آمار، طلوع رونق را تایید کرد

براساس محاسبات مقدماتی و اولیه اداره حساب‌های اقتصادی بانک مرکزی ، تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه و به قیمت‌های ثابت سال 1383 در فصل اول سال 1393 به 480491 میلیارد ریال رسید که نسبت به رقم مشابه فصل اول سال 1392 به میزان 4.6 درصد رشد نشان می‌دهد. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، تولید ناخالص داخلی در فصل اول سال ۱۳۹۲ نسبت به رقم مشابه سال ۱۳۹۱، معادل 1/4 درصد کاهش یافته بود. بر این اساس می‌توان گفت، اقتصاد ایران پس از یک دوره رکود طولانی، در فصل اول سال ۱۳۹۳ بهبود معناداری را تجربه کرده است.

در بررسی رشد ارزش افزوده بخش‌های مختلف این نکته حائز اهمیت است که تمامی گروه‌های عمده اقتصادی (اعم از کشاورزی، نفت، صنایع و معادن و خدمات) در سه‌ماهه اول سال جاری از رشد مثبت برخوردار بوده‌اند. این در حالی است که در فصل اول سال ۱۳۹۲، به‌جز گروه کشاورزی، سایر گروه‌های عمده با رشد منفی ارزش افزوده مواجه بودند.

حسب روال معمول، داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز برای محاسبه رشد اقتصادی از منابع آماری رسمی مربوط از قبیل وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نفت، طرح آماری کارگاه‌های بزرگ صنعتی (اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی)، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، وزارت نیرو و طرح آماری فعالیت‌های بخش ساختمانی (اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی) دریافت شده است. همچنین در گروه خدمات نیز متناسب با هر یک از فعالیت‌ها، از منابع آماری و شاخص‌های قیمت مرتبط با موضوع استفاده شده است.

همان‌گونه که اشاره شد، اطلاعات رشد ارزش افزوده بخش‌های مختلف اقتصادی حاکی از آغاز روند بهبود و رونق نسبی در مقایسه با دوره مشابه سال قبل است. بررسی سهم فعالیت‌های مختلف اقتصادی در رشد تولید ناخالص داخلی نشان می‌دهد، ارزش افزوده زیرگروه «صنعت» و «بازرگانی، رستوران و هتلداری» به ترتیب با سهمی معادل 5/1 و ۱ واحد درصد، نقش عمده ای (5/2 واحد درصد) را در رشد 6/4 درصدی تولید ناخالص داخلی به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۸۳ در فصل اول سال ۱۳۹۳ ایفا کرده ‌است.

گفتنی است، شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی (که حدود ۷۰ درصد ارزش افزوده بخش صنعت را پوشش می‌دهد) در سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۳ نسبت به رقم مشابه سال قبل ۱۰درصد رشد داشته است. در میان ۲۲ گروه عمده صنعتی، شاخص ۱۳ گروه که در مجموع ۸۷ درصد از وزن شاخص را به خود اختصاص می‌دهند، در فصل اول سال ۱۳۹۳ نسبت به فصل اول سال ۱۳۹۲ رشد مثبت داشته‌اند.

لازم است به این نکته توجه شود که اقتصاد ایران در طول دو سال گذشته با نرخ رشد منفی مستمر مواجه بوده است. بنابراین رشد مثبت ایجاد شده که جای خوشحالی و امیدواری دارد، علاوه بر دلالت بر شروع دوره رونق نسبی، به این معنی است که اقتصاد ایران مسیر بهبود و بازیابی توان از دست رفته خویش را می‌پیماید. مقایسه ارقام تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (۱۳۸۳=۱۰۰) در فصل اول سال‌های ۱۳۹۱ (۴۷۸۷۳۹ میلیارد ریال)، ۱۳۹۲ (۴۵۹۲۵۲ میلیارد ریال) و ۱۳۹۳ (۴۸۰۴۹۱میلیارد ریال) نشان می‌دهد که در فصل اول سال ۱۳۹۳ تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه (۱۳۸۳=۱۰۰) توانسته افت صورت‌گرفته طی دو سال اخیر را جبران کند.

درضمن مقایسه آمار تولید ناخالص داخلی بدون نفت (به قیمت پایه ۱۳۸۳=۱۰۰) نشان می‌دهد تولید ناخالص داخلی بدون نفت که از ۴۱۵۴۳۸ میلیارد ریال در سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۱ به ۴۰۹۸۱۱ میلیارد ریال در سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۲ کاهش یافته بود، در سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۳ به ۴۲۸۰۱۴ میلیارد ریال افزایش یافته که در مقایسه با رقم مشابه در سال ۱۳۹۲ و ۱۳۹۱ به ترتیب ۴/۴ و ۳ درصد افزایش را نشان می‌دهد. بنابراین می‌توان گفت، بخش غیرنفتی اقتصاد از بهبود بیشتری برخوردار شده و سهم بخش غیرنفتی اقتصاد افزایش یافته است.

در عین حال باید توجه داشت، با وجود رشد 6/4 درصدی تولید ناخالص داخلی در فصل اول سال ۱۳۹۳ نسبت به رقم مشابه سال قبل و ورود اقتصاد کشور به مرحله رونق اقتصادی، سطح تولید در فصل اول سال ۱۳۹۳ به میزان 7/8 درصد پایین‌تر از رقم مشابه در فصل اول سال ۱۳۹۰ بوده و کماکان ظرفیت فعال نشده (خالی) قابل توجهی در اقتصاد وجود دارد.

با وجود این، شروع رشد مثبت اقتصادی در کنار کاهش قابل ملاحظه تورم نشان می‌دهد که اقتصاد ایران طی یک‌سال گذشته در جهت صحیح گام برداشته است و این امیدواری وجود دارد که با استمرار سیاست‌های درست و ثبات‌بخش اقتصادی و بهبود فضای کلی اقتصاد و کسب‌و‌کار، شاهد تداوم و تقویت این روند و بهبود هرچه بیشتر عملکرد فعالیت‌های اقتصاد کشور باشیم.