اگر با نگاهی خوشبینانه جمعیت ایران را 70میلیون نفر فرض کنیم، بیش از نیمی از این جمعیت مرد هستند، از این 35میلیون نفر هم حداقل 15میلیون نفر بالای 18سال سن دارند که مهمترین پوشش این جمعیت 15میلیونی پیراهن است. حتی اگر هر شخص در بدترین حالت سالی دو پیراهن مصرف کند، میتوان گفت جمعیت مردانه بالای 18سال ایران در هر سال به بیش از 30میلیون پیراهن نیاز دارند. پس بازاری با مشتریان میلیونی و تیراژ بالای کالا پیش رو داریم که میتواند انگیزه فراوانی برای تولید ایجاد کند و بازار پررونقی را رقم بزند.
با توجه به همین مسائل، سری به یکی از بازارهای پرطرفدار پیراهن مردانه یعنی پاساژ پلاسکو در تهران زدیم که از شهرهای اطراف تهران نیز مشتریان زیادی دارد. در واقع یکی از مراکز بورس مشهور برای پیراهن مردانه به شمار میرود، اما آنچه در این پاساژ دیدیم و همچنین گفتوگویی که با رییس اتحادیه پیراهندوزان تهران داشتیم، واقعیتهای نه چندان خوشایندی را آشکار کرد که نشان میدهد نه تنها از این بازار با مشتریان میلیونی استفاده نمیشود، بلکه جنسهای بیکیفیت هم بازار را پر کردهاند. شرح ماجرا را در این گزارش میخوانید.
پیراهن چینی به خورد ایرانی داده میشود
در پاساژ پلاسکو آنچه در وهله نخست به چشم میخورد، تعامل زیبای خریداران و فروشندگان است؛ خریدارانی که دست در دست خانواده برای انتخاب پیراهن دلخواه خود به فروشگاهها سرک میکشند، اما واقعیت پنهان این بازار پیراهنهای چینی بیکیفیت است که فروشندگان چیزی از هویت این کالاها به خریداران نمیگویند. آنها اجناس خود را با نام ترک که ایرانیها خاطرات خوبی از اجناس این کشور دارند، معرفی میکنند.
بازار از زبان فعالان بازار
عامری، یکی از تولیدکنندگان عمده لباس مردانه به «فرصت امروز» گفت: به دلیل ورود بیرویه کالاهای آماده از خارج، وضع تولیدیهای داخلی به اصطلاح خراب است و در رکود به سر میبرد. این وضع در یکی دو سال گذشته بیشتر از قبل شده است. وی قیمت کالاهای تولید داخل را از 10هزار تومان تا 50هزار تومان اعلام و تصریح میکند: کالاهایی که وارد کشور میشوند، قیمتشان پایینتر از تولیدیهای داخل است، بنابراین برای فروشندهها و توزیعکنندگان به صرفه نیست که سراغ کالاهای تولید داخل بروند، چون هزینه تولید در ایران بسیار بالاست و به همین دلیل تولیدیهای داخل نیمهتعطیل شدهاند و بسیاری از این تولیدکنندهها توان رقابت و ادامه مسیر با این اوضاع را ندارند.
تن خسته و عرق کرده پیراهن مردانه
این اوضاع در حالی بر بازار ساختمان پلاسکو حاکم شده است که زمانی از این مرکز خرید بهعنوان یک مکان امن و امین برای خرید نام برده میشد. در این مجموعه مشتری با خیال راحت خرید میکرد و از انتخاب کالایش مطمئن بود، اما امروزه با به صرفه نبودن تولید و راحتی واردات و باز بودن دروازههای وارداتی کالا، تولیدکنندههای ایرانی ریسک تولید را به جان نمیخرند و بیشتر به دنبال حفظ سرمایه هستند تا تولید و اشتغالزایی.
دودی که به چشم خیلیها میرود
در همین رابطه جواد درودیان، رییس اتحادیه پیراهن دوزان تهران به «فرصت امروز» میگوید: اینکه بازار تولید پیراهن با رکود مواجه شده است، بر هیچکس پوشیده نیست. واردات کالای ارزان قیمت چه بهصورت قانونی و چه بهصورت غیرقانونی موجب شده چوب رکود بر تن پیراهن هم بنشیند. در این میان آثار ضربات واردات متوجه خیاطان و تولیدکنندههای پارچه هم شده است. درودیان میافزاید: واردات بهصورت مواد خام یعنی پارچه ، نخ و غیره از کشورهای کره، ترکیه، تایوان، ژاپن و چین صورت میگیرد. علاوه بر این، پیراهن آماده نیز از چین وارد میشود که این مسئله میتواند به تعطیلی کامل دوخت و دوز در ایران بینجامد. اما مسئله مهمتر نوع ورود کالاست که مشکلساز شده، زیرا تنها یک دهم واردات پیراهن آماده بهصورت قانونی انجام میشود و مابقی بهصورت قاچاقی از مرزهای کشور عبور میکنند. درودیان ضمن تایید این مدعا اضافه میکند: به دلیل این مشکلات، این روزها بسیاری از تولیدکنندهها دست از تولید کشیدهاند و با سفر به چین کالای آماده وارد میکنند که ارزانتر تمام میشود، هرچند کیفیت لازم را ندارند.
استقبال با روی گشاده از واردات بیرویه
رییس اتحادیه پیراهندوزان و پیراهنفروشان تهران در خصوص تاثیر این واردات بیرویه بر تولید و بازار داخل اظهار کرد: تقریبا 4هزار کارگاه و تولیدکننده در گذشته وابسته به این اتحادیه مشغول به کار بودند که این روزها این رقم کم شده و به زیر هزار واحد تنزل یافته و تولید این کارگاهها به روزی 10 تا 15عدد رسیده است. در واقع باید گفت که واردات بیرویه حتی از رکود اقتصادی حاکم بر کشور هم بیشتر به این صنف لطمه زده است. این مسائل نشان میدهد که بازاری با جمعیت میلیونی متقاضی پیراهن مردانه را با روی گشاده به جنسهای بیکیفیت چینی واگذار کردهایم و با خوشبینی محض به نابودی تولید داخلی مینگریم. درودیان همچنین سایه فرهنگ غلط مصرفی را بر بازار حاکم میداند، زیرا ایرانیها همگی در پی استفاده از نام برندهای خارجی هستند. این مصرفگرایی حتی در مسئولان ما هم دیده میشود؛ همان مسئولانی که شعار حمایت از تولید داخل را سر میدهند.