تکرار درخواست افزایش کیفیت خودرو از سوی وزیر صنعت / چرخ تحول کیفیت چگونه می چرخد

محمدرضا نعمت زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت، در آخرین جلسه شورای سیاست گذاری خودرو، بار دیگر از خودروسازان خواست تا کیفیت محصولات تولیدی خود را افزایش دهند.

این نخستین بار نیست که وزیر صنعت برای افزایش کیفیت محصولات از خودروسازان درخواست می کند، بلکه تابستان سال گذشته که مشتریان ناراضی خودروهای داخلی اقدام به تشکیل کمپین نخریدن خودرو کردند نیز این درخواست از سوی نعمت زاده مطرح شد. حالا یک سال و نیم از آخرین درخواست و بزرگ ترین اعتراض مصرف کنندگان خودرو نسبت به فقدان کیفیت خودروهای داخلی می گذرد و وزیر صنعت همزمان با اعلام افزایش تعداد استانداردهای اجباری خودرو از 55 به 77، نسبت به افزایش کیفیت به خودروسازان تذکر داده است.

وزارت صنعت سال گذشته در پی نارضایتی مصرف کنندگان از کیفیت خودروهای داخلی، اقدام به تدوین سیاست های سخــت گـیرانه تری نظیر معیارهای تازه برای ارزیابی کیفی خودروهای ساخت داخل کرد. با ابلاغ این دستورالعمل در دی ماه سال گذشته، خودروسازان ناچار به انطباق خود با این شرایط برای دستیابی به ستاره های کیفی بیشتر شدند.

گرچه براساس گزارش های ارزیابی کیفی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، روند حرکتی خودروسازان داخلی به سمت بهبود کیفیت کند بوده، اما بهبود کیفیت در بسیاری از خودروهای ساخت داخل با افزایش ستاره های آنها محسوس بود. گرچه اکنون فقط دو خودروی ساخت داخل ساندرو و مزدا 3 توانسته اند به چهار ستاره کیفی دست پیدا کنند، اما روند رشد افزایش کیفیت در خودروسازان داخلی کند بوده و گویا باب میل وزارت صنعت به عنوان متولی این صنعت هم نیست.

اکنون پرسش اینجاست که حضور شرکای خارجی در صنعت خودروی ایران، چقدر می تواند به بهبود وضعیت کیفی خودروهای داخل کمک کند؟

امیرحسن کاکایی، استاد دانشگاه علم و صنعت ایران، در پاسخ به این پرسش به «فرصت امروز» می گوید: «طبق قراردادهای به امضا رسیده با شرکت های خارجی در صنعت خودرو، ورود این شرکا به کشور همراه با فناوری های روز خواهد بود. همچنین ورود سرمایه های این شرکا و تمرکز آن روی بهبود وضعیت تجهیزات تولید که یکی از دلایل ضعف در کیفیت خودروهای ساخت داخل است، می توان نسبت به به روز شدن تجهیزات امیدوار بود.»

او می افزاید: «موضوع دیگر تشدید فضای رقابت در بازار خودرو است که این فضا منجر به اجبار خودروسازان برای افزایش کیفیت می شود. طراحی های قدیمی یکی از مشکلات صنعت خودروی ایران است، چرا که بعضی از ابعاد کیفیت حسی بوده و با ورود طراحی های جدید، مشتری احساس بهتری از محصول خریداری شده دارد.»

امرالله امینی، کارشناس صنعت خودرو نیز در این زمینه در گفت وگو با «فرصت امروز» بیان می کند: «ورود شرکای خارجی به صنعت خودرو، فضای بازار را به سمت رقابتی تر شدن پیش برده و همین موضوع به افزایش کیفیت می انجامد، زیرا تعدد انتخاب مشتریان بیشتر شده و از سوی دیگر خودروسازان خارجی برای گسترش بازار خود به تمرکز روی کیفیت می پردازند.»

وزیر صنعت در راستای بهبود کیفیت و سازگاری بیشتر خودروهای تولیدی با محیط زیست، از افزایش تعداد استانداردهای اجباری برای خودرو خبر داده است. سخت گیرانه تر کردن شرایط استاندارد خودرو از یک سو و ورود شرکای خارجی و شکل گرفتن فضای رقابتی از سوی دیگر ابزارهایی برای بهبود کیفیت هستند. اما در این میان عوامل دیگری نیز باید جان بگیرند تا چرخ تحول کیفیت خودرو بچرخد.

کاکایی با اشاره به نقش زنجیره تامین در کیفیت خودروهای داخلی، تصریح می کند: «زنجیره تامین نقشی اساسی در افزایش کیفیت را بازی می کند یعنی این زنجیره نیز باید همپای خودروسازان برای بهبود کیفیت گام بردارد البته جوینت ونچرها صورت گرفته در پسابرجام در این صنعت و در پی آن درگیر شدن قطعه سازان در قراردادهای خارجی، صنعت قطعه سازی را نیز همزمان به سمت توسعه می کشاند. نکته دیگر این است که صادرات محصولات در هر دو صنعت خودرو و قطعه سازی دیده و هدف گذاری شده است که برای رسیدن به این موضوع نیاز به تغییر اساسی در زنجیره تامین است.»

امینی نیز در این زمینه معتقد است: «مشکلی که در صنعت خودرو وجود دارد و باید در آن سرمایه گذاری و برنامه ریزی صورت بگیرد، موضوع زنجیره تامین است. ما باید سازندگان مجموعه های خودرو را تقویت کنیم، چون خودروسازی ما برای توسعه به آنها نیاز دارد. اگر سرمایه گذاری و ارائه تسهیلات کم بهره به این بخش برود، مطمئنا صنعت خودرو ما تقویت خواهد شد.»

ارتباط با نویسنده: dadashloo@gmail.com