخشهای خدماتی
به عقیده بسیاری از کارشناسان اقتصادی بخش خدماتی کشور بیش از حد متعارف رشد داشته اما نکته جالب اینجاست که همچنان نیازهای جدیدی در بخش خدماتی در حال شکلگیری است و این بهعنوان یکی از ویژگیهای کشورهای در حال توسعه سرمایهگذاری در این بخش را همچنان سودآور مینمایاند. توجه به ایدههای نوآورانه و نیازآفرینی در این بخش باید در اولویت کاری سرمایهگذاران در این حوزه قرار گیرد. سودآوری بالای این بخش همچنان سرمایهگذاران را به این بازار هدایت میکند.