توافق هستهای ایران با غرب درهای اقتصاد را به ایران باز کرده است و بانک جهانی در گزارش تازه خود از پیشبینی رشد اقتصادی با اشاره به این موضوع، رشد ایران را در سال جدید میلادی 5.8 درصد پیشبینی کرده است. بانک جهانی در گزارش خود نوشته است که اقتصاد ایران به صورت مشخص با افزایش سرعت تولید نفت رشد بیشتری خواهد داشت. شرکتهای بزرگ نفتی برای مدتها به خاطر تحریمهای ایران نمیتوانستند در ایران حضور داشته باشند و حالا با برداشته شدن تحریمها، بازگشت آنها قابلپیشبینی است. بازگشت آنها نه تنها فناوریهای جدید را به صنعت نفت ایران خواهد آورد که سرمایهگذاریها را در این بخش افزایش خواهد داد.
بانک جهانی پیشبینی کرده است که تولید ایران در سال جدید روزانه بین 500 هزار تا 700 هزار بشکه افزایش پیدا کند. تولید ایران در سال 2015 براساس گزارش بانک جهانی، 2.8 میلیون بشکه بوده است.ایران و گروه کشورهای 1+5 (اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل به اضافه آلمان) در ماه جولای به توافقی تاریخی بر سر پرونده هستهای ایران رسیدند. براساس این توافق، ایران متعهد شده است برخی ابعاد فعالیتهای هستهای خود را محدود میکند و در مقابل طرف مقابل متعهد شده است تحریمهای اقتصادی مربوط به هستهای را لغو کند.
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا پنجشنبه گفته بود که دو طرف تا روز اجرایی شدن توافق، تنها «چند روز فاصله» دارند. در گزارش بانک جهانی با نام «دورنمای اقتصادی جهان: سرزیر اقتصادی و رشد ضعیف» گفته شده است که سرریز شدن سرمایه به ایران بعد از برداشته شدن تحریم، احتمالا بخش گاز طبیعی ایران را هم تقویت خواهد کرد. اینها به علاوه آزاد شدن پولهای بلوکه شده ایران، باعث خواهد شد تا رشد اقتصادی در کشور بیشتر شود.
«اقتصاد دوباره جان گرفته ایران به کشورهای دیگر منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا هم در سطوح متفاوت اثر خواهد گذاشت. رشد سریع در تولید نفت ایران رشد اقتصادی در دیگر کشورهای تولیدکننده نفت را تعدیل خواهد کرد و در کشورهای واردکننده نفت، (بازگشت ایران) رشد اقتصادی را بهبود خواهد بخشید.»این گزارش همچنین پیشبینی کرده است که رشد اقتصادی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا افزایش خواهد یافت. بر این اساس رشد اقتصادی این منطقه که در سال 2015 ، 2.5درصد بوده است اما در سال جدید، به 5.1 درصد خواهد رسید.
دلیل افزایش رشد اقتصادی در سال جدید، ثبات احتمالی در قیمت نفت خواهد بود. این گزارش همچنین تأکید کرده است که رشد اقتصاد ایران در سال 2017 به 6.7 درصد خواهد رسید و در سال بعد از آن، به 6 درصد کاهش پیدا خواهد کرد. بیشترین نرخ رشد در سال 2016 براساس این گزارش متعلق به هند است: 7.8 درصد. میانگین نرخ رشد اقتصادی جهان در سال 2016 میلادی 2.9 درصد خواهد بود. این رقم در کشورهای در حال توسعه 4.8 درصد خواهد بود.
تشویش در روابط با همسایگان کار را سخت کرده است
رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران در باره این پیشبینی بانک جهانی بر این باور است که تحقق رشد اقتصادی 5.8درصدی دور از دسترس نیست اما تنشهای سیاسی اخیر در منطقه این کار را بسیار سخت کرده است. مهدی پورقاضی، در گفتوگو با صدای اقتصاد تازهترین پیشبینی بانک جهانی را تحلیل کرده و میگوید: به نظر من پیشبینی تازهای که بانک جهانی از نرخ رشد اقتصادی ایران در سال 2016 انجام داده، قابل تحقق است اما پیششرطهایی هم دارد. اگر همه مسائل به آرامی و خوبی پیش رود میتوان این نرخ رشد اقتصادی را قابل دسترس دانست.
اما این اگری که از آن نام میبرم اما و اگر بسیار بزرگی است، چراکه در طول دو هفته اخیر جنجالهایی که در سفارت عربستان به وجود آمد و تاثیراتی که این اتفاق بر نوع تعامل ما با کشورهای همسایه ایفا کرد کمی نگرانکننده به نظر میرسد. وی میافزاید: روابط دیپلماتیک ما تحت تاثیر این جریان قرار گرفته و بهنوعی میتوان گفت که بههم ریخته است. این بههمریختگیها امتیازهای منفی برای روابطسیاسی و به دنبال آن برای روابط اقتصادیمان در پیخواهد داشت؛ امتیازهای منفی که خواهناخواه رشد اقتصادی ما را تحت پوشش خود قرار خواهد داد.
پورقاضی میافزاید: در مورد افزایش رشد اقتصادی کشور به دو عامل داخلی و خارجی اعتقاد دارم. باز هم تاکید میکنم که اگر فضای داخلی و خارجی کشور آرام باشد، رسیدن به این رشد به هیچ عنوان غیرممکن نیست، در صورتی که روابطمان با کشورهای همسایه را حفظ کنیم و تشویشی ایجاد نشود. با این حال هم در داخل و هم در خارج کشور، عواملی هستند که مانع رسیدن به این رشد خواهند شد. بنابراین از این جهت برای تحقق رشد 5.8 درصدی در سال 2016 مردد هستم.