پارک‌ بازار پایتخت

یکی از مراکز تجاری تهران که سابقه نسبتا طولانی دارد، مرکز خرید سئول واقع در میدان شیخ بهایی است. مجتمع تجاری که جنب خیابان سئول واقع شده و نزدیک به 10سال است وارد عرصه فروشگاهی منطقه شده. برای رسیدن به این مرکز خرید، باید از سمت خیابان ونک، تاکسی‌های ده‌ونک را سوار شوید؛ ابتدای خیابان سئول تابلوهای قرمز و سفید این مجتمع را می‌توانید مشاهده کنید. همان جا که پیاده شوید ورودی‌های دایره‌ شکل پاساژ پذیرای شماست. از یکی از ورودی‌های مجتمع وارد می‌شوم. راه‌های اصلی ورو‌د و خروج طوری طراحی شده‌اند که حتما مسیر نیم دایره‌ای را باید طی کنید!

بعد از رسیدن به سالن اصلی، دنبال دفتر مدیریت می‌گردم. با کمی پرس‌وجو، دفتر را پیدا می‌کنم و سراغ آقای مدیر را می‌گیرم. آقای مدیر و یکی از اعضای هیات‌مدیره داخل دفتر نشسته‌اند. صحبت از برجام و پسابرجام است و بالا و پایین شدن نرخ دلار و طلا. بعد از صرف لیوانی چای داغ و نفسی تازه کردن، کارم را شروع می‌کنم.

***

طهماسبی، عضو هیات‌مدیره این مرکز خرید که از ابتدای ساخت و فعالیت این مجتمع حضور داشته در مورد زمان ساخت این پروژه می‌گوید: حدود 16-15 سال قبل زمان مدیریت شهردار اسبق تهران آقای کرباسچی براساس طرحی که شهرداری طراحی و اجرا کرد، قرار شد بافت قدیمی ده‌ونک نوسازی شود و تغییر کند. به همین منظور خیابان و میدان شیخ بهایی و برخی سازه‌های فعلی موجود شکل گرفت. شهردار وقت تهران قصد داشت در این محل یک مرکز تجاری متفاوت ایجاد کند. از ابتدای امر قرار بود بازاری مخصوص صنایع دستی و سنتی راه‌اندازی شود که نوع معماری و نقشه‌کشی آن بر همین اساس شکل گرفت. یک ساختمان بزرگ و بسیار زیبا و رواق‌گونه با تلفیقی از سبک معماری تلفیقی در زمینی به مساحت 8500 متر مربع که شامل 2200متر مربع تجاری و 6000متر مربع فضای سبز و مشاعات بود. 

بعد از اتمام پروژه، به مرور از حالت ابتدایی که برای عرضه صنایع دستی در نظر گرفته شده بود خارج شد و به شکل امروزی درآمد مثل اینکه سازمان میراث فرهنگی4-3 ماهی این مجموعه را تحویل می‌گیرد ولی به علت نداشتن صرفه اقتصادی و عدم استقبال مردم جمع‌آوری شده و مجددا در اختیار شهرداری منطقه 3 قرار می‌گیرد.

کالای بازار

در حال حاضر صنوفی مانند پوشاک، اجناس لوکس، رستوران و کافی‌شاپ در آن مشغل به کار هستند. این مرکز خرید زیر زمین قرار گرفته و با ورودی‌هایی که از چهار طرف تعبیه شده امکان ورود به این مجتمع میسر می‌شود. ورودی‌های شرقی (جنوب شرقی و شمال شرقی) به میدان ونک دسترسی دارند و ورودی‌های غربی (شمال غربی و جنوب غربی) به خود محدوده ده‌ونک منتهی می‌شوند.

اینطور که پیداست می‌خواهند کل محوطه مشرف به میدان شیخ بهایی را به مراکز تجاری-اداری تبدیل کنند. این مسئله توسط خود شهرداری منطقه اعلام شده و ساخت‌وسازهایی هم در همین رابطه در دست اجراست. مثلا در قسمت شمالی مرکز خرید سئول قطعه زمینی به مساحت 2200متر مربع وجود دارد که برای ساخت پارکینگ طبقاتی اختصاص داده شده که کلنگ آن طی یکی دو ماه آینده به زمین خواهد خورد.

در قسمت غربی یک بنا احداث شده که کاملا اداری است. فعالیت‌هایی در دست اقدام است که در قسمت‌های غرب، شرق و جنوب میدان مجتمع‌ها و مراکز مختلف اداری و تجاری دایر شود و به طورکلی بافت قدیمی منطقه تغییر کند و به‌صورت تجمیعی درآید. اینطور که از شواهد و قرائن برمی‌آید و مسئولان خدمات شهری هم اذعان کرده‌اند خواب‌های خوبی برای این محله دیده‌اند و قرار است به‌عنوان یکی از مراکز مهم و عمده اداری-تجاری کلانشهر تهران درآید.

طهماسبی در مورد مغازه‌ها و مسائل مربوط به آن می‌گوید: این مرکز خرید 58 باب مغازه دارد که متراژ آنها از 26 تا 40متر است. اینجا مالک خصوصی ندارد و تماما در تملک شهرداری تهران است. شهرداری سرقفلی واحدها را به متقاضیان براساس متراژ و جای واقع شدن‌شان متری 25 تا 30میلیون تومان واگذار می‌کند. البته همان‌طور که گفتم اینجا مالک خصوصی نداریم و کل مجتمع به نام شهرداری سند خورده است.

ناگفته نماند که مرکز خرید سئول بیشتر از آنکه پاساژی برای خرید و جلب مشتریان باشد؛ محیطی زیبا و با فضای سبز دیدنی است. طهماسبی در این مورد می‌گوید: شاید بهتر باشد اینجا را یک پارک - بازار نامگذاری کنیم. در بهار و تابستان فضای پارکی ما بسیار قشنگ و دیدنی است و جلوه بسیار خوبی دارد. مردم هم خرید می‌کنند و هم تفریح؛ این یکی از ویژگی‌های برجسته این مرکز است. مجتمع تجاری سئول بیش از 9 سال است که به بهره‌برداری رسیده و برای ساختنش وقت زیادی صرف شده است.

عضو هیات‌مدیره پاساژ می‌گوید: از اوایل دهه 1370خورشیدی، بافت قدیمی و کهنه منطقه را تغییر دادند که این خیلی طول کشید. از طرفی به خاطر فرم خاص محل (شیب زیاد، تراکم، اخذ مجوزهای قانونی، بافت فرسوده و...) گودبرداری و تکمیل آن خیلی زمان برد، شاید حدود 10 الی 12 سال طول کشید تا این مجتمع سرپا شود. البته هم‌اکنون 9سال بیشتر است که وارد چرخه خریدوفروش محلی شده است.

همه وظایف یک مدیر مرکز خرید

در ارتباط با این مرکز خرید، «هویزه» مدیریت مرکز خرید هم حرف‌هایی دارد. وی درباره وظایف مدیر یک مرکز خرید می‌گوید: همه کارهای اجرایی با من است. از رتق و فتق امور، اجاره دادن و پیگیری مصوبات هیات‌مدیره گرفته تا مطالبات پاساژ، پیگیری‌های حقوقی و سروکله زدن با شهرداری و اداره مالیات و.... همان‌طور که گفته شد 58 باب مغازه داریم که 10 واحد آن خالی است و باید واگذار شود. در مورد نوع فعالیت مجموعه تحت نظرش می‌گوید: اینجا مخصوص اجناس لوکس و بوتیکی و کافی‌شاپی است. اجناس قابل عرضه اکثر خارجی و داخلی مرغوب است. حدود 200 تا 250نفر هم در این بازار به کاسبی مشغول هستند. واحدهای این مرکز به عرضه و فروش کت‌وشلوار (صنف اصلی)، پوشاک بانوان، 6واحد برای کافی‌شاپ، یک فست فود و یک رستوران نیمه فعال اختصاص یافته است.

وی همچنین درباره نحوه اداره این مکان اضافه می‌کند: «اعضای هیات‌مدیره که از صاحبان سرقفلی مغازه‌ها هستند در یک روند کاملا دموکراتیک انتخاب می‌شوند. اعضای مجمع عمومی هر دو سال یکبار افراد هیات‌مدیره را برمی‌گزینند و اعضای هیات‌مدیره نیز مدیر مجموعه را انتخاب می‌کنند.

ما حال‌مان خوب است

هویزه،مدیر مجتمع تجاری سئول برخلاف بازارها و مجتمع‌های دیگر که از رکود و کسادی بازار گلایه دارند، نظر جالبی دارد: «رونق کاسبی مجموعه ما خوب است و کسبه راضی هستند. درآمد در منطقه ما بالاست و به دلیل بافت محلی اینجا که مرفه‌نشین هستند، فروش خوب است و همه رضایت دارند. مجموعه سئول معمولا آخرهفته‌ها شلوغ‌تر می‌شود و کسبه سود خوبی از فروش کالاهای‌شان به دست می‌آورند.»

آقای طهماسبی ادامه حرف را پی می‌گیرد و می‌افزاید: البته این وضعیت رکود همگانی که همه گرفتارش هستند دامن ما را هم گرفته و به فروش کل مجموعه لطمه زده! مخصوصا در این دو سال اخیر که تا 70 درصد میزان فروش را پایین آورده. با این حال ما امیدواریم در آینده‌ای نزدیک و بعد از رفع تحریم‌ها بازار تکانی بخورد و به حالت قبل بازگردد تا شرایط کاری بهتر و پر رونق‌تر شود.

مشکلاتی هم هست

از هویزه می‌خواهم مشکلات‌شان را بازگو کند: عمده مشکل ما با خود مالک (شهرداری) است که با ما همکاری نمی‌کند. مالک پولی را که از ما بابت سرقفلی‌ها می‌گیرد در خود مجموعه هزینه نمی‌کند. این مرکز با معماری جالبی که دارد جزو فضای سبز شهری محسوب می‌شود ولی اصلا رسیدگی نمی‌کند. ما مجبوریم از جیب خودمان برای حفظ زیبایی و طراوت موحطه خرج کنیم؛ چیزی حدود 15 تا 20میلیون تومان در ماه. نگهداری و ساماندهی فضای سبز اینجا هزینه کلانی را به ما تحمیل می‌کند و چون تامین این مبلغ برای ما سنگین است، به این مجموعه سبز ما خسارت وارد شده و تحلیل می‌رود. همکاری شهرداری با ما هم به بهبود شرایط محیطی ما و هم منطقه کمک زیادی می‌کند تا مجموعه تک و زیبایی داشته باشیم. این مرکز در حال حاضر به یک پاتوق محلی بدل شده و قابلیت آدرس‌دهی پیدا کرده است. چون در یک منطقه قدیمی واقع شده و دسترسی خوبی هم به معابر اصلی شهر دارد، بجاست که مورد توجه بیشتری قرار گیرد.

وی از نحوه شناسایی و متقاعد کردن مردم برای مراجعه به این مجتمع تجاری زیرزمینی می‌گوید: در اوایل کار تبلیغات تلویزیونی و رادیویی زیادی داشتیم، همچنین مراسم و گردهمایی‌های مختلف از جمله بازارهای خیریه، کنسرت خیریه، مسابقات و برنامه‌های تفریحی متنوع همراه با جوایز و از این دست کارها را انجام دادیم. البته از 1/5سال گذشته به این طرف به خاطر کمبود بودجه، نبود اسپانسر و رکود بازار برنامه‌ای نداشته‌ایم. این را هم بگویم که هزینه جاری این بازار چیزی بین 35 تا 40میلیون تومان در ماه است.

مشتریانی از آن سوی مرزها

به‌ظاهر علاوه بر مشتریان محلی، مراجعه‌کنندگان خارجی هم پایشان به این مجتمع باز شده و برای خرید محصولات دلخواه‌شان به اینجا می‌آیند. هویزه توضیح می‌دهد: در اطراف میدان شیخ بهایی دفاتر شرکت‌های نفتی، پتروشیمی و اکتشافات نفت و گاز فعال وجود دارد. سفارت کره‌جنوبی هم بغل دست ماست. با سفارت اوکراین هم بیشتر از 100متر فاصله نداریم. یکی از دفاتر سازمان ملل هم در این همین نزدیکی است. کارکنان این شرکت‌ها و نمایندگی‌های تجاری و سیاسی پولدار هستند و خوب خرج می‌کنند و اتفاقا از مجموعه ما خوش‌شان می‌آید. ما از دوستان مغازه‌دار خواسته‌ایم برای اینکه این افراد بیشتر پاگیر این بازار شوند، در فروش‌های فوق‌العاده بهاره و پاییزه تخفیفات و آفرهای ویژه ای در نظر بگیرند.

برای آینده

پرسش آخرم از برنامه‌های در دست اقدام برای آینده و هرچه بهتر شدن وضعیت خدماتی و فروشگاهی این مجتمع تجاری است که هویزه در جواب می‌گوید: قصد داریم اینجا را به یک مرکز بورس تک کالایی (کت و شلوار) یا دو کالایی و برندینگ تبدیل کنیم. امیدواریم با اعلام و اجرای شرایط جدید و اجرایی شدن برجام و اقداماتی که موجب خروج از رکود می‌شود مرکز سئول را به سمت بورس شدن در منطقه ونک و شیخ بهایی سوق بدهیم، چون در کنار داماد، عروس هم هست، می‌خواهیم لباس عروس و لباس شب و نامزدی را هم به مجموعه اضافه و یک پکیج فروشگاهی مناسب پوشاک مجلسی را به شهروندان عزیز تهرانی عرضه کنیم.