افزایش چک‌های برگشتی در مرحله اول اجرای چکاوک

دبیرکل بانک مرکزی آماری از میزان چک‌های برگشتی بعد از اجرای چکاوک اعلام نکرد اما گفت که قطعاً بنابر دلایلی آمار بالاتر از قبل از اجرای این طرح خواهد بود. محمود احمدی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره‌ آخرین وضعیت چک‌های برگشتی و تأثیر اجرای طرح چکاوک (سامانه مبادله الکترونیک چک) اظهار کرد: به‌طور طبیعی بنابر شرایطی در مرحله‌ اول اجرای طرح چکاوک آمار چک‌های برگشتی بیشتر خواهد شد. این درحالی است که طی چهار سال میزان چک‌های برگشتی به 22.7 میلیون قطعه نیز رسیده بود.

وی با ارائه‌ توضیحاتی گفت: پیش‌تر وقتی برخی از چک‌ها به شعب ارائه می‌شد، کارمند یا رئیس شعبه بنابر ملاحظاتی و در نظر گرفتن جوانب، از قبول چک خودداری می‌کردند و این موجب می‌شد که حداقل تا حدی از دریافت چک‌هایی که ممکن است برگشت داده شود جلوگیری کنیم. دبیرکل بانک مرکزی ادامه داد: در سامانه چکاوک شرایط به‌گونه‌ای پیش می‌رود که دارنده چک مطمئن است چکی که به بانک می‌برد به محض ارائه هیچ‌کسی نمی‌تواند در عدم پرداخت آن دخالت کند، بنابراین طبیعی است که چک‌های برگشتی وجود داشته و حتی افزایش یابد.

وی این را هم گفت که گرچه در مرحله اول طرح چکاوک مشکلاتی وجود داشت، ولی موجب تغییر در رفتار شبکه بانکی در بین دارندگان و ذی‌نفعان چک شده و بی‌تردید در ادامه، اوضاع بهتر خواهد شد.

احمدی با اشاره به اینکه صاحب چک باید به‌گونه‌ای رفتار کند که به محض ورود چک به بانک موجودی لازم را برای پرداخت مبلغ در حساب داشته باشد، زیرا پس از آن هیچ راه و تدبیر دیگری نخواهد داشت، گفت: این موضوع از سختی‌های دوره ابتدایی چکاوک است که ممکن است آمار چک‌های برگشتی را اضافه کند چرا که زمانی را برای تأمین منابع حساب برای پرداخت وجه چک باقی نمی‌گذارد؛ اما در گام‌های بعدی طرح، مشکلات به تدریج برطرف خواهد شد.

دبیرکل بانک مرکزی به دو گام برای اجرا و بهبود طرح چکاوک اشاره کرد و افزود: در مرحله اول توسعه و خدماتی در سیستم بانکی مدنظر بود که بتوانیم دریافت و پرداخت دستی چک را حذف کنیم که اکنون این اتفاق افتاده و کاملاً ماشینی انجام می‌شود و زمان پرداخت نیز به حداقل کاهش یافته است.

احمدی با بیان اینکه اجرای گام دوم چکاوک مدت بیشتری طول خواهد کشید، ادامه داد: براین اساس در تک‌تک بانک‌ها چک‌های قدیمی به چک‌های متحد‌الشکل تبدیل شده و امکانات و فیشر‌های امنیتی آنها افزوده می‌شود. وی در مورد تمهیدات بانک مرکزی برای کاهش چک‌های جعلی نیز خاطرنشان کرد: یکی از دغدغه‌های اصلی ما همین چک‌های جعلی است که در چک‌های چکاوکی با استفاده از کاغذ‌های امنیتی و فیشر‌هایی که در اسکناس‌ها و اوراق‌ بهادار استفاده می‌شود، سعی شده تا با افزایش امنیت، درصد چک‌های جعلی که به شخص یا بانک‌ها ارائه می‌شود، کمتر شود.